Satranç Nedir? / Satranç Nasıl Oynanır Kısaca Özeti? / Satranç Kuralları

16’sı koyu, 16’sı açık renkli taşlarla 64 karelik bir tahtada 32 taşın mücadele ettiği tam anlamıyla bir zekâ ve hamle oyunu olan satrançta: Şah, vezir, fil, at, kale ve piyon isminde 6 tip taş bulunur. Her takımda 8 piyon, 2 fil, 2 kale ve 2 at varken, yalnızca birer şah ve vezir bulunur.

Şimdi sırasıyla şu taşların ne anlama geldiğine hep birlikte bakalım.

Şah Nedir?

Şah, satrancın en önemli taşıdır. En uzun boylu ve üzerinde artı işareti bulunan taştır.

Şah kareler arasında: Yatay, dikey, çapraz olarak her yöne sadece “bir kare” ilerleyebilir. 

Beyaz Şah, Fil'in yanındaki siyah karede oyuna başlar.

Siyah Şah, Fil'in yanındaki beyaz karede oyuna başlar.

Vezir Nedir?

Tepesinde taç şekli olan taş, fil ile şah arasında konumlandırılır.

Vezir kareler arasında: Yatay, dikey, çapraz olarak her yöne istediği kadar kareyi kat edebilir. İleri ya da geri hareket edebilen işlevi güçlü bir taştır. 

Beyaz vezir, beyaz kareye; siyah vezir, siyah kareye yerleştirilir. 

Kale Nedir?

Her oyuncunun iki kale taşı bulunur.

Satranç takımındaki kısa boylu, şişman taşlara Kale ismi verilir.

Kalelerin oyuna başlangıç kareleri köşelerdir.

Kale kareler arasında: Düz ve yatay doğrultuda ilerleyebilir. 

Eğer önünde taş yoksa kale istediği kadar ilerleyebilir. 

At Nedir?

At başına benzeyen taş, at ismini alır. Oyunda iki beyaz ve iki siyah at bulunur.

At, kalenin yanında oyuna başlar. At diğer taşların üzerinden atlama olanağına sahiptir.

At kareler arasında: L şeklinde ilerler yani iki kare ileri bir kare yana olmak üzere 3 kare ilerler.  

Fil Nedir?

Taşın uç kısmı sivridir. İki beyaz iki de siyah Fil vardır.

Fil kareler arasında: çapraz hareket eder. 

Piyon Nedir?

Oyun tahtasında en öne dizilen taşlara piyon denir. Meşhur bir deyimimiz vardı ya hani “Kimin piyonusun?” diye piyon da oyunda asker gibidir.

Piyon kareler arasında: Sadece bir kare ve ileri gider. İlk başlarken 2 kare gidebilir.

Satranç Oyunculara Ne Kazandırır?

• Satranç her şeyden önce sosyal bir faaliyettir.
• Bu oyunda aynı dili bilmenize gerek yok. Çünkü oyunun kuralları vardır ve ona göre oyununu oynayabilirsin.
• Hep bir sonraki hamle düşünüldüğü için insana planlı yaşamı alışkanlık haline getirtir.
• Hedef belirlenmesine ve bu hedefe gitmek için yollar, çareler düşünülmesine katkı sağlar.
• Odaklanma, dikkat ve temkinli yaşamayı öğretir.
• Hızlı tepki verme becerisi
• İnsanı araştırma yapmaya yönlendirir.
• İnsana mücadele alışkanlığı kazandırır.
• Sabırlı olma ve sakin kalma alışkanlığı kazandırır.

Satranç’ın Özel Kuralları Nelerdir?

Rok Kuralı: Şah ve kaleyle yapılan bir harekettir. 2 hamle, tek bir hamle gibi sayılır. 

Oyunda en fazla bir defa kullanabileceğiniz bir harekettir. 

Şah kaleye doğru 2 hamle atlarken, devamında kale şahın üzerinden atlayarak yanına yerleştirilir.

Geçerken Almak: Eğer piyonunuzu oynarken iki kare sürmüş ve yanınızda rakip takımın taşı var ise onu geçerken alırsınız. Bu kuralı bilmek oyunun kaderini değiştirebilir niteliktedir. 

Piyon Dönüşümü: Eğer rakip takımın tarafında tahtada taşı sonuna kadar getirdiyseniz, piyonun yerine başka bir taş koymalısınız. Bu taşlar Vezir, Kale, Fil veya Attan her hangi biri olabilmektedir. 

Satranç Oyununda Amaç Nedir? / Nasıl Oynanır?

• Her iki oyuncunun oyun tahtasında gücü aynı ve eşittir. Asıl amaç rakibin taşlarını kurallara uygun bir şekilde oyun dışına çıkartmaktır.
• Hamle yaparken, kendi taşınızın devre dışı kalmamasına, yaptığınız hamlenin size ne kazandıracağına dikkat etmelisiniz.

FIDE (Dünya Satranç Federasyonu) tarafından hem uluslararası hem de ulasal planda 3 basamaklı lig usulüyle satranç müsabakaları gerçekleştiriyor. Hatta internetten on-line olarak ücretli – ücretsiz özel satranç öğrenebilir, turnuvalara katılabilirsiniz.  

Haydi! İyi olan kazansın.