Karabasan Nedir / Neden Olur? Karabasan Kimlere Basar / Karabasan Bilimsel Açıklaması

Meşhur Türk bilim insanı İbn-i Sina (M.S. 980-1037), “Kanun” isimli kitabında ruh bozukluklarından “karabasan”a da yer vermiştir.

Karabasan yaşayan herkes uyanık olduğu halde vücudunun hiçbir yerini kıpırdatamaz. Adeta bir felç hali geçiren ya da nefes alamayacakmış gibi üzerinde bir ağırlık hisseden hasta 10-20 saniye kadar kendini ölüyormuş gibi hisseder ve bir süre sonra karabasan hali kendiliğinden veya birinin hastaya dokunmasıyla sona erer.

Karabasana uğrayan hastada ya kan dolaşımında bir düzensizlik ya da psikolojik sarsıntılar geçirmiştir.

Karabasana sık yakalanan ya da geçiren hastaların çok olmasa da tümör, kanser, damar yumuşaması, beyin sapında kist oluşumu gözlemlenmiştir. Karabasana maruz kalan hastaların nörolojik muayeneden geçmeleri çok önemlidir. Kadınlarda doğum sonrası veya gebelik dönemlerinde sık görülür.

Karabasan’ın İlk Belirtileri Nelerdir?

Uyku felcinin başlıca belirtisi geçici iskelet kası felcidir. Bir hasta uykuya tam dalacakken veya uykudan tam uyanırken hareket edemiyor ve konuşamıyorsa karabasan oluyor demektir. Diğer taraftan karabasan ile birlikte hypnagogic halüsinasyonlar da yaşanıyor olabilir. Bunlar, işitsel, görsel, dokunsal olabilir. Uyku felcinde hasta tekrar REM uykusuna dönmeden önce veya tamamen uyanmadan önce 15-20 saniye veya en uç durumlarda 4-5 saat de sürebilir.

Böyle bir durumda:

1. Uyumaya başladıktan birkaç saat sonra çığlık atmaya ve ağlamaya başlayabilirsiniz.
2. Kalbiniz çarpıntınız ve soluk alıp vermeniz sıklaşır.
3. İnsanlar sizi gördüklerinde rahat olmadığınızı fark ederler.
4. Rüyayı kesinlikle hatırlamazsınız.
5. Başkaları size bahsetmedikçe olayı hiç hatırlayamazsınız.

Karabasanın Sebepleri Nelerdir?

Uyku felci, REM uykusunda meydana gelir. Fizyolojisi hakkında az şey bilinir. Uyku felci beynimizin pons’ında motor nöronların post-sinaptik inhibisyonu’nda olduğu bilinmektedir.

Birçok insanın hayatında en az bir kez uyku felci geçirdiği bilinmektedir. Bazıları, değişik faktörlerin uyku felci ve halüsinasyonların yaşanma olasılığını arttırdığını bildirmişlerdir.

Bunlar arasında:

• Stres, yorgunluk hali
• Uykunun kaliteli alınamaması,
• Sırt üstü yatmak,
• Yaşam tarzında ani değişiklikler,
• Karabasan olmadan önce görülen canlı rüya,
• Yapay uyku yardımcıları ve antihistaminler,
• Nörolojik rahatsızlıklar,
• Psikolojik rahatsızlıklar,
• Narkolepsi, bacak krampları, uyku bozukluğu

Karabasan’dan Nasıl Kurtuluruz?

Karabasandan aslında korkmaya gerek yoktur. Siz de uyku felci yani karabasan oluyorsanız;

• Yeterince uykunuzdan emin olun,
• Hayatınızdaki stresleri hafifletin,
• Uyuyamıyorsanız uyku pozisyonunuzu değiştirin,

Bunları yaptığınız halde bir değişiklik söz konusu değil ise mutlaka bir doktora danışın.

Karabasan için Ne Tür Tedbirler Alınabilir?

• Bir doktora gitmeli ve durumu mutlaka ince detaylarına kadar ne yaşadığınızı anlatmalısınız.
• Sırtüstü yatmamaya özen göstermelisiniz,
• Yattığınız yerde ekmek kırıntısı olmamasına dikkat etmelisiniz,
• Banyo veya tuvaletlerde şarkı, türkü söylememeli özellikle banyoda küçük abdest yapmamalısınız,
• Yatağa abdestli girmeli, Besmele çekip Fatiha suresi, Ayet-el kürsi, İhlas suresi, Felak ve Nas sureleri okumaya özen göstermelisiniz,
• Üzerinizde Cevşen muskası taşıyabilirsiniz,
• Yastığın ya da yatağın altına metal objeler koyabilir ya da boynunuzda sıvı kurşun taşıyabilirsiniz,
• Yatağın baş ve ayakucundaki boşluklara bir kap içinde kaya tuzu koyabilirsiniz,
• Odanızda yüzerlik veya kuru adaçayından tütsü yapabilirsiniz

Uykuda Karabasan Çökmesinin Nedeni Nedir?

Uyku felci olan çoğu hastanın doktara gitmesi ile ortaya çıkan karabasan, dah açok klinik bir vakadır. Bu durumu kısaca anlatacak olursak, hastanın ailesinde de şayet bu durum varsa, yani başka uyku bozuklukları da hastaya eşlik ediyorsa veyahut uyku sırasında "apne" dediğimiz soluk alıp vermenin durması gözlenmişse, kişinin EEG 'si izlenmelidir. Burada hastanın beyin dalgaları ve uyku bozukluğu çeşidi tespit edilir. Şayet bir tek uyku bozukluğu sözkonusu ise hastanın ilaç tedavisi ile uyku düzeni sağlanabilir.

Diğer taraftan, halkın depresyon olarak bildiği ama yine psikiyatrik bir hastalık çeşidi olan bu durum da uykusuzluğu ve uyku bozukluklarını tetikler. Hasta psikiyatrik muayeneden geçtikten sonra lüzumlu ise antidepresan ile tedavi edilip uyku düzeni tekrar kazandırılır.

Önemli bir diğer konu da hastanın alta yatan psikopatolojik durumları soz konusu ise ilaçlar yeterli gelmeye bilir..

Farklı Kültür ve Ülkelerde Karabasan Nasıldır?

Çin’den, Japonya’ya, Almanya’dan, Vietnam’a kadar her kültür ve ülkede “karabasan” doğaüstü bir şey olarak bilinir ve çoğu ülkelerde bir ruh veya hayaletin uyku felcine sebep olduğu söylenmektedir.

Albastı

Albastı bir varlığın adından daha ziyade, neden olduğu hastalığı ifade eder. Boğucu ve sıkıntı vericidir. Genel de gebe kadınlar çok kan kaybettiklerinde albastı denilen ve en çok korktuğu şeyler gözünün önüne gelerek kendini gösterir.

Karabasan İçin İslam Dininde Alınacak Tedbirler / Karabasan Duası 

• Abdest alıp iki rekât namaz kılıp abdestli yatmak.
• 33 defa SüphanAllah, 33 defa Elhamdülillah, 34 defa Allah-hu Ekber diyerek uyumak.
• 7 defa Ayet el-Kürsi'yi okuyup sağa, sola, arkaya, öne, alta ve üste üfleyip yedincisini üflemeden uyumak.
• Fatiha, Nas, Felak, İhlas surelerini okumak.
• Cevşen duasını okumak ve üzerinizde Cevşen duasını bulundurmak.