23 milyar dolarlık anlaşmada kriz: BAE, F-35'lerden vazgeçiyor
ABD basını, Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) ABD ile imzalığı, içinde F-35'lerin de yer aldığı 23 milyar dolarlık silah alım anlaşmasından vazgeçtiğini iddia etti. BAE'nin anlaşmadan vazgeçme gerekçesinin ise ABD'nin dayattığı güvenlik koşulları olduğu belirtildi.
Orta Doğu ülkelerinden Birleşik Arap Emirlikleri ile ABD arasındaki dev anlaşmada kriz çıktı. ABD ile F-35 uçakları, MQ-9 Reaper silahlı insansız hava araçları (SİHA) ve gelişmiş mühimmatın da bulunduğu 23 milyar dolardan fazla silah alım anlaşmasına hazırlanan BAE, kullanım koşullarını gerekçe göstererek masadan kalktı.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü John Kirby'nin BAE'ye satılacak silahlarla ilgili "son kullanıcı koşullarının müzakere edilemez" olduğunu söylemesi, BAE'ye geri adım attırdı. Wall Street Journal gazetesinin BAE ve ABD'li yetkililere dayandırdığı haberinde, Abu Dabi yönetiminin Washington'u F-35 ile ilgili görüşmeleri askıya aldıklarını bildirdiği öne sürüldü.
"GÜVENLİK KOŞULLARI YENİDEN DEĞERLENDİRMEYE İTTİ"
Söz konusu haberde, BAE'li bir yetkilinin "güvenlik koşulları, egemen operasyonlar konusundaki kısıtlamalar ve maliyet hesaplamalarının bu alımları yeninden değerlendirmeye yol açtığını" söylediği iddia edildi. Bu bilgilendirmenin, ABD ile BAE arasındaki yüksek düzeyli stratejik diyalog toplantısının hemen öncesinde gelmesi dikkati çekti.
ABD: KOŞULLAR BAE'YE ÖZGÜ DEĞİL
Pentagon Sözcüsü Kirby ise konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "ABD ile BAE arasındaki ortaklık ilişkisi bir silah satışından daha stratejik ve daha karmaşıktır. BAE'nin satışla ilgili sorularını yanıtlamak üzere onlarla çalışmaya hazırız" mesajını verdi. Her silah satışında politika ve son kullanım koşullarının söz konusu olduğunu belirten Kirby, "Bu son kullanıcı koşulları ve ABD savunma ekipmanlarını korunması genel bir durumdur, müzakere edilemez ve BAE'ye özgü değildir." diye konuştu. Kirby, yarın ABD ve BAE'li savunma yetkilileri ile yapacakları görüşmelerde bu konunun da detaylı bir şekilde ele alınacağını söyledi.
BAE, 2015'ten beri ABD'den F-35 ve silahlı insansız hava araçlarının satışı için talepte bulunuyordu. Eski ABD Başkanı Donald Trump, İsrail ile ilişkileri normalleştirme karşılığında BAE'ye F-35 ve Reaper SİHA'larının satışına izin vermişti. ABD Kongresi ise bir karar tasarısıyla bu satış konusunda protokollerin sıkılaştırılmasını ve güvenlik koşullarının artırılmasını talep etmişti.
ABD'nin aynı zamanda BAE-Çin ilişkilerinden de endişe ettiği gerekçesi ile satılacak sistemler konusunda önemli sınırlamalar getireceği ileri sürülmüştü.
