Felaketçiler çakıldı

Türkiye ekonomisinde yeniden dengelenme sürece devam ederken; cuma günü küresel çapta yaşanan dalgalanma, körüklenen spekülasyonla birlikte içeride daha fazla hissedildi. Durgunluk, ticaret savaşları gibi genel endişeler, iç piyasada “Merkez Bankasının döviz rezervlerinin hızla azaldığı” spekülasyonu ile birleştirildi. Dolarda yine temelsiz hareketlerin etkisiyle, cuma akşamı 5,84 seviyesi görüldü. Ancak yeni haftada dolar, gittiği gibi geldi. Dünkü işlemlerde en düşük 5,57 seviyesi görüldü. Daha sonra kur, 5,60’ın üzerinde denge bulmaya çalıştı. En ufak dalgalanmada “Dolar şu kadar olacak” yaygarası koparan finansal teröristlerin çabası, yine sonuçsuz kaldı. Dünya genelinde yayılan resesyon korkuları, ABD ve AB merkez bankalarına fren yaptırmıştı. Dolar ve avro faizleri de günlerdir düşüş yönünde ilerliyordu. Geçtiğimiz günlerde açıklamalarda bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, böyle bir atmosferde döviz kurlarında yükseliş beklemenin son derece yanlış olduğunu vurgulamıştı. Nitekim dün, küresel endişelerin tırmanmasıyla birlikte, dolar bütün dünyada değer kaybetti. Chicago Fed Başkanı Charles Evans, dün yaptığı açıklamada, 2020’nin ikinci yarısına kadar faiz artırımı beklemediğini söyledi. Philadelphia FED Başkanı Patrick Harker da, risklerin “aşağı yöne işaret ettiğini” söyledi. Açıklamaların etkisiyle borsalar da olumsuz etkilendi. Analistler, bundan sonraki süreçte küresel piyasaların takip edileceğini, mevcut durumun döviz kurlarını değil altın fiyatlarını desteklediğini, faiz ve petrolde zayıf seyrin süreceğini belirtiyor.

REZERVDE SIKINTI YOK
TCMB Başkanı Murat Çetinkaya, spekülasyona sebep olan rezerv tartışmalarıyla ilgili önemli açıklamada bulundu. Çetinkaya “Temel politikamız, rezervlerimizi güçlü tutmak. Geçtiğimiz yıl finansal piyasa oynaklıklarını takiben, rezervlerde bir miktar gerileme gözlenmişti. Ancak o dönemden bu yana istikrarlı bir artış söz konusu. Brüt rezervlerle ilgili dönem dönem dalgalanmalar yaşanması olağandır. Sıra dışı bir durum söz konusu değil. Rezerv gelişmelerinin orta vadeli trendlerle takip edilmesi daha sağlıklı analizlere imkan tanır. Öncü veriler, yurt içinde ılımlı bir toparlanmaya işaret ediyor. Güçlü bir iyileşme trendi gözlemliyoruz” dedi.

GERÇEKTE NELER OLUYOR?
Küresel piyasalarda resesyon, Brexit, ticaret savaşları kaynaklı bir dalgalanma var. Dünya borsaları ve gelişen ülke para birimleri gibi, Türkiye de etkileniyor. Ancak içeride seçim sonrası kaos senaryoları çizilerek ABD ile yaşanan Golan, S-400 gibi gerilimler kullanılarak yeni bir ‘Brunson sendromu’ oluşturulmak istiyor. Böylece finansal terör estirip vurgun hedefleniyor. Hükûmetin tedbir alması normal. Fakat bunların nasıl algılanacağı çok önemli. Spekülasyona alet olan ve ülkenin risk primini yükselten konularda dengenin gözetilmesi ve psikolojinin düzeltilmesi büyük önem taşıyor.

ÇARKLAR HIZLNMAYA BAŞLADI
Ekonomideki aktivitenin önemli göstergelerinden olan “kapasite kullanım oranı” martta artış gösterdi. Merkez Bankasından yapılan açıklamaya göre, imalat sanayinde faaliyet gösteren bin 738 iş yeri tarafından ‘İktisadi Yönelim Anketi’ne verilen cevaplar toplulaştırılarak değerlendirildi. Buna göre imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı martta, bir önceki aya göre 0,3 puan artarak yüzde 74,3 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı, bir önceki aya göre 0,6 puan artışla yüzde 74,7’ye çıktı. Söz konusu rakamlar sanayide çarkların hızlanmaya başladığını gösterdi. Bu da büyüme için pozitif beklentileri artırdı.

SİPARİŞLER GİTTİKÇE HIZLANIYOR

Piyasadaki mal ve hizmet talebine göre şekillenen Reel Kesim Güven Endeksinden (RKGE) olumlu sinyaller gelmeye başladı. Mart ayına RKGE, bir önceki aya göre 4,9 puan artarak, 102,1 seviyesine yükseldi. Son üç aya yönelik değerlendirmelerde; üretim hacminde azalış bildirenler ve iç piyasada sipariş miktarında düşüş olduğunu söyleyenler azaldı. İhracat siparişlerinde azalış bildirenler lehine olan seyir de tersine döndü. Gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacmi, iç piyasa ve ihracat sipariş miktarında artış bekleyenler lehine olan seyir, daha da güçlendi. Bu öngörüler, ekonomide bahar aylarında toparlanmanın daha da ivmeleneceğine işaret etti.