EYT için masadaki formüller: İşte son durum

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla geçtiğimiz günlerde 3600 ek gösterge çalışmalarına başlanacağı, 2022 sonunda ise çalışmaların son bulacağını duyurmuştu. Bununla birlikte yeni yılda emeklilikte yaşa takılanlar için de çalışmalara başlanacağına dair güzel haberler geldi. Cumhurbaşkanı daha önce emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için kapıları kapatmıştı, ancak şimdi çalışmaların başlaması için talimatı verdi.

Mevcut düzenlemeye göre 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar 15 yıl 3600 günü doldurma şartıyla emeklilik hakkına kavuşacak. Hükümet kaynaklarından elde edilen bilgilere göre 50 yaş altında kimsenin EYT kapsamında emekli olmasının mümkün olamayacağı belirtildi.

25 YIL GERİYE GİDİLEREK HAK SAHİPLERİ BELİRLENECEK

Bu formülde 99 öncesindeki emeklilik şartları dikkate alınıyor. Yani kadınlarda 20 yıllık (7200 gün) erkeklerde ise 25 yıllık (9 bin gün) sigortalılık süresini tamamlayanların yaş şartına bakılmadan emekli olması durumu ortaya çıkıyor. 2021 yılından 25 yıl geriye gittiğimizde 1996 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar bu kapsama giriyor. Yasa çıktığında geriye doğru 25 yıl gidilerek erkek hak sahipleri bulunmuş olacak. Kadınlarda ise geriye doğru 20 yıl gidilecek. Bugün için 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olmuş kadınlar için bu süre dolmuş durumda.

PRİMİNİ TAMAMLAYAN EMEKLİ OLABİLECEK

9 Eylül 1999 öncesinde işe girenler için ilk sigortalı oldukları tarihe göre 5000 ile 5975 gün arasında prim gerekiyor. Burada primini tamamlayanların yaşına bakmadan hak sahibi olması durumu ortaya çıkıyor.

ALMAN MODELİ

Almanya'da daha önce uygulanan formüle göre sigortalıya bir teklif sunuluyor. Emeklilik için kaç yıl kalmışsa her yıl için belli oranda kesinti yapılıyor. Burada kesinti oranı yıllık yüzde 2 oluyor. Yani emekliliğine 4 yıl kalmış birisinden yüzde 8 kesinti yapılıyor. Böylece daha az maaşla daha erken emeklilik ortaya çıkıyor.

FİNLANDİYA MODELİ

EYT'de bu modelde Almanya'da uygulanan sisteminde olduğu gibi belli oranda kesinti belirleniyor ve sigortalı kesintiyle erken emekli oluyor. Ancak yasanın söylediği yaşa gelip emeklilik şartları oluşunca kesinti ortadan kalkıyor.

BAKAN BİLGİN: KAPSAM VE MALİYET ÇALIŞMASI YAPILIYOR

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, bakanlık bünyesinde kapsam ve maliyet çalışması yapıldığını bildirdi. Çalışma bitince bakanlıklar, kurumlar ve sendikalarla sonuçların paylaşılacağını belirten Bilgin karar aşamasında da kamuoyunun dikkatine sunulacağını söyledi.

AK PARTİ: MESELENİN FARKINDAYIZ, BÜTÜN ADIMLAR MASADA

EYT meselesinin vatandaşın olduğu gibi hükümetin de gündeminde olduğunu kaydeden AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, “Parti olarak, iktidar partisinin gündemindedir. Ama bununlar ilgili bizim şöyle bir sorumluluğumuz var. Bununla ilgili meseleler bitmeden kalkıp şöyle oldu, böyle oldu demeyiz. Diyemeyiz, çünkü vatandaşa karşı bizim doğru bilgilendirme sorumluluğumuz da var. Bu meselelerin farkındayız ve inşallah bu konuyla ilgili acil, hakkaniyetli ve gerçekten eldeki imkanları zorlayarak atılabilecek bütün adımlar masadadır, konuşuluyor. İnşallah çözüm bulunacaktır” ifadelerini kullanmıştı.

CHP: AYAĞI YERE BASAN BİR ÖNERİ HAZIRLIYORUZ

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun talimatıyla EYT ile ilgili partinin bir çalışma başlattığını belirten CHP Emek Büroları Koordinatörü, Esnaf ve Sanatkârlardan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, “Genel Başkanımızın dediği gibi, ‘EYT meselesi Türkiye’nin en önemli meselelerinden birisi’. Meclis’te çoğunluğu olan partiler çözme sözü verdi ama çözülemedi. Bu konuyla ilgili makul, çözülebilir, ayağı yere basan bir öneri hazırlıyoruz. Muhalefetteyken önerilerini hayata geçiren tek parti CHP. Asgari ücret meselesi bugün tartışılıyor CHP sayesinde, bayram ikramiyesi, taşerona kadro, 3600 ek gösterge hepsinin mimarı CHP” diye konuşmuştu.

İYİ PARTİ: DERSİMİZE İYİ ÇALIŞTIK

EYT’liler için çözüm paketi hazırlayan bir başka parti ise İYİ Parti. Partinin Grup Başkanvekili Erhan Usta, çözüm önerisinin genel başkan Meral Akşener tarafından açıklanacağını belirtmişti.

İYİ Parti’nin yaptığı EYT hazırlığına ilişkin şu ipuçlarını vermişti:

“Biz dersimize iyi çalıştık. İddia ediyorum şu anda devletin elinde olmayan bir çalışma var elimizde. Rakamların hepsine hakimiz. Biz bu işin bütün senaryolarına çalıştık. Değişik senaryolara göre yapılabilecek işler var. Burada bir makulü yakalayabiliriz. Bundan benim hiç kuşkum yok. Zor bir hesaptır ama bunu yapabilecek kapasitemiz var. Makulü yakalayacak bir çözümü en kısa sürede genel başkanımızın ağzından ilan edeceğiz. Biz çözüm paketimizi açıkladıktan sonra bu işin önünde kimsenin durma imkanı yok.”