Bakan Zeybekci, 'Dakika dakika kontrol ediyoruz'

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, döviz kuru seviyeleriyle ilgili, "Kuru dakika dakika kontrol ediyoruz. Kurda 2,10-2,25 aralığı dış ticaret dengeleri açısından bizim için gayet iyi" dedi. Zeybekci, Türkiye Müteahhitler Birliğinin (TMB) "Sektörel Değerlendirme Toplantısı"nda yaptığı konuşmada, Afganistan'daki saldırıda hayatını kaybeden mühendisler için Allah'tan rahmet, yakınlarına da başsağlığı diledi. Bu tür saldırıların Türkiye'yi yolundan çeviremeyeceğini belirten Zeybekci, "Dinimizde çalışırken hayatını kaybedenlere 'şehit' denir. İnşallah Allah da onları öyle görür" dedi.  Gümrük Birliği Anlaşması'na ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeybekci, anlaşmayla ilgili Avrupa Birliği (AB) ile 4 tur görüşme yaptıklarını ifade ederek, 24-25 Haziran'da bir görüşme daha gerçekleştirileceğini bildirdi. Gümrük Birliği Anlaşması'nın imzalandığı dönemde olumlu etkileri olmasına karşın "egemen devletin imzalayacağı bir anlaşma olmadığının" altını çizen Zeybekci, şunları kaydetti:
 
"ABD ile AB Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı anlaşması imzalandığında bizim otomatik olarak bunun içinde olmamız lazım. Geçen haftalarda ABD'de ilgili bakan ve başkan danışmanı ile yaklaşık tam bir gün süren görüşmeler yaptık. Çekincelerimizi ortaya koyduk. 'TTİP anlaşması imzalanır da Türkiye bu anlaşmanın içinde değilse bizim AB ile Gümrük Birliği Anlaşması'nı sürdürmemiz imkansızlaşır' dedik. Çünkü ABD, AB ile imzaladığı anlaşmayla Türkiye'de AB'nin sahip olduğu her türlü hakka sahip olacak. Biz ABD'de hakka sahip olamayacağız. Bu ekonomik bir istilaya dönüşebilir. Biz bunun karşısında eli kolu bağlı bekleyemeyiz."
 
"Kurda 2,10-2,25 aralığı gayet iyi"
 
Zeybekci, TL'nin aşırı değerli olduğunu ve ihracatçıları teşvik etmediğini hep söylediklerine işaret ederek, bugün gelinen noktayı "17 Aralık süreci yaşanmadan gelmemiş olmayı dilediklerini" kaydetti.
 
Gelinen noktayı Türkiye'nin dış ticaret dengeleri açısından son derece olumlu bulduklarını belirten Zeybekci, "Kuru dakika dakika kontrol ediyoruz. Kurda 2,10-2,25 aralığı dış ticaret dengeleri açısından bizim için gayet iyi" değerlendirmesinde bulundu.
 
Büyümeye ilişkin de görüşlerini paylaşan Zeybekci, ilk çeyrek büyüme rakamları yüzde 4,5 seviyelerinde gerçekleştiği zaman bunun etkilerinin görüleceğini söyledi. Zeybekci, bu yılki büyüme oranının yüzde 4 seviyelerinde olacağını ifade etti.
 
2015 yılı beklentileriyle ilgili Türkiye'nin endişesinin bulunmadığını anlatan Zeybekci, gelecek yıl ülkenin 2023 hedeflerine yönelik güçlü adımlar atacağını dile getirdi.
 
Faiz oranlarına ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Zeybekci, bazı vergiler ve kurdan kaynaklanan enflasyonun maliyete katkısının bittiğine ve geriye tek etmen olarak faizin kaldığına dikkati çekti.
 
Türkiye'yi öngören piyasanın faizleri yüksek bulduğunu zaten söylediğini belirten Zeybekci, "Faizin ki öyle oluşup bitmiyor. Orada bir yerde kalmıyor. Maliyetin içinde olmaya devam ediyor. Piyasa faizin aşağı inmesini istiyor" diye konuştu.
 
"17 Aralık hükümeti devirme operasyonuydu"
 
Zeybekci, inşaat sektörü kadar ekonomik gelişmelere duyarlı olan başka sektör olmadığını dile getirerek, Amerikan Merkez Bankasının (FED) parasal genişleme politikalarının Türkiye gibi birçok gelişmekte olan ülke için faydalı olduğunu söyledi.
 
FED'in parasal sıkılaştırmaya gitme kararının ardından dünyada bir hareketlenme başladığını anımsatan Zeybekci, "Gezi olayları ile Türkiye'de etki farklı gibi algılandı. Halbuki hiç de öyle değildi. Diğer ülkelerde ne ise bizde de hemen hemen aynı tepkileri gördü, hatta birçoğundan da iyiydik" diye konuştu.
 
Bu durumun 17 Aralık sürecine kadar devam ettiğini belirten Zeybekci, söz konusu süreçte "Türkiye'de finansal istikrarsızlık ve siyasi istikrasızlık endişelerinin bir araya geldiğini" söyledi.
 
17 Aralık operasyonunun "hükümeti devirme operasyonu" olduğuna vurgu yapan Zeybekci, şöyle devam etti:
 
"Fatih Belediyesinin imarla ilgili uygulaması, Vakıflar Genel Müdürlüğünün koruma ile ilgili uygulaması, Halkbank'ın bilmem şu uygulaması, 4 bakanın çocuklarından kaynaklanan yolsuzluk iddiaları... Bunların 4'ünü bir araya getirip çuvallara dolduracaksın, 'çete' diyeceksin, çeteyi toparlayıp, götürüp Başbakana bağlayacaksın. Çok çok zorlamaydı ama doğrudan iktidara, milletin iradesine müdahale... Bu millete, ülkeye operasyondu."
 
Zeybekci, 17 Aralık'ta yaşanan olayların faiz oranlarına yansıdığını sözlerine ekledi.
 
TMB'nin çalışmalarını takdirle izliyoruz
 
Zeybekci, TMB'nin 62 yıldan bu yana sürdürdüğü çalışmaları takdirle izlediğini dile getirerek, Çin'den sonra dünyada ikinci sırada olan sektörün, Türkiye ve Balkanlar'da çok önemli projeler gerçekleştirdiğini söyledi.
 
Türkiye'deki yapılan 160 milyar dolarlık yatırımın yarısının inşaat sektöründen geldiğini belirten Zeybekci, "Türkiye'de ekonominin canlanmasını etkileyen başka bir sektör olmadığını ve ülkenin iç dinamikleri için önemli olduğunu kaydetti.
 
Zeybekci, dünyada ikinci sıraya gelen inşaat sektörünün yurt dışında Türkiye için çok önemli bir referans haline geldiğini işaret ederek, şunları söyledi:
 
"Yurt dışında Türk ekonomisini, sanayisini, başarı hikayelerini anlatırken, dünyada Çin'den sonra ikinci sırada olduğumuzu altını çize çize, ballandıra ballandıra anlatıyoruz. Çünkü, bu bizim için iş bitirme belgesi gibi, o kadar önemli. Dünyada 284 milyar dolarlık iş bitirmek, 1 yılda 40 milyar dolarlık iş almak, bir ülkede 10,6 milyar dolarlık iş almak, körfez bölgesinde bütün dünyanın gözünü diktiği ulaşım projelerini Türkiye için almış olmak, ihracat, tekstil, otomotiv, petrol, konfeksiyon, çelik, petrokimya ve turizm için iş bitirme belgesi gibi."
 
Libya'daki hakediş alacakları
 
Zeybekci, Türkiye'nin fiyatta rekabet konusunda, Çin, Hindistan, Pakistan, Tayvan gibi ülkelerle yarışma zorunluluğunun yanında artık bir de Afrika ile rekabet etme zorunluluğunun da yakında olduğuna işaret etti.
 
Libya'da 2011'de başlayan devrim süreciyle, gelişmelerin istenen şekilde meydana gelmediğini anlayan Zeybekci, güvenlikle ilgili sıkıntıların arzu edilen biçimde çözülemediğini söyledi. Özellikle son haftalarda durumun çok daha kritik olduğunu belirten Zeybekci, "Libya'da herşeye rağmen yaklaşık olarak 300 milyon dolarlık hakediş tahsilatı gerçekleştirildi" dedi.
 
Bölgede 7 milyar dolarlık iş yapan müteahhitlerin yeniden işe başlamasıyla ilgili olumlu adımların atıldığına değinen Zeybekci, ancak son gelişmelerden sonra durumu kestirebilmenin zor olduğunu ifade etti.
 
"1 numara olmayı hedefliyoruz"
 
Zeybekci, sözlerini şöyle tamamladı:
 
"Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın oluruyla yola çıktığımız bu süreçte, kültür coğrafyası dediğimiz Afrika, Orta Asya, Ortadoğu, Balkanlar ve Kafkaslar'da gerekiyorsa hedef belirlediğimiz başka yerlerde de hükümetin oluşturduğu imkan ve kaynaklarla çok büyük bir fon üzerine olumlu gelişmeleri yakında sizlerle görüşeceğiz. O ülkelere gideceğiz ve projelerde anlaşacağız ve asla ve asla emperyalist bir düşünce ile yaklaşmayacağız, dostluk kuracağız. Exim kaynaklı fon oluşturarak, dünyada 1 numara olmayı hedefliyoruz, 2 numara bize yetmiyor. Çünkü kültür coğrafyamızda ecdadımızın bize bıraktığı pozitif mirasın hiçbir yerinde zerre kadar leke yok. İnanılmaz bir hazinenin üzerinde oturuyoruz şu anda. Pozitif mirasımız var, coğrafyadaki imkanları değerlendirdiğimizde birinci olmamız kaçınılmaz. "
 
Yatırım programları küresel finans programları dikkate alınarak takvimlendirilmeli
 
Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Yenigün, küresel finans piyasalarında yaşanacak gelişmelerin 3. havalimanı, 3. köprü, Kanal İstanbul, kentsel dönüşüm, nükleer santral gibi iddialı projelerin hayata geçirilmesine ciddi etkileri olacağını belirterek, "Yatırım programlarının küresel finans ortamı dikkate alınarak takvimlendirilmesinin önem kazanacağını düşünüyoruz" dedi.
 
TMB'de, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci'nin katılımıyla gerçekleştirilen "Sektörel Değerlendirme Toplantısı"nda konuşan Yenigün, sektörün yurt içinde son 3 yılda yüzde 20 büyüme gösterdiğini bildirerek, "Yurt dışı müteahhitlik hizmetleri alanında ise ilk defa 30 milyar dolar eşiğini geçmemiz ve dünyanın 100'ü aşkın ülkesinde 7 bin 500'e yakın proje gerçekleştirmiş, toplam uluslararası iş tutarımızı 280 milyar doların üzerine çıkarmak kayda değer gelişmelerdir" ifadesini kullandı.
 
"Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi" listesinde, geçen yıl 38 Türk firmanın yer aldığını belirten Yenigün, 2008'den bu yana dünya sektör sıralamasında Türkiye olarak Çin'den sonra ikinci sırada bulunmaktan gurur duyduğunu dile getirdi.
 
Pazar payının arttırılması ve daha yüksek katma değer oluşturulması için yurt dışında ortaklıklar kurarak, firmaların birbirine rakip olmadan iş alması gerektiğine işaret eden Yenigün, bu sayede firmaların toplam ciro bazında büyüyerek dünya devleriyle yarışacak hale geleceğini ifade etti.
 
"Küresel finans ortamı dikkate alınmalı"
 
ABD Merkez Bankası'nın (FED) tahvil alım programında azaltmaya gitmesinin ardından, Türkiye'nin de aralarında olduğu gelişmekte olan piyasalarda kurlarda ve piyasa faizlerinde yukarı yönlü, borsalarda aşağı yönlü hareketlerin başladığına, dış kaynaklı net sermaye miktarının ise belirgin biçimde azaldığına dikkati çeken Yenigün, şu değerlendirmelerde bulundu:
 
"Türkiye, doğru adımlar atsa da küresel piyasalarla entegre olması sebebiyle önümüzdeki dönemde sürmesi beklenen likidite krizinden etkilenmemiz kaçınılmaz olabilir. Biz müteahhitleri ilgilendiren en önemli tarafı, hükümetimizin 2023 vizyonu doğrultusunda hedeflediği mega projelerin gerçekleşmesi için yatırımcı sermayesi ilgisi ve uzun vadeli uygun finansman imkanlarının devam edip etmeyeceğidir. İnşaat sektörünün gündeminde 3. havalimanı, 3. köprü, Kanal İstanbul, kentsel dönüşüm, nükleer santral gibi iddialı projeler vardır. Önümüzdeki dönemde küresel finans piyasalarında yaşanacak gelişmelerin bu mega projelerin hayata geçirilmesinde çok ciddi etkilerinin olacağını ve yatırım programlarının küresel finans ortamı dikkate alınarak takvimlendirilmesinin önem kazanacağını düşünüyoruz."
 
Libya'daki müteahhitlik yatırımları
 
Libya sürecinin sektörün kanayan yaralarından biri olduğunu vurgulayan Yenigün, Türk müteahhitlik firmalarının hakediş alacaklarının ödenmesi, uğradıkları zararın tespiti ve tazmini konularını içeren çeşitli mutabakat zaptı metinlerinin hazırlanması konusunda TMB, Ekonomi Bakanlığı, DEİK/Türk-Libya İş Konseyi, INTES, Müşavirler Birliği ve üye firma temsilcileriyle yoğun çalışmalar yürütüldüğünü ancak çabalardan olumlu bir sonuç alınamadığını söyledi.
 
Ülkenin içinde bulunduğu karışıklıktan bir an önce çıkmasını dileyen Yenigün, şu anda Libya'da faaliyet gösteren firmaların işçilerini geri getirmek tehlikesiyle karşı karşıya kalabileceğine dikkati çekti.
 
TMB'nin yeni binasına de değinen Yenigün, Londra'da düzenlenen Building Awards 2014'de kazanılan "Yılın En İyi Uluslararası Projesi" Ödülü ve LEED Platin sertifikasının da onaylanmış olmasının, birlik vizyonunun büyük ölçüde gerçekleşmiş olduğunu gösterdiğini belirtti.