Kadın Sağlığının Zaman Çizelgesi
Son yirmi yılın sağlık haberlerinde; gıdalardan, hava kirliliğinden, stres, sinir ve trafik gibi yaşanan olumsuz durumlardan kadınların erkeklere göre daha çok etkilendiğini okuduk. Diğer taraftan kadın hastalıkları konusunda araştırma yapan bilim insanları, kadın sağlığına yönelik bir zaman çizelgesini ortaya çıkarttılar. Elbette söz konusu çizelgede her kadının yapısı, hastalıklara olan yatkınlığı farklılıklar gösterse de temel bazı sağlık kuralları çoğu kadın için geçerliliğini koruyor. Yani genel olarak bütün kadınların, belli yaş aralığında, belli başlı sorunlarla ve rahatsızlıklarla karşılaşıyor. Biz de bu haberimizde; “Kadın sağlığının zaman çizelgesi, 30'lu yaşlarda kadınlar, 40'lı yaşlarda kadınlar, 50'lili yaşlarda kadınlar, 60'lı yaşlarda kadınlar”ın sağlık zaman çizelgesini hazırladık. Keyifli okumalar diliyoruz…
Bilim insanlarına göre her 10 yılda bir kadınların önlem alarak, sağlıklı bir yaşam sürmesi mümkün. Fizyolojik olarak hemen hemen bütün kadınlar, belli yaş aralıklarında birtakım sağlık sorunları ve rahatsızlıkla karşılaşıyorlar. İşte kadın sağlığının zaman çizelgesi
30´lu Yaşlar da Kadınlar
Cilt:
Cilt hücreleri daha erken yaşlarda olduğu gibi üretilemediğinden, cilt donuklaşır, çizgiler görülmeye başlar. Yüzü tahıl bazlı bir temizleyiciyle temizleyerek, cildi ölü hücrelerden arındırabilir, cildin yeni hücre üretmesini de sağlayabilirsiniz.
Doktorlar, hem cilt kanserinden korunmak hem de kırışıklıkların oluşumunu yavaşlatmak için günlük olarak güneş koruyucusu kullanmanın önemli olduğunu belirtiyorlar.
Kalp ve Akciğerler:
Belli bir zaman sonra damarlar ve akciğerler esnekliklerini yavaş yavaş kaybetmeye başlarlar. Bu sebeple sigarayı bırakıp hafif tempoda spor yapmak gerekiyor.
Örneğin sabah erken yürüyüş, bisiklet veya aerobik, esneklik kaybının yavaşlamasını sağlayabilir.
Kemik, Kas ve Eklemler:
30´lu yaşlarda çoğu kadında kemik ve kas kaybı hızlanmaya başlar. Doktorunuza ne kadar kalsiyum ve D vitamini almanız gerektiğini sorun. Haftada 3 kere yapılacak hafif ağırlık egzersizleri kemik ve kas kaybını yavaşlatacaktır.
Vücut Şekli:
Otuzlu yaşlarında çoğu kadın kilo almaya başlar. Çünkü genel metabolizma, 20 yaşından sonra her 10 yılda % 2 oranında yavaşlama gösterir. Bilim insanları, hafif kilo almanın bir risk taşımadığını, ancak az yağlı yemeklere yönelerek daha dikkatli beslenilmesi gerektiğini belirtiyorlar. Yani vücut şeklinizi önemsiyorsanız ne yediğinize ve içtiğinize dikkat etmeniz gerekiyor.
Göğüs Sağlığı:
Bütün hastalıkların anasını “stres” olarak görüyoruz. Bir de bunun üzerine dengesiz beslenme, GDO’lu gıdalar, aile sorunları kadınlarda en sık görülen göğüs kanserine sebep olmakta. Özellikle 35 yaşından itibaren her kadının mamogram çektirmesi gerektiğini belirten bilim insanları, kadınların, evde kendi kendilerini muayene edebileceklerini söylüyorlar. Bunun için tek yapmanız gereken göğüslerinize dokunarak, birtakım “düğümlerin” veya iki göğüs arasında farklılıkların olup olmadığını tespit edebilirsiniz.
Şayet bir farklılık varsa ve alkol kullanıyorsanız hemen bırakmalı, stresten uzak durmalı, dengeli beslenmeli ve düzenli spor yaparak göğüs kanserini yavaşlatabilir hatta kanser riskini ortadan kaldırabilirsiniz.
40´lı Yaşlar da Kadınlar
Kalp ve akciğerler:
Kadınlarda menopoz dönemi 40’lı yaşlarda kendini göstermeye başlar ve bu dönemler yaklaştıkça kolesterolde de ciddi artışlar gözlemlenir.
Bu durumdan kurtulmak için az yağlı beslenmeye, spor yapmaya, alkol kullanmamaya, sigaradan uzak durmaya karar verirseniz kolesterolünüzü dengede, yani 200´ün altında rahatlıkla tutabilirsiniz. Böylece, iyi kolesterol olarak bilinen HDL´yi 35´in, kötü kolesterol olan LDL´yi de 135´e sabitleyerek hayatınızın ikinci baharını yaşayabilirsiniz.
Cilt:
Kırklı yaşlarda kadınların genel olarak ciltlerindeki koruyucu ve renk verici hücreler azalır. Bu durum cilt kanseri riskini artırır. Özellikle yaz mevsiminde uzun süre güneşte kalarak cildinizde renk değişimleri ve kahverengi noktaların oluştuğunu görüyorsanız vakit kaybetmeden doktorunuza göstermeniz isabetli bir karar olur. Diğer taraftan bu yaşlarda özellikle göz, çene, boyun ve kaş sarkmaları başlayabilir.
Dişler:
Kadınlar daha çocukluktan itibaren erkek çocuklarına göre daha fazla abur - cubur tüketiyor. Özellikle gençlik dönemlerinde tüketilen çikolata ve şeker bazlı besinler diş sağlığı için büyük tehlike oluşturmaktadır.
Bütün kadınlara 35 yaşından sonra mutlaka bir diş bakımı yaptırmalarını öneriyoruz. Hatta dişlere bu yaşlardan sonra daha fazla özen gösterip mümkünse yıllık diş check-up´ı yaptırmasını tavsiye ediyoruz.
Duyular:
Evet… 40´lı yaşların ortalarında çoğu kadında koku alma duyusu zayıflamaya başlar. Diğer taraftan gözlerde odaklanma kaybı ve lens elastikiyetinin azalmasından dolayı okuma gözlükleri gerekebilir…
Çalışan kadınlarda bu risk daha fazladır. Dolayısıyla gözleri sık sık dinlendirmek için uzak noktalara, yeşil alanlara bakması göz sağlığı açısından iyi gelecektir.
Vücut şekli:
Bu yaşlarda menopoz kendini göstermeye başlar ve kilolar basen kısmından karın bölgesine oradan göğüs ve omuz bölgesine çıkar. Bu sorun yine dengeli beslenme ve spor ile kontrol altında tutulabilir…
Kemik, kas ve eklemler:
Östrojen seviyeleri, menopoza yaklaşırken düşmeye başlar. Bu düşüşle de kemik erimesi hızı artar. Bu dönemde doktorunuza danışıp östrojen takviyesi konusunda görüş alışverişinde bulunmanız faydalı olacaktır.
50´li Yaşlarda Kadınlar
Kalp ve akciğerler:
Çoğu kadının 50´li yaşları yüksek tansiyonla uğraşmakla geçer. Yüksek tansiyon da zamanla kalp hastalıklarına yol açtığı için doktorlar düzenli olarak spor yapmayı, sigaradan uzak durmayı, dengeli beslenmeyi ve alkol kullanıyorsa bırakmasını önerir. Yüksek tansiyonun kontrol altında tutulması için doktora gidilmeli ve alınması gereken ilaçlarla varsa doktor tarafından reçete edilmesi gerekiyor.
Cilt:
Ellili yaşlarda kadınların vücut ve yüz derisi daha kuru, pul pul ve kaşıntılı olmaya başlar. Bunun en büyük nedeni, yağ bezelerinin az çalışmasıdır.
Bu yaşlarda cildinizi nemlendirici kremle nemlendirmeniz ve bunu bir rutin haline getirmeniz oldukça önemli. Doktorlar, özellikle de vazelin bazlı nemlendiricilerin bu yaş grubundaki kadınlar için daha uygun olduğunu vurguluyorlar.
Kemik, kas ve eklemler:
Bu yaş aralığında, gençliğinizde geçirmiş olduğunuz kazalardan kalma birtakım sorunların yenilendiğini fark edebilirsiniz. Bu nedenle daha önce zarar görmüş kemik, eklem ya da kaslarınıza özel ilgi göstermeniz ve her spordan önce özellikle bu bölgelere yönelik ısınma hareketleri yapmanızı öneriyoruz.
Vücut şekli:
Metabolizma yavaşlamaya devam ettiği için, vücuttaki yağ oranı kırklı yaşlara göre daha da artacaktır. Bu sebeple kas yapıcı, kalori yakıcı ve metabolizmayı hızlandırıcı spora yönelmeniz gerekecek. Diğer taraftan düşük kalorili beslenmeye de dikkat etmeniz şart!
60´lı Yaşlarda Kadınlar
Osteoporoz:
Birçok bilim insanının görüşüne göre çoğu kadın hayatı boyunca ortalama % 42 oranında bel kemiğinden mineral kaybeder. Bu da osteoporoz ve kemik kırılma risklerini bir hayli arttırır. Risk faktörlerini azaltmak için hafif ağırlık çalışmaları, yürüyüş gibi aktivitelerin yanı sıra, kalsiyum da almanız gerekir. Spor, aldığınız kalsiyumun, vücut tarafından daha iyi emilmesini sağlar.
Yüksek tansiyon:
Yüksek tansiyon, zamanla kalp krizi, böbrek yetmezliği ve felç gibi sorunlara yol açtığı için mutlaka kontrol altında tutulması gerekiyor. Bilim insanları, hafif yüksek tansiyonu olan kişilerin 65 yaşından önce ölüm riskinin, tansiyon hastası olmayanlara oranla 1.5 kat daha fazla olduğunu söylüyor. Orta-ciddi tansiyon hastası olanlardaysa bu riskin 3 kat arttığı görülüyor. Bu nedenle doktorunuza danışıp onun önerilerine uymanız şart.
Akciğerler:
Göğüs kanseri gibi, akciğer kanserlerine de kadınlarda sık rastlanıyor. Doktorlar, akciğer kanserine yakalanma riskini yükselttiği için sigaradan uzak durulması gerektiğini vurguluyorlar.
Göz sağlığı:
Görme bozuklukları bu yaşlarda daha sık görülür. 60´lı yaşlarda, özellikle de katarakt ve göz tansiyonu gibi göz sorunlarına sık rastlanır. Düzenli olarak göz doktoruna gidip muayene olmanızda yarar var.
