Çin’deki enerji krizi tüm dünyayı vuruyor: Üretimde aksamalar başladı

Salgına karşı alınan tedbirlerin gevşetilmesiyle beklenenden daha fazla artan enerji talebine karşın arzın yetersiz kalması nedeniyle Avrupa başta olmak üzere küresel piyasalarda doğal gaz ve kömür fiyatları rekor kırıyor.

Dünyanın en büyük enerji tüketicisi konumunda bulunan Çin'de arz talep dengesizliğinden kaynaklanan enerji krizi nedeniyle sert tasarruf tedbirleri alan hükümet, Pekin ve Şangay gibi nüfus yoğunluğu yüksek şehirler dahil olmak üzere ülkede planlanmış elektrik kesintileri uyguluyor. Ülke çapında uygulanan elektrik kesintileri çok sayıda fabrikanın kapanmasına ve 10 milyonlarca insanı etkileyen elektrik kesintilerine neden oluyor. Bu durum, bazı şehirlerdeki internet erişimi ve trafik ışıklarını da etkileyerek hayatın her alanına yansıyan olumsuzluklar sonucunda tüm ülkeyi sarsıyor.

KÖMÜR ARZINDAKİ YETERSİZLİK TEMEL ETKEN

Elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 60,8'ini kömürden sağlayan Çin'in enerji sektöründeki sorunlarda, özellikle kömür arzındaki yetersizlik ve rekor seviyeye ulaşan fiyatlar önemli rol oynuyor. Elektrik talebindeki büyüme, ağırlıklı olarak kömürle karşılanırken, talep artışında enerji yoğun sektörler önemli rol oynadı. Çin'in ocak-ağustos dönemindeki kömür üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,4 artarken, kömür ithalatı söz konusu dönemde yüzde 10,3 azaldı.

Çin’de yaşanan enerji krizi ülke ekonomisini derinden etkilerken, küresel tedarik zincirlerini de aksatmaya başladı.

KÜRESEL ETKİLER TETİKLENEBİLİR

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre, dünyanın en büyük ikinci petrol tüketicisi konumunda bulunan Çin, aynı zamanda küresel elektrikli araç batarya üretim kapasitesinin yüzde 70'ine ev sahipliği yapıyor. Özellikle Batılı ülkelerde Noel dönemi öncesinde elektronik ürünlerin tedarikinde yaşanabilecek sıkıntıların da Çin ve gelişmiş ekonomileri doğrudan etkilemesi öngörülüyor.

Goldman Sachs, yaşanan enerji sıkıntıları nedeniyle Çin ekonomisine yönelik 2021 büyüme tahminini şimdiden yüzde 8,2’den yüzde 7,8’e düşürdü. Öte yandan, söz konusu krizin Çinli emlak devi Evergrande'nin batabileceğine ilişkin endişelerle birleşmesi küresel piyasaları daha da tedirgin hale getirdi.

KÖMÜR ÜRETİM VE İTHALATI ARTACAK

Salgın sonrası toparlanma Çin'de alüminyum, demir, çelik gibi enerji yoğun ağır sanayi sektörlerine olan talebi de artırırken, bu sektörler ağırlıklı olarak kömürden üretilen elektriği tüketiyor. Ülkede bulunan çok sayıda kömür madeninin kapanması mevcut arz sıkıntısının derinleşmesine neden oldu. Bu nedenle, kömür tedarikindeki yetersizlik nedeniyle uygulanan elektrik kesintileri söz konusu sektörlerdeki üretimi de aksatabilir.

IEA verilerine göre, Çin’in demir ve çimento sektörlerinden kaynaklanan emisyonlar tek başına Avrupa Birliği’nin karbon emisyonlarından daha yüksek seviyede bulunuyor. Küresel karbon emisyonlarının yaklaşık üçte birinin kaynağı olan Çin, emisyonlarını azaltma taahhütlerine rağmen hızla artan enerji talebini karşılamak için daha fazla kömür üretimi ve ithalatı yapmayı planlıyor.

RUSYA ENERJİ BAKANLIĞI: AVRUPA VE ÇİN, İLAVE KÖMÜR TALEBİNDE BULUNMADI

Rusya Enerji Bakanlığı, Avrupa ve Çin’de yaşanan enerji krizinin ardından Rusya'dan ilave kömür sevkiyatı yapılmasına yönelik talep gelmediğini açıkladı.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, bazı basın kuruluşlarında Avrupa ve Çin’in Rusya’dan ilave kömür arzı sağladığına yönelik iddialar yanıtlandı. Açıklamada, “Rusya Enerji Bakanlığı, Çin ve Avrupa ülkelerinden Rusya’nın kömür ihracatını artırmasına yönelik bir talep almamıştır.” ifadesi kullanıldı.

Rusya'nın en büyük elektrik üretim ve dağıtım şirketi Inter RAO, dün yaptığı açıklamada, daha fazla elektrik almak isteyen Çin'in şirkete başvurduğunu bildirmişti.