Borsa işlemlere kapatıldı! Kayıplar derinleşti, BIST 100'de OHAL depremi
Borsa İstanbul yaşanan deprem felaketinin ardından son dönemlerin en hareketli zamanlarını yaşıyor. Deprem sonrası çimento hisselerinin tavan yapması tepki ile karşılandı. Dün iki kez devre kesiciler tetiklenirken BIST 100 endeksinde bu sabah kayıplar yüzde 5'e ulaşınca endeks bazlı devre kesici yeniden çalıştı. BIST 100’de iki günlük kayıp yüzde 10 seviyelerine çıkarken uzmanlar borsanın kapatılmasına yönelik çağrılarını yeniledi. 8 Şubat tarihi itibari ile düşüşün yüzde 7'yi aşmasına bağlı olarak borsada işlemler durduruldu.
BIST 100 endeksi Kahramanmaraş depremi ve ilan edilen 3 aylık OHAL’ın ardından büyük kayıplar yaşadı. Dün öğle saatlerinde endekste yüzde 5'lik değer kaybı ardından saat 12.11.30 itibarıyla endekse bağlı devre kesici tetiklendi. İşlemlerin tekrar açılmasından kısa bir süre sonra saat 13.04.18 itibarıyla endekse bağlı devre kesiciler yeniden çalışarak işlemlerin askıya alınmasına yol açtı. İstanbul'da BIST 100 endeksi, yüzde 8,62 değer kaybederek günü 4.505,34 puandan tamamladı. 8 Şubat saat 10.12.01 itibarıyla Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi devreye yeniden girdi. Kayıpların yüzde 7'yi aşmasının ardından borsanın işlemlere kapatıldığı duyuruldu.
DEPREM SONRASI ÇİMENTO HİSSELERİ TAVAN YAPTI
Tüm Türkiye yaşananlar sonrası yasa boğulurken bazı fırsatçılar çimento hisselerini tavan yaptırdı. Pek çok kişi sosyal medyadan tepkisini göstererek ‘insanlık ölmüş’ yorumunu yaptı. Aynı gün borsada alınan tedbirler kapsamında açığa satış işlemleri yasaklanırken gün içinde açığa satış tuşuna basılmadan yapılan ve aynı gün içinde kapatılan pozisyonların da söz konusu yasak kapsamında olduğu hususunda yatırımcılar ve yatırım kuruluşları bilgilendirileceği ifade edildi.
OHAL KARARI SONRASI SERT DÜŞÜŞ
Dün borsa yaşanan gelişmelerin hızına yetişilemedi. Depremin ilk gününden itibaren değer kaybı ile karşı karşıya kalan Bıst 100 endeksi dün günü 4.505,34 puandan tamamladı. Yaşanan gelişmeler sonrası SPK tarafından açığa satışın devam edeceği ve depo şartlarının uygulanacağı duyuruldu. Yaşanan kayıpların derinleşmesi ile beraber yukarı adım kuralının uygulandığı ifade edildi. Alınan tüm bu önlemlere rağmen Borsa İstanbul’da sert satışların önüne geçilemedi. Özellikle OHAL kararının ardından borsada satışlar hızlanırken kayıplar arttı.
BAZI ENDEKSLER TABAN FİYATINA ULAŞTI
En çok kayıp teknoloji, spor, sigorta ve telekomünikasyon alanlarında gerçeleşti. Çimento hisselerinde kazançlar talebin gerilmesi ile beraber azaldı. ENJSA, GESAN, ECILC, KMPUR, TUKAS, GUBRF gibi bazı hisseler endekste taban fiyatına ulaşmış durumda.
DEVRE KESİCİLER BUGÜN YENİDEN ÇALIŞTI
Borsa İstanbul AŞ, BIST 100 endeksinde düşüşün yüzde 5'e ulaşmasının ardından Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi'nin çalışmasıyla pay piyasasındaki tüm sıralarda işlemlerin geçici olarak durdurulduğunu duyurdu. Borsa İstanbul'un Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi'nin devreye girmesine ilişkin yaptığı açıklama, Kamuyu Aydınlatma Platformu'nda (KAP) yayımlandı. Açıklamada, "Saat 10.12.01 itibarıyla Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi Devreye girmiştir. Borsamız Pay Piyasasındaki tüm sıralarda, Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında işlem gören pay ve pay endekslerine dayalı sözleşmelerde ve Borçlanma Araçları Piyasası Pay Repo Pazarı’nda işlemler geçici olarak durdurulmuştur." ifadeleri kullanıldı. Borsa İstanbul'da Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi, anlık olarak endekste yüzde 5 ve yüzde 7'lik değer kayıplarının oluşması ile tetiklenerek yatırımcıların panik işlemleriyle zarar görmesini en aza indirmek için kullanılıyor.
UZMANLARDAN ÇAĞRI GELDİ
Yaşanan gelişmelerin ardından özellikle sosyal medyada borsanın işlemlere kapatılmasına yönelik çağrılar yapıldı. Dünya Gazetesi’nde yer alan habere göre; piyasa uzmanları Borsa İstanbul’un böyle büyük bir felaketin yaşandığı dönemde işlemlere kapatılmasının tüm yatırımcılar açısından daha sağlıklı olacağını söyledi. Uzmanlar, SPK’nın aldığı önlemlerin yaşanan sert hareketlere bir önlem olmadığı görüşünde. Uzmanlar işlemlerin bir an önce durdurulmasını, küçük yatırımcıların mağdur edilmemesi için panik havasının dağılmasının ardından işlemlerin başlatılması gerektiği konusunda hem fikir. Küçük yatırımcıyı uyaran uzmanlar panikle hareket edilmemesi gerektiğini, piyasada panik havasının dağılmasının ardından işlemlerin normalleşeceğini söylüyor.
17 AĞUSTOS DEPREMİNDE 9 GÜN KAPATILDI
İstanbul’da 24 yıl önce yaşanan 17 Ağustos 1999 depreminden sonra OHAL ilan edilmiş ve Borsa İstanbul 9 gün boyunca işlemlere kapatılmıştı. Uzmanlar o dönem Türkiye ekonomisinin yüzde 50’sinin depremden etkilendiğini söylerken bu yüzden Kahramanmaraş depremlerini 1999 depremi ile kıyaslamanın çok doğru olmadığını ifade ediyorlar. Uzmanlar, 1999 depreminin ülkenin ekonomik üretim merkezinde yaşanması ve borsa şirketlerinin bu bölgede yer alması nedeniyle piyasalar daha çok etkilendiğini belirtti. Bu nedenle borsadaki düşüşler açıklanabiliyordu.
CİDDİ BİR GÜVEN KAYBI YAŞANDI
Ancak şu anki tabloda, depremden etkilenmeyen birçok şirketin hissesi de ciddi kayıplar yaşamış durumda. Uzmanlar, "Volatilitenin yüksek olduğu bir dönemde yaşanan bu elim felaket sürecinde düzenleyici kurumların etkin hamleler alamamış olması yatırımcılarda ciddi bir güven kaybı yaratmış durumda. Yatırımcılar açısından oldukça sıkıntı yaratan bu tablo bir çok platformda borsa kapatılsın söylemleriyle tepki çekerken düzenleyici kurumlardan ise bu yönde bir adım gelmedi” diye konuştular.
İŞLEMLERE KAPATILDI
Borsa İstanbul'un işlemlerin durdurulmasına ilişkin duyurusu, Kamuyu Aydınlatma Platformu'nda (KAP) yayımlandı. Açıklamada, "Borsamız Pay Piyasası ile Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası pay ve pay endeksi türev pazarlarında işlemlerin durdurulmasına karar verilmiştir." ifadeleri yer aldı. Bugün, BIST 100 endeksinde düşüşün yüzde 5 ve yüzde 7 sınırını aşması sonrası sırasıyla saat 10.12.01 ve 10.42.31'de Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi çalışmıştı. Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi'nin 2. kez çalışmasının ardından Borsa İstanbul AŞ tarafından yapılan duyuru ile işlemler tamamen durduruldu.
