Geçirgen Bağırsak Sendromu (Leaky Gut) Nedir? Belirtileri ve Tedavileri Nelerdir?

İnsan sindirim sistemi en çok korunması ve önem verilmesi gereken sistemler arasında yer alır. Bağırsaklar sindirim sistemimizin en önemli organlarıdır. Yediğimiz tüm besinler sindirim yolu kanalıyla bağırsaklara gelir burada emilerek sindirilmesi gerçekleşir. Geçirgen bağırsak sendromu (Leaky gut) ise bağırsak duvarının geçirgenliği ile ilgili bir durumdur. Oyuncu Neslihan Atagül’ün yakalandığı ve ardından birçok insanın merak edip araştırdığı geçirgen bağırsak sendromu olması ile gündeme gelen hastalıkla ilgili bilinmeyenleri sizler için açıklıyoruz...

İşte latince adına Leaky gut denilen Geçirgen bağırsak sendromu hakkında bilinmeyenler... 

Geçirgen Bağırsak Sendromu nedir? Leaky gut Sendromu

Besinlerin vitamine dönüştüğü yer olan bağırsaklarımızda alınan tüm besinlerin emilim işlemi gerçekleşir. Elbette vücudumuzdaki diğer sistemler gibi sindirim sistemimizin de kendine özgü bir işleyiş, çalışma şekli vardır. İnsan bağırsak hücreleri sıkı bağlantılarla bitişik bir şekilde dizilmiştir ve bu haliyle adeta bir araba filtresini andırmaktadır.

Bu filtre sayesinde bağırsaklar aracılığıyla kana yalnızca sindirilmiş besinler, sıvılar, vitamin ve mineraller gibi zararsız maddeler geçebilirler. Şayet bağırsak hücreleri arasındaki bu sıkı bağlantıda bir sorun olursa bu direk olarak kana zararlı organizmalar ve toksinler gibi istenmeyen maddeler karışabilirler. İşte “geçirgen bağırsak (Leaky gut) sendromu” olarak adlandırılan bu problem, bağırsak duvarının geçirgenliği ile bir hastalık türüdür. 

Geçirgen Bağırsak Sendromu Neden Olur?

Evet yukarıda da açıklamaya çalıştığımız gibi hastalık sindirim sisteminde meydana gelen ve pek çok farklı olaya bağlı olarak gelişme gösterebilmektedir. Astım, gıda alerjileri, kronik sinüzit, egzama, ürtiker, migren, irritabl bağırsak, mantar hastalıkları, fibromiyalji ve romatoid artrit gibi iltihaplı eklem hastalıkları, sızdıran bağırsaktan kaynaklı Leaky gut sendromu yaşanabilir.

Başta kullanılan antibiyotikler, daha sonra steroid olmayan anti-enflamatuar ilaçlar sızdıran bağırsakların ana nedenidir denilebilir. Çünkü hücreler ve hücreler arasındaki boşlukların genişlemesine işte bunlar neden olur. Sendroma neden olabilecek diğer yaygın nedenler arasında; kemoterapi, alkol, yeni bir halıdan solunan formaldehit, gıda alerjenleri, stres, laktaz eksikliği, glüten alerjisi, anormal bağırsak florasını sayabiliriz. Antibiyotikler hasarlarını iki şekilde meydana getirir. Burada en yaygın olan ise gıda alerjileridir. Gıda alerjilerinde ise en çok; süt, yumurta, buğday, yulaf, çavdar gibi gluten taneleri mısır, fasulye fındık ve özellikle soyayı sayabiliriz.  

Geçirgen Bağırsak Sendromunun Belirtileri Nelerdir?

Hastalıkla ilgili belirtileri sıralayacak olursak: 

• Gıda alerjileri
• Bağışıklık sistemi hastalıkları
• Cilt hastalıkları
• Nörolojik hastalıklar
• Vitamin eksiklikleri
• Geçmeyen depresyon ve anksiyete
• Sürekli devam eden baş ağrısı ve migren
• Fibromiyalji
• Kabızlık ve ishal gibi sindirim sisteminin beklenmedik durumları
• Aşırı kilo alma ve kilo vermekte zorlanma
• Düzensiz bağırsak sendromu
• Kronik ve geçmeyen yorgunluk 

gibi durumları listeleyebiliriz.

Geçirgen Bağırsak (Leaky gut) Sendromu Testi Nasıl Yapılır?

Yukarıda sıraladığımız belirtilerden birkaçı sizde varsa test yaptıra bilirsiniz.

Bunun için iki test yaptırarak sonuçlarına göre hastalığa yakalanıp yakalanmadığınızı öğrenebilirsiniz.

Bu arada bu testi devlet hastanelerinde yaptırmanız mümkün değil. Dolayısıyla leaky gut sendromundan şüpheleniyorsanız bahsettiğimiz testleri yaptırmanız yeterli olacaktır. 

• Laktuloz ve mannitol testi: Bu test biraz eski moda ve net sonuç vermeyebilir. 
• Kan zonulin testi: Daha net sonuç verse de Türkiye'de bu testi yapacak sağlık kuruluşu çok az sayıda... Bu testte kan zonulin düzeylerinize bakılarak tanı koyulabilmektedir.

Diğer testler;

• Dışkı analizi ile bağırsak bakterilerinin profilini incelemek,
• Besinlere karşı alerji sonucunda bedeniniz tarafından oluşturulan IgG düzeylerini test etmek,
• Vitamin, mineral ve organik asit eksikliklerini taramak,

olarak sıralayabiliriz.

Geçirgen Bağırsak Sendromuna Hangi Besinler İyi Gelir? 

Hastalıkla ilgili olarak en çok en çok dikkat edilmesi gereken durum bağırsağa zarar veren gıdalardan acilen uzak durmaktır. Sızıntılı bağırsakların besin ve takviyesiyle iyileşmesi mümkündür.

1. Kemik suyu: Kemik suyu kolajen ve hasarlı hücre duvarlarını iyileştirmeye yardımcı olabilecek amino asit, proline, glisin ve glutamine içermektedir. Sızdıran bağırsakları ve otoimmün hastalıkları iyileştirmeye yardımcı olmaktadır.
2. Fermente süt ürünleri: Bağırsakların iyileşmesine yardımcı olabilecek hem probiyotikleri hem de kısa zincirli yağ asitlerini barındıran fermente süt ürünleridir. Aralarından en iyileri kefir, ev yoğurdu, ekşi krema, gheedir. 
3. Fermente sebzeler: Fermente sebzeler bağırsak pH’sını ve bağırsağı destekleyen probiyotikleri dengeleyen organik asitler içermektedir. Alman lahana turşusu, mayalanmış kırmızı biber ve sebzelerden özellikle Çin lahanasından yapılan, geleneksel bir Kore yemeği ve sebzelerle yapılan kvass  zengin kaynaklardır.
4. Tüm hindistan cevizi ürünleri: Hindistan cevizinde bulunan orta zincirli yağ asitleri diğer yağ asitlerinden daha kolay sindirilebilmekte, böylelikle sızdıran bağırsağı en iyi şekilde onarmaktadır. Ayrıca, hindistan cevizi kefiri, sindirim sistemini destekleyen probiyotikleri içermektedir.

Geçirgen Bağırsak Sendromuna Karşı Alınacak Önlemler Nelerdir?

• İşlenmiş ve paketlenmiş gıdalardan uzak durun; doğal besinler tüketin. Çünkü doğal olmayan besinler tarım ilacı, ağır metal vb. zararlı maddeler içerebilirler. Bu maddeler ise bağırsak duvarına daha fazla zarar verme potansiyeline sahiptir.
• Şeker tüketimini sınırlandırın. Çünkü şeker bağırsak florasını bozabilir ve geçirgenliğini arttırabilir.
• Stresten uzak durun. Stres sürekli hale gelirse vücut yıkım mekanizmalarını harekete geçirir. Sonuçta başta bağırsak problemleri olmak üzere pek çok sağlık sorunu ortaya çıkabilir.
• Gereksiz ilaç kullanımından sakının. Gereksiz ilaç kullanımı, bağırsak florasını bozan en önemli etkenlerdendir.
• Lifli gıdalar, probiyotik besinler tüketin. Tüm bunlar bağırsaklarınızdaki dost bakterileri beslemenizi ve bağırsak florası sağlığını desteklemenizi sağlar.
• Doğru yağları tüketin. Zeytin yağı, hindistan cevizi yağı gibi sağlıklı ve doğal yağları tüketmeyi tercih edin. Bu türden yağlar bağırsak hücrelerinizin beslenmesine yardımcı olmaktadır.​

Alerji Yapan Herşey Bırakılmalı!

Sızdıran bağırsağın tedavisinde öncelikle olmaması gerekenler ortadan kaldırılır. Bunların başında bireyin alerjisi, duyarlılığı ya da intoleransı bulunan besinlerin diyetten çıkartılması gelir. Yine patojenik bağırsak florasının temizlenmesi önemlidir. Bunun için botanik antimikrobiyaller ya da antibiyotikler kullanılabilir. Çevresel toksinler elimine edilir. Gıda duyarlılıklarını tespit etmekte eliminasyon diyeti ve/veya gıda duyarlılık testleri kullanılır. İkinci aşamada eksik olanlar yerine konur. Kişiye mide asidi, sindirim enzimi ve lif desteği sağlanır. Bağırsak flora dengesinin tekrar sağlanması için periyodik olarak probiyotik ve simbiyotikler kullanılır. Bütün bu aşamalar boyunca bağırsak astarının tamiri için Glutamin, riboz, D vitamini, C vitamini, A vitamini, çinko, fosfotidilkolin, epa, dha gibi besin desteklerinden faydalanılır.