Macmanus, 'İran yönetimi nükleer tesiste denetime izin vermeli'

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Yönetim Kurulu Toplantısının Viyana'da devam eden oturumunda, İran’ın nükleer programı tartışmaya açıldı. ABD heyeti başkanı Büyükelçi Josef Estey Macmanus, sabah oturumu sonrası düzenlediği basın toplantısında, İran yönetiminin 5+1 ülkeleriyle Cenevre’de imzaladığı anlaşmayı uygulaması ile UAEA işbirliğinin olumlu adımlar olduğunu söyledi. Atılan adımları yeterli bulmadığına işaret eden Macmanus, "Tahran yönetiminin Parçin nükleer tesisinde denetim yapılmasına izin vermesini ve Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’nın (NPT) ani denetimleri öngören ek protokolünü onaylamasını bekliyoruz” dedi.
İran ile 5+1 ülkeleri arasında 17 Mart’ta Viyana’da ikinci bir görüşme yapılacağını belirten Macmanus, görüşmede İran’ın nükleer programına ilişkin yeni bir yol haritasının belirleneceğini kaydetti. UAEA Genel Direktörü Yukiya Amano’nun son raporunda, İran’ınnükleer programına ilişkin olumlu adımlar attığını teyit ettiğini hatırlatan Macmanus, "Ancak Parçin nükleer tesisinde denetim yapılmasına izin vermemiş olması, nükleer programı üzerinde askeri boyut kaygılarını gideremedi" diye konuştu. İran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) daimi temsilcisi Rıza Necefi ise, ülkesinin nükleer programının “tümüyle barışçıl amaçlı olduğunu” söyledi. Oturumun ardından basına açıklama yapan Büyükelçi Necefi,  UAEA Genel Direktörü Yukiya Amano’nun, hazırladığı son raporda İran'ınnükleer programının barışçıl olduğunu teyit ettiğini ileri sürerek, rapordaki “İran’ın nükleer programının askeri boyutuna ilişkin kaygılarımız devam ediyor” ifadesine ise değinmek istemedi. 5+1 ülkeleriyle geçen ay Viyana’da “çok verimli bir toplantı” yaptıklarını belirten Necefi, 17 Mart’ta yapacakları toplantının ikinci turunda bundan sonra izlenecek startejinin yol haritasının belirleneceğini kaydetti.
UAEA ile son aylarda “yoğun işbirliği yaptıklarını, sık sık bir araya gelerek görüştüklerini" anlatan Necefi, UAEA ile aralarındaki bazı küçük sorunları da “adım adım gidermek üzere iyi niyetle çaba harcadıklarını” bildirdi. Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’nın (NPT) ani denetimleri öngören ek protokolünün onaylanması ile Parçin nükleer tesisinin denetime açılması yolundaki soruları yanıtsız bırakan Necefi, UAEA ile işbirliğinde bir sorun olmadığını, hem kendilerinin hem de UAEA’nın bu işbirliğinden memnun olduğunu belirtti.
Necefi bir soru üzerine, yönetim kurulu toplantısında 35 üye ülkenin heyet başkanlarına hitaben yaptığı konuşmada da vurguladığı gibi, “ülkesinin nükleer programının askeri boyutu olmadığını ve tümüyle barışçıl amaçlı olduğunu” kaydetti.  UAEA Genel Direktörü Amano ise son raporunda, İran yönetiminin NPT ek protokolünü uygulamaması ve Parçin nükleer tesisinde denetim yapılmasına izin vermemesi nedeniyle “Nükleer programın askeri boyutuna ilişkin kaygılarının devam ettiğini” bildirmişti.
Toplantının bugünkü sabah oturumunda tartışmaya açılan İran’ın nükleer programına ilişkin yönetim kurulu üyesi 35 ülkenin heyet başkanlarının sözlü beyanlarının akşam saatlerinde tamamlanması bekleniyor. Kurumun Viyana’daki merkezinde geçen pazartesi başlayan yönetim kurulu olağan toplantısı 7 Mart Cuma günü sona erecek.