Sistoskopi Nedir? / Sistoskopi Kimlere Yapılır?

Üretranın ön ve arka bölümünün, idrar torbasının ucunda boş bir hortum ve kamera sistemi olan teleskop benzeri bir aletle incelenme işlemine Sistoskopi denir.

İki türlü yapılır. 1. tanısal amaçlı, 2. tedavi amaçlı.

Bu yöntemlerin genel amacı: mesane ve üretranın incelenerek hastalık varlığının olup olmadığı tespit edilmektedir.

Üroloji biliminin tanı ve inceleme yöntemi olarak en çok tercih ettiği sistoskopi, üst üriner sistemin görüntülenmesi için kullanılan bir araçtır.

Sistoskopi testi, mercekli ve ışıklı bir aletle gerçekleştirilen görüntüleme tekniği sayesinde mesanede bulunan hastalıkların erken teşhisi sağlanır. Tedavi sürecinde de kullanılabilen sistoskopi, görüntüleri kamera vasıtasıyla monitöre aktarır ve hasta tarafından da anlık olarak izlenebilir. Üroloji alanında sistoskopik kontroller, hastalar hakkında gerekli bilgilere en kısa sürede ulaşılabildiği için tercih edilmektedir.

Sistoskopi Kime ve Hangi Hangi Durumlarda Yapılır?

Sistoskopi tanı ve tedavi amaçlı yapılır. İdrar yaparken gözle görülebilen ya da idrar tahlilinde saptanan kanamaların nedenini araştırmak, idrar yolu enfeksiyonları için kullanılan sistoskopi, mesane kanseri nedeniyle takip edilen hastaların periyodik kontrolleri için de tercih edilmektedir.

Diğer taraftan, tedavi amaçlı kullanımda prostat tıraşlanması, idrar kanalı darlığının giderilmesi, mesanedeki taşların kırılması ve üst idrar kanalına geçici kateter takılması için kullanılır.

Sistoskopi en çok şu durumlarda yapılır;

• İdrardan kan gelmesi
• İdrar kaçırma ve aşırı aktif mesanenin olması
• Ağrılı idrara çıkma
• Mesaneden biyopsi alınması gereken
• Mesane taşları ve mesane kanseri gibi hastalıkların teşhisinin konulması
• Mesane tümöründen şüphe edilen durumlar
• Çok küçük mesane tümörlerinin saptanması
• Üreterde meydana gelebilecek taş ya da darlık sebebiyle yaşanan tıkanıklığı rahatlatmak
• Üst üriner sistemin görüntülenmesi
• Prostatik tıkanıklık bozukluğunun giderilmesi

bu nedenler dışında sistoskopi yapılmaktadır. 

Sistoskopi Kimlere Yapılmaz?

Sistoskopi kimlere yapılır sorunuzun cevabını verdikten sonra bir diğer akıllara takılan konuya da açıklık getirelim.

Sistoskopi;

• Aktif bir üriner sistem enfeksiyonu
• Ciddi prostatik tıkanıklık
• Genel durum bozukluğu
• Kanama diyatezi

Çok düşük mesane kapasitesi olan hastalarda işlemin başarısız olma riski fazla olduğundan göreceli olarak yapılmamalıdır.

Sistoskopi sayesinde genel olarak; alt idrar yollarındaki iltihaplar, iyi veya kötü huylu tümörler, taşlar, gebeliğe bağlı sorunlar, prostat büyümesi, iç idrar yollarındaki ve idrar birleşim alanındaki sorunlar, idrar kaçırma gibi hastalıklar tedavi edilir.

Sistoskopi Öncesi Aşamalar

Sistoskopi öncesi hastanın uygulamaya hazırlanması için;

• Hamile olasılığı varsa gereken test ve tahlilleri yaptırmalıdır.
• Sistoskopi işleminden önce bol sıvı tüketmelidir.
• Hekim tarafından sistoskopi öncesi koruyucu olarak antibiyotik iğne yapılmalıdır.
• İdrar örneği için mesanenin boşaltılmaması gerekir.
• Sistoskopi yapılmadan önce hastanın sağlık durumuna göre lokal ya da genel anestezi uygulanabilir.
• Yapılacak anestezi türüne ya da işleme göre kan tetkikleri, akciğer grafisi ve kalp ekokardiyografisi istenebilir.
• Sistoskopi öncesinde hastanın sağlık durumu ve hastalığının gidişatı detaylı şekilde incelenir. Hasta sistoskopiye uygun değilse işlem yapılmaz. Ayrıca sistoskopi öncesinde hastanın genel sağlık durumu hakkında bilgi verilmeli, ilaç kullanılıyorsa sistoskopiye uygun olup olmadığı incelenmeli, idrar yollarında enfeksiyon varsa enfeksiyon tedavisi uygulanmalıdır.

Sistoskopi Nasıl Uygulanır? Adım Adım Sistoskopi Uygulama Biçimi

“Sistoskopi nasıl yapılır?” en çok sorulan soruların başında olan bu işlemin uygulama biçimi ise kısaca şöyledir;

• Sistoskopi öncesi anestezi yapılacağı için hastanın öncelikle tedaviye aç gelmesi önerilir.
• Sistoskopi işlemi öncesinde genel veya lokal bir anestezi yapılır.
• Hastaya özel bir giysi giydirilir.
• Hasta, sırt üstü masaya yatırılır ve bacakları iki yana açılırak sistoskop adı verilen ve ucunda kameranın bulunduğu bir aletle hastanın idrar yolundan girilerek mesane ve üretra incelenir.
• Bu işlem uygulamasında bölge bölge antiseptik sıvı ile temizlenir.
• Hastanın rahatsızlık hissetmemesi için idrar yoluna plastik şırınga yardımıyla jel kıvamında bir madde enjekte edilir.
• Kalem boyutlarında olan sistoskop ile idrar kesesine girilerek idrar kesesi sıvı ile doldurulur ve genişlemesi sağlanır.
• Sistoskopi yapılırken işlemin uygulanma amacına bağlı olarak süresi değişebilir. Basit sistoskopi işlemleri, genellikle 10-30 dakika sürmektedir.
• Sistoskopi sonrası, hastanın idrar yolunu temizlemesi ve enfeksiyon riskini engellemesi için bol su tüketmesi önerilir.
• İşlem sonrası idrarda kan görülmesi de normaldir. Bu durum 24 saat içinde ortadan kalkacaktır. Hastanın 1 – 2 gün idrar yaparken yanma hissetmesi ve sık idrara çıkması da normaldir. Yine de olağandışı bir durum görüldüğünde vakit kaybetmeden doktoruna ulaşması gerekmektedir.

Sistoskopi Sonuçları Nasıl Değerlendirilir?

Sistoskopi sonuçlarından elde edilen veriler ışığında tedavi yöntemi veya planı oluşturulur. Hasta şikayetlerinin kaldırılması için hastanın genel sağlığına, hastalığın boyutuna göre ise tedavi yöntemi uygulanır.

Sistoskopinin Yan Etkileri Var Mıdır?

Sistoskopi sonrası kanama meydana gelebilir. Kanamada 1-2 gün içinde azalır.

İdrar yollarında enfeksiyon durumu oluşabilir.

Sistoskopi cihazları bazı mikropları idrar yollarına taşıyabilir. Bu durumu önlemek için antibiyotik kullanımı gerekebilir.

Diğer taraftan idrar yaparken yanma ve ağrı hissi olacaktır.

Son olarak ani bir hareket yapmanız iç idrar yollarında hasar, delinme gibi sorunlar meydana getirebilir.

Hangi Durumlarda Doktoru Aramalısınız?

• İdrar yapmaya çıkamıyorsanız,
• İdrar esnasında ağrı ve yanma hissi 2 günden uzun sürüyorsa,
• 38 derecenin üzerinde ateşiniz varsa,
• İdrarınızın yoğun kırmızı renkte ve parlak olması

gibi durumlarda hiç vakit kaybetmeden hemen doktorunuza durumu anlatmalı ve tedavisi için süreci başlatmalısınız.

Sonuç!

Bir takım prosedürden sonra doktorunuz size sonuçları açıklayabilir. Sistoskopi işleminde mesane kanserini test etmek için biyopsi alındıysa, bu örnek bir laboratuvara gönderilir ve bu biraz süreç ister. Tüm testler tamamlandığında ise doktorunuz sonuçları size bildirecek buna göre tedavi yöntemi belirlenecektir.