Muhalefetin parlamenter sistem vaadi zor! 5 seçim kazanmak zorunda
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in “Başbakanlığa adayım” sözü sonrasında muhalefetin yeniden gündeme getirdiği parlamenter sisteme dönüş planı zor vaat olarak gözüküyor. Sisteme geçiş için öncelikle 2023 seçimlerinde Millet İttifakı’nın en az 360 milletvekilliğini ve Cumhurbaşkanlığını kazanması gerekiyor.
Millet ittifakı cephesinde parlamenter sistem tartışması derinleşiyor. CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi ve DEVA Partisi yetkilileri, 5 Ekim'de Mecliste bu konu üzerine bir toplantı yapacak. Toplantıda uzlaşılan ilkeler üzerinden değerlendirme yapacak olan Millet ittifakı cephesinde parlamenter sisteme geçme planları kapsamında ‘Başbakanlık’ ve ‘Cumhurbaşkanlığı’ için ortaklar arasında şimdiden tartışmalar yaşanırken, bu planının gerçekleşmesi için Türkiye 2 yıl içinde en az 5 defa sandık başına gitmek mecburiyetinde kalacak.
MUHALEFETİN ZORLU SEÇİM STRATEJİSİ
Parlamenter sisteme geçiş için öncelikle 2023 seçimlerinde Millet İttifakı’nın en az 360 milletvekilliğini ve cumhurbaşkanlığını kazanması gerekiyor. Bu senaryo gerçekleşirse, muhalefetin planına göre iki yıllık bir geçiş süreci işlemeye başlayacak. Millet İttifakı önce anayasa değişikliği hazırlayacak ve referanduma sunacak. Böylece iki senenin sonunda bir sandık daha kurulmuş olacak. Referandumda gerekli çoğunluk alınırsa bu defa parlamenter sistemin işlemesi için seçimlerin yenilenmesi gerekecek. Bu sandıkta, milletvekilliği ve (Cumhurbaşkanını halk seçmeye devam edecekse) cumhurbaşkanlığı için oy kullanılacak ve seçimi yine millet ittifakının kazanması gerekecek. Böylece muhalefet, parlamenter sisteme geçmek için 2 yıl içinde 5 seçimi kazanmak zorunda olacak.
ALTINCI SEÇİM İHTİMALİ
Muhalefete 5 seçimi kazanmak da yetmeyebilir. Parlamenter sisteme geçildikten sonra, millet ittifakının ortaklarından her biri hükümeti kurma çoğunluğuna ulaşamaz ve koalisyon hükûmeti kurma görüşmelerinden de sonuç çıkmazsa Türkiye 45 gün içinde yeniden seçim kararı almak zorunda kalacak.
5 MİLYAR LİRA ÇIKACAK
2018’deki milletvekili ve cumhurbaşkanlığı seçiminde bir milyar liranın üzerinde harcama yapılmıştı. Bu miktar aynı kalsa bile, parlamenter sisteme geçilmesi için yapılacak 5 seçimde devletin kasasından en az 5 milyar lira çıkmış olacak.
