Kabil’de kaos: Binlerce kişi, Afganistan’ı terk etmeye çalışıyor

Taliban'a teslim edilen Kâbil'de panik hâkim. Havalimanında izdiham var. İnsanlar uçakların kanadına asılıp ülkeden kaçmaya çalışıyor. Kâbil’e giren Taliban, çatışma olmadan başkanlık sarayı ve kamu binalarını ele geçirdi. Halk korku içinde. Ülkeden kaçmak isteyenler havalimanına akın etti, karayollarında yoğun araç trafiği oluştu. İzdihamda 7 kişi öldü.

PENTAGON: TÜRKİYE İLE ÇALIŞIYORUZ

ABD, “Havalimanının güvenliği için Türk askerleriyle çalışıyoruz” açıklaması yaptı. Devriyeye çıkan Taliban, halkın silahlarını topladı. ABD ve birçok ülke elçiliklerini boşalttı, Taliban’a “Ayrılmak isteyenlere engel olma” çağrısı yapıldı

Taliban’ın, Afganistan’ın başkenti Kâbil’e girmesinin, başkanlık sarayı ve kamu binalarının kontrolünü ele geçirmesinin ardından halk arasında panik havası yaşanıyor. Ülkeden ayrılmak isteyen siviller Kâbil Uluslararası Havalimanı’na akın etti. Halktan evlerine dönmesini isteyen Taliban, uçuşların durdurulduğunu açıkladı. Buna rağmen sivillerin havalimanına gelmeye devam etmesi sonucu izdiham yaşandı. Yedi kişi hayatını kaybederken ABD askerleri, tahliye için gelen Amerikan uçaklarına zorla binmeye çalışan Afganları havaya ateş açarak durdurmaya çalıştı. Hareket hâlindeki uçağa binmeye çalışan bazı Afganlar, kendilerini iple uçağa bağladı. İki Afgan, uçak havalandıktan sonra ipin kopması sonucu düşerek hayatını kaybetti. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), “Kabil Havalimanında güvenliğin sağlanması için Türk askerleriyle birlikte çalışıyoruz” açıklaması yaptı. Kara yoluyla diğer vilayetlere gitmek isteyenlerin de araç bulmakta çok zorlandığı, taşıma ücretlerinin iki katına çıktığı ifade ediliyor.

DEVRİYE ATMAYA BAŞLADILAR

Başkent Kâbil'de devriye atmaya başlayan Taliban üyeleri, herkesi sakin olmaya çağırdı. Taliban üyeleri, sivil halka ait silahları toplamaya başladı.

64 ÜLKEDEN ÇAĞRI

ABD'nin Afganistan'daki vatandaşlarını tahliye süreci devam ederken, 64 ülke ortak bir açıklama yaptı. Ülkeden ayrılmak isteyenlerin engellenmemesini isteyen ülkeler Taliban'a, bütün çıkış yollarını açık tutması için çağrı yaptı. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Almanya'nın Kâbil'deki büyükelçilik personelinin tahliyesine başlanacağını söyledi. Suudi Arabistan, diplomatik misyonunu tahliye ettiğini duyururken, İspanya vatandaşlarını tahliye etmek için iki uçak gönderdi.

ÇİN: DOSTÇA GÖRÜŞEBİLİRİZ

Öte yandan Çin’den ilk resmî açıklama geldi. Pekin yönetimi, Taliban ile 'dostça ilişkilere' hazır olduğunu açıkladı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying "Çin, Afgan halkının kendi geleceğini bağımsız olarak belirleme hakkına saygı duyuyor ve Afganistan ile dostane ve iş birliğine dayalı ilişkiler geliştirmeye devam etmeyi arzu ediyor" dedi. Benzer bir açıklama Rusya'dan geldi. Rusya'nın Büyükelçisi, Taliban temsilcisi ile görüşme gerçekleştireceklerini duyurdu. Moskova da, Kâbil'deki büyükelçiliğindeki bazı personeli tahliye etmeyi planladığını açıkladı. İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi de, ABD'nin Afganistan'dan çekilmesinin kalıcı barış için fırsat olduğunu belirterek ülkedeki grupları uzlaşıya davet etti.

PAKİSTAN: KÖLELİĞİN ZİNCİRLERİ KIRILDI

Öte yandan Pakistan Başbakanı İmran Han, Afganistan’da yaşananları değerlendirdi. Han "Afganistan, köleliğin zincirlerini kırdı" dedi. Aralarında Afganistan Halk Meclisi Başkanı Mir Rahman Rahmani ile Afganistan'ın eski Dışişleri Bakanı ve Cemiyet-i İslami Partisi lideri Selahaddin Rabbani'nin de bulunduğu Afgan politikacılardan oluşan heyet 3 günlük ziyaret kapsamında dün İslamabad'a gelmişti.

TACİKİSTAN: EŞREF GANİ BİZE GELMEDİ

Taliban'ın Afganistan'ın tamamını ele geçirmesinin ardından Cumhurbaşkanı Eşref Gani'nin, gece ülkesini terk ederek uçakla Tacikistan'a kaçtığı iddia edildi. Gani'nin, ABD'ye geçeceği konuşuluyor. Ancak Tacikistan Dışişleri Bakanlığı bu haberin gerçeği yansıtmadığını bildirdi. RIA haber ajansının bildirdiğine göre, Rusya'nın Kabil'deki büyükelçiliği, Eşref Gani'nin dört araba ve bir helikopter dolusu nakit parayla ülkeden kaçtığını ve bu araçların yeterli olmamasından dolayı geride bir miktar nakit para bırakmak zorunda kaldığını söyledi. Diğer yandan Devlet Başkanı Yardımcısı Özbek General Raşid Dostum ve Ata Muhammed de Özbekistan’a sığındı. Eski Herat Valisi İsmail Han'ın da İran’a geçtiği öğrenildi.

BİRADER: BU KADAR ÇABUK BEKLEMİYORDUK 

Taliban'ın Katar'daki Siyasi Bürosunun Başkanı Molla Abdul Gani Birader, Taliban'ın başkent Kâbil başta olmak üzere Afganistan'ın tamamına yakınında hâkimiyet kurmasına ilişkin açıklama yaptı. Birader "Böyle bir başarıya bu kadar çabuk ve bu kadar kolay ulaşacağımızı beklemediğimi söylemeliyim" dedi.

FİLMLERDE BİLE OLMAYAN HAYATA TUTUNMA DRAMI

Taliban’dan kaçan binlerce Afgan, dünyanın gözü önünde büyük bir insanlık dramı sergiliyor. Kâbil’den havalanan uçağın adeta eteğine yapışarak geleceğini kurtarmak isteyenler, yüzlerce metreden düşüp ölüyor. Bu bir film değil, acımasız dünyanın bir gerçeği…