Lordlar Kamarasından Suudilere silah satışını eleştiren rapor

İngiliz Parlamentosunun üst kanadı Lordlar Kamarasının Uluslararası İlişkiler Komisyonunun raporunda, İngiltere'nin Suudi Arabistan'a silah satışının, bu ülkenin Yemen'deki askeri müdahalesi nedeniyle yasalara uygun olmadığı belirtildi. 

İngiltere'nin, Suudi Arabistan'ın bu silahları Yemen'de yasalara aykırı kullanıp kullanmadığına ilişkin bağımsız soruşturma yapmayıp sadece bu ülkenin yetersiz soruşturmalarını dikkate aldığına vurgu yapılan raporda, Yemen'deki operasyonlar da "gaddarca" diye nitelendirildi.

Raporda, şu ifadelere yer verildi:

"Hükümet, Suudi Arabistan'a silah satışına izin vermesinin, ufak bir farkla yasanın doğru tarafında yer aldığını iddia ediyor. Her ne kadar nihai delillere şu an ulaşılamıyorsa da biz hükümetin az bir farkla yasanın yanlış tarafında durduğunu düşünüyoruz. Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyona ihraç edilen silahların miktarı ve tipi dikkate alındığında, bunların Yemen'de önemli ölçüde sivil kaybına neden olduğunu ve uluslararası insani hukuka aykırı olduğunu değerlendiriyoruz."

İngiliz hükümetini Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyonun, gıda ve ilaç tedarikine uygulanan blokaj dahil uluslararası insani hukuk ihlallerini derhal kınamaya çağıran Komisyon, hükümetin koalisyon üyesi ülkelere bazı kilit öneme sahip silahların satış iznini de askıya almaya hazır olmasını istedi. 

Raporda, şu değerlendirmede bulunuldu:

"Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyonun silahları kasten veya kazara kötüye kullanarak sivil kaybına yol açmasından derin kaygı duyuyoruz. Hükümet bu durumu hafifletmeye değil, çözüme kavuşturmaya öncelik vermeli. Bunu özellikle de Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyona verdiği destekle çatışmadan etkilenenlere sağlanan insani yardımın önemli bağışçılarından olma rolü arasındaki gerilimin ışığında yapmalı."

Rapor kamuoyu baskısı oluşturabilir

Lordlar Kamarası raporunun hükümeti bağlayıcı yönü bulunmuyor. Bununla birlikte raporun hem İngiliz hükümeti hem de Suudi Arabistan ile Birleşik Arap Emirlikleri üzerinde baskı oluşturması bekleniyor.

İngiltere'nin 2015'ten bu yana Suudi Arabistan'a 6 milyar dolar tutarında silah sattığı belirtiliyor ancak silah satış izinlerinin bir kısmının "gizli" niteliği taşıması nedeniyle kesin meblağ bilinmiyor. 

Suudi Arabistan öncülüğünde, aralarında Birleşik Arap Emirlikleri'nin de bulunduğu koalisyon güçleri Mart 2015'ten beri Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.

Yemen'de 4 yılı aşkın süredir yaşanan çatışmalarda binlerce kişi yaşamını yitirdi. Dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alan Yemen'de iç savaş nedeniyle büyüyen insani kriz de korkunç boyutlara ulaştı.