Henüz çalışmakta olan ve işten ayrılmış olan vatandaşların yakından takip ettiği kıdem tazminatı, yapılan yeni açıklamalarla birlikte yeniden gündem olmuştu. Sürekli olarak sorgulatılan ve özellikle nasıl hesaplandığı merak edilen kıdem tazminatının, hangi şartlarla verilmekte olduğu da merak edilen konulara arasında yer alıyor. Peki kıdem tazminatı nedir, nasıl hesaplanır? Kıdem tazminatı şartları nelerdir? İşte detaylar...
İşçinin işverene karşı kazanmış olduğu bir hak olan kıdem tazminatı, işçiye İş Kanunu ile tanınmıştır. Tanınan bu hak ile işçiler, herhangi bir sebepten dolayı işten ayrılırlarsa ya da işveren geçerli bir sebep göstermeksizin işçiyi işten çıkarırsa belirli şartların sağlanması durumunda işçi kıdem tazminatı alabiliyor.
Kıdem tazminatı için gerekli koşulların sağlanması durumunda sigortalı bir işçiye, işyerinde çalışmış olduğu her tam bir yıl çalışmasının karşılığında son 30 günlük brüt ücreti kadar bir bedel ödeniyor. Kıdem tazminatının yanında bir de ihbar tazminatı bulunuyor. Hem ihbar tazminatı hem de kıdem tazminatı için mevzuat tarafından belirlenmiş bir hesaplama mevcut. Ödemeler bu hesaplamaları sonucunda gerçekleşiyor.
Çalışanın çalıştığı süreye göre belirlenmekte olan kıdem tazminatı, çalışılan toplam yıl sayısı, aldığı son brüt ücret çarpılarak hesaplanır. Tam yıl süresinin dışında kalan süre de toplam gün sayısı belirlenerek günlük brüt ücretle çarpılarak hesaplanır. Bir çalışan asgari ücretin altında bir ücretle çalıştırılamayacağı için, bir tam yıllık çalışma karşılığında en az 3 bin 577 TL kıdem tazminatı ödenmektedir. Aylık brüt ücreti 6 bin TL olan bir işçi için bir sene çalışması durumunda 6 bin TL, 7 bin TL maaşı olan bir maaşı olan bir işçiye de yine bir yıl çalışması durumunda 7 bin TL kıdem tazminatı ödenmektedir.
Kıdem tazminatı hesaplamasında ortaya çıkan tutarın yüzde 0,759’i oranında damga vergisi kesilmektedir. Geriye kalan miktar, kıdem tazminatı tutarını ifade etmektedir. Kıdem tazminatı ile ilgili zamanaşımı süresi Borçlar Kanunu’na göre belirlenir, İş Kanunu’nda bu konuyla ilgili herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.
Kıdem tazminatı hakkından yararlanılabilmesi için bazı şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar şu şekilde sıralanabilir:
