Ermenistan saldırısında dikkat çeken ‘tarih’ detayı! Hedef Türk Devletleri Teşkilatı
Ermenistan’ın Azerbaycan askerlerine saldırmasıyla başlayan çatışmalar yerini ateşkese bıraksa da gerginlik halen devam ediyor. Peki yenilgiye doymayan Ermenistan’ın saldırması ne anlama geliyor, arkasında kimler var? Bu durum Türk dünyasını nasıl etkiliyor?
TGRT HABER / GÜLDEN KILIÇ
Karabağ’da Azerbaycan’a yenilmesini hazmedemeyen Ermenistan gerginliği artırmak için her yolu deniyor. En son Ermenistan, Azerbaycan’ın Kelbecer ve Laçin’deki Azeri mevzilerine saldırmış, iki Azeri askeri yaralanmıştı. Bunun üzerine Azerbaycan askerleri harekete geçmişti. Mevzilerini kaybeden Ermenistan, ülkenin toprak bütünlüğünün korunması için Rusya’dan yardım dilenmişti. Rusya’nın arabuluculuğu ile iki ülke arasında ateşkesi ilan edildi. Peki Ermenistan neden saldırıyor? Ermenistan saldırısı dengeleri nasıl etkiliyor? Karadeniz Stratejik Araştırmalar Merkezi (KASAM)’dan Dr. Cafer Talha Şeker, Azerbaycan ve Ermenistan sınırında yaşananları değerlendirdi.
HEDEFLERİ TÜRK DÜNYASINI BİRBİRİNE BAĞLAYAN YENİ KORİDOR
Dr. Cafer Talha Şeker, Azerbaycan ile Ermenistan sınır bölgelerinde yaşanan çatışmaların Kafkasya’da yeni bir jeopolitiğin doğuşuyla ilgili olduğunu söyledi. Türk Devletleri Teşkilatı’nın Orta Asya’dan Balkanlara uzanan bir haritayı elinde tuttuğunu hatırlatan Şeker, 12 Kasım Cuma günü Türkiye’de Türk dünyasının buluştuğuna dikkat çekti. Şeker, Türk Devletleri Teşkilatı’nın yakın ve uzun vadeli hedeflerinin bazı ülkeleri rahatsız ettiğini dile getirerek şunları söyledi: “Bölgesel olarak Rusya ve İran; küresel ölçekte ABD, Avrupa ve Çin bu hedefleri takip ediliyor. Onların çıkarlarını tehdit eder mi diye izleniyor. Kafkasya’daki sınır ihtilafları çözülürse Türk dünyasını birbirine bağlayan yeni bir güzergah açılmış olacak. Bu koridor üzerinde son bir senedir büyük bir savaş yaşandı. Bu savaş Rusya’nın arabuluculuğuyla sona erdiğinde Sayın Recep Tayyip Erdoğan bölgeye gidip inşa edilecek yerleri teftiş etti. Kafkasya’daki yeni harita, Türkiye’nin Azerbaycan ve Hazar üzerinden Orta Asya’ya bağlanacağı bir koridorun açılmasıyla mümkün olacaktır. Bu aynı zamanda Orta Asya’nın Türkiye üzerinden Avrupa ve Akdeniz piyasasına bağlanması demektir.”
TÜRKİYE- AZERBAYCAN-TÜRKMENİSTAN HATTI KURULABİLİR
Şeker’e göre bölgede yaşanan sorunların en önemli nedenlerinden biri Türkiye- Azerbaycan-Türkmenistan doğalgaz hattının kurulmakta olması. Hazar’daki gazın Batı’ya aktarılmasında en önemli aktörün İngiliz BP olduğunun altını çizen Şeker, “Azeri gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya bağlayan TANAP hattında 2023’te hacmin artırılması planlanıyor. Azeri-Ermeni sınırında ihtilaf çözüldü mü yeni bir hat ile Türkmenistan gazının da TANAP’a bağlanması mümkün olacak. Bu hedefe ulaşılırsa Türkiye- Azerbaycan-Türkmenistan hattı kurulacak. Bu durumda Ermenistan’ın ya aradan çıkması ya da bu eksene girmesi gerekiyor. Türkmen gazı zaten Çin’e ihraç ediliyor. Kafkasya’da istikrar sağlanırsa Çin ile Türkiye arasında yeni bir koridor bile doğabilir. Bu yüzden son olaylarda Çin iki tarafı da uzlaşmaya davet etti. Çin, küresel jeopolitikte Yol & Kuşak Projesi’ne ek için bölgeyi takip ediyor” ifadelerini kullandı. Şeker, İran’ın bu bölgede sınırların değişmesini “kırmızı çizgi” olarak gördüğünü ve Ermenistan’ın Azerbaycan lehinde geri adım atmaması için politika geliştirdiğini kaydetti.
MOSKOVA VE KARS ANTLAŞMALARI TARTIŞMAYA AÇILABİLİR
Rusya’nın hem Ermenistan’daki ağırlığını kullanmaya hem de Türk dünyası ile ilişkileri ileri götürmeye çalıştığına dikkat çeken Şeker, “Rusya, Türkiye ile şimdilik ortak çıkarlarda buluşmuş durumda. Ancak Moskova ile Ankara arasında bir anlaşmazlık çıkarsa Rus Ankara’ya karşı Moskova ve Kars antlaşmalarını yeniden tartışmaya açabilir. Böyle bir tartışma Türkiye’nin sınır güvenliğinin tartışılması demektir. Bu, NATO üyesi bir ülkenin sınırlarıyla ilgili olduğundan ABD ve Batı’yı da endişelendirir” şeklinde konuştu.
