NATO'nun yeni rakibi Çin

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un “NATO’nun beyin ölümü gerçekleşti” şeklindeki çıkışının gölgesinde yapılan NATO’nun 70’inci yıl oturumundan ‘dağılma’ değil ‘birlik’ mesajı çıktı. Zirvede, NATO’nun yeni rakibinin Çin olduğu resmen duyuruldu. Oturumda Türkiye ile ABD arasında yaşanan “Baltık Planı” krizi de tatlıya bağlandı. Türkiye, ABD’nin terör örgütü YPG’ye desteğini protesto için itiraz ettiği Baltık Planı anlaşmasını onayladı.

YPG TANIMLANMADI
Zirvenin ardından yayımlanan ortak deklarasyonda terörizme karşı mücadele vurgusu yapıldı ancak yine terör örgütü YPG tanımlanmadı. Bildiride “Bölünmez güvenliğimizin maliyet ve sorumluluklarını üstlenme konusunda hepimiz kararlıyız. ABD dışındaki müttefiklerin savunma harcamaları beş yıldır artıyor. Savunmaya 130 milyar dolardan fazla yatırım yapıldı” denilerek savunma harcamasından duyulan memnuniyet dile getirildi.

FIRSAT VETEHLİKE: ÇİN
Londra Deklarasyonu’nda “NATO hiçbir ülkeye tehdit teşkil etmiyor” denildi ancak Rusya isim vermeden ‘ortak düşman’ ve Çin ise ‘yeni rakip’ olarak lanse edildi. İlk defa bir NATO zirvesinde Çin’in yükselen gücüne değinildi ve “Çin’in artan nüfuzu ve uluslararası politikalarının ortaya çıkardığı fırsat ve sınamaları ittifak olarak birlikte ele almalıyız” vurgusuna yer verildi.

HİBRİT TEHDİTLER
Zirvenin ardından açıklama yapan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg “Üyelerimizin savunma harcaması 400 milyar dolara çıkacak. Bu, tarihte görülmemiş bir rakam. Liderler daha fazlasını yapmak konusunda mutabık kaldı. Enerji alt yapımızın ve teknolojik üstünlüğümüzün korunması için önemli kararlar alındı. Hibrit tehditlere karşı birlik olundu. Rusya ile iletişim kanallarının açık olması kararlaştırıldı. Toplantıda ilk defa Çin’in yükselişi ele alındı. Çin ile ittifak yapılması gerektiği ve Pekin’in silahsızlanması için çaba sarf edilmesi konuşuldu. Yeni bir süreç başlatarak, NATO’nun siyasi boyutunun artırılmasına karar verildi. Uzayın da bir çatışma alanı olacağına karar verdik. DEAŞ ile mücadelenin önemine vurgu yapıldı” dedi.

O PLAN YENİLENDİ
Bir gazetecinin Türkiye’nin veto ettiği “Baltık Planı”nı sorması üzerine Genel Sekreter “Baltık ülkeleri ve Polonya’ya ilişkin güncellenmiş plan konusunda mutabık kaldık. Savaşa hazır askerlerimiz, ittifakın doğu sınırlarında bekliyor. Acil müdahale gücünü üç katına çıkardık. Eğer ihtiyaç olursa daha fazla asker göndereceğiz. Bunu memnuniyetle karşılıyorum. Bu konuda liderlerin ne söylediğini söylemek bana düşmez. Bütün müttefiklerimiz 5. maddeye bağlı olduklarını yinelediler. ‘Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için dediler. Sonuçlara ulaştık” cevabını verdi.

S-400 TÜRKİYE’NİN MESELESİ
Bir soru üzerine YPG hakkında da konuşan Stoltenberg “YPG konusunda NATO üyeleri arasında görüş farklılıkları var ancak bu konu burada doğrudan görüşülmedi. NATO üyeleri bu konuyu kendi aralarında görüşecekler” demekle yetindi. Türkiye’nin Rusya’dan yaptığı S-400 alımı için ise ‘Türkiye’nin kendi egemen bir kararıdır. Ancak bu silahlar asla NATO savunma sistemine entegre olamaz” ifadelerini kullandı.

YILDIRIM DETAYI
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Yunanistan Başbakanı Miçotakis ile yaptığı görüşmesine eski başbakan Binali Yıldırım da katıldı.

ERDOĞAN'DAN  MİÇOTAKİS İLE “EGE” ZİRVESİ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis ile görüştü. NATO zirvesinin yapıldığı otelde basına kapalı gerçekleşen kabul, yaklaşık 1,5 saat sürdü. Miçotakis, görüşme sonrası şu açıklamayı yaptı: Erdoğan ile açık bir tartışmamız vardı. Türkiye’nin son adımları ile ortaya çıkan meseleleri masaya koydum. Karşılıklı anlaşmazlıklar kaydedildi. İki taraf ‘Güven Arttırıcı Tedbirler’ görüşmelerinin devamı kararı aldı. Türkiye ile alakalı meseleler vardı ve var olmaya devam edecek. Ama iki taraf da olumlu bakarsa bunlar aşılabilir.