Casusluk olayları ABD-Avrupa ticaretini tehdit ediyor

ABD Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) tarafından yeni izlemeler yapıldığına dair raporların ortaya çıkmasıyla beraber Avrupa'da yeniden kendini gösteren kızgınlığın son zamanlarda yapılması planlanan trans-Atlantik ticaret anlaşmasının tehlikeye girmesine neden oldu. ABD'li yetkililer son günlerde Avrupalılar'ın veri izlenmesine yönelik endişelerini dindirmek amacıyla çabalarını hızlandırdı. Fakat eski istihbarat çalışanı Edward Snowden tarafından açıklanan yeni raporlarda izlemelerin nasıl gerçekleştirildiği yönünde daha fazla bilginin medyada yer alması üzerine Washington'un çabaları daha da zora girdi. Cuma günü kıdemli bir devlet görevlisinin Avrupa Birliği'ne yönelik küçük düşürücü sözlerinin yer aldığı bir telefon konuşmasının kayıtlarının açıklanması üzerine gerginlik yeniden arttı. Her iki bölgenin yetkilileri de özel röportajlarda NSA tarafından gerçekleştirilen casusluk aktivitelerinin zaten zor geçen Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTIP) görüşmelerini daha da zorlaştırdığını belirtiyor. Avrupalı liderler görüşmelerin başlangıcında böylesi bir anlaşmanın bölge ekonomisine rahat bir nefes aldırma potansiyelinden dolayı umutlarını yüksek tutuyorlardı. Fakat bazı kıdemli yetkililer geçtiğimiz yıl başlayan ve önümüzdeki ay Brüksel'de devam etmesi planlanan görüşmelerin veri gizliliğinin ihlali ve casusluk olayının ortaya çıkması sonucu sekteye uğrayabileceğini söylüyor. Benzer bir kriz Avrupa ile ABD arasında yine Vietnam Savaşı sırasında yaşanmıştı. Buna rağmen TTIP'nin bazı yetkililerine göre ABD'nin Asya ile ilişkilerini geliştirmek istemesinin sonucu olarak içinde bulunduğumuz günlerde Avrupa ile yaşanacak bir gerilim sonrası sırtını bu kıtaya çevirmesinden korkuluyor. Eski ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Almanya Büyükelçisi John Kornblum, "İşbirliğinin sarsılması konusunda giderek hızlanan bir erozyon var. Bu olayın her tekrarında ortak noktaların önemi biraz daha azalıyor" yorumunu yaptı. NSA casusluk olaylarının ortaya çıkmasının ardından en büyük tepki Almanya'dan geldi. Almanya'da son zamanlarda gerçekleştirilen bir ankete göre Almanlar'ın yalnızca yüzde 35'i ABD'nin güvenilir bir partner olduğunu belirtirken, böylesine düşük bir rakam en son George W. Bush başkanlığında gerçekleşmişti. Almanya ABD'den casusluk yapılmayacağına dair bir antlaşmaya imza atmasını istiyor. Fakat diğer ülkelerin de böyle bir istekte bulunmasından çekinen ABD dış istihbaratına böylesine bir sınırlama koymaktan geri duruyor. ABD bunun yerine Almanya ile ilişkilerini iyi tutmak için diplomasi yolunu kullanmayı tercih etti. Başkan Barack Obama nadir attığı adımlardan bir tanesini atarak geçtiğimiz ay bir Alman televizyon kanalına özel röportaj verirken, Şansölye Angela Merkel'e bir daha casusluk yapılmayacağını sözünü de verdi. Obama'nın konuşmasının ardından Dışişleri Bakanı John Kerry ve Savunma Bakanı Chuck Hagel da Almanya'ya ziyaretlerde bulundu. Kerry gazetecilere yaptığı açıklamada "Geçtiğimiz aylarda zor bir dönemden geçtik. Fakat dikkatimizi geleceğe yönlendirmek ve ilişkimizi karakterize eden güven duygusunu güçlendirmek için burada bulunmaktan oldukça mutluyum" ifadelerini kullandı.