1 gün farkla 1 yıl erken emeklilik! Milyonlarca çalışana hizmet borçlanması fırsatı
Genç, yaşlı milyonlarca çalışanın hizmet borçlanması yoluyla emekliliğini erkene çekebileceği ve gelirini artırabileceği sistem yürürlüğe girdi. 1 günlük borçlanmanın emeklilik tarihini 1 yıl erkene çekebileceği sistemle, borçlanma için 30 bin lira ödeyen bir kişi 4 bin 500 lirayı vergi indirimi kapsamında geri alabiliyor.
Milyonlarca çalışanın gün saydığı emekliliği bir yıl erkene çekebilmek mümkün. Hizmet borçlanması ile çalışanlara sunulan erken emeklilik ve gelir artırımı fırsatıyla sigortalı çalışmaya başlamadan önce askerlik yapan kişiler, prim gününün eksik olmaması halinde dahi erken emekli olabilirler.
Çalışırken doğum, askerlik başta olmak üzere hizmet borçlanmasına gitmek maliyeti düşürüyor. Ücret geliri elde edenler hizmet borçlanması için ödedikleri prim gelir vergisine esas kazançlarından düşülüyor. Doğum, askerlik borçlanmasına gidenler ödediği tutarın yüzde 15'ini vergi indirimi yoluyla Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan talep edebiliyor. Borçlanma için 30 bin lira ödeyen bir çalışan 4 bin 500 lirasını vergi indirimi olarak geri alabilir.
Son 5 yılda borçlanma yaptığı halde indirimden yararlanmayanlar da geriye dönük olarak bunu talep edebilir. Sadece primi ödenen borçlanma süreleri sigortalı hizmet olarak sayılıyor. En düşük borçlanma primi brüt asgari ücret üzerinden hesaplanırken, borçlanılacak sürenin uzunluğuna bağlı olarak hizmet borçlanması için ödenmesi gereken prim tutarı da çok yüksek olabiliyor.
EN DÜŞÜK PRİM 53, EN YÜKSEK 400 LİRA
Sabah'ın haberine göre, sigorta primlerinin değerini artırmak için uygulamaya geçilen hizmet borçlanması, çalışılmayan sürenin satın alınması anlamına gelir ve sigortalı çalışanın yanı sıra hak sahibi kişiler de borçlanmaya gidebilir. Sigortalı ya da hak sahibi, ödenmeyen geçmişteki bazı sürelerin primini yatırarak bu süreyi hizmetten saydırabiliyor. Doğum veya annelik izni, askerlik, doktora veya uzmanlık öğrenim dönemi, avukatlık stajı, yurtdışındaki göreve, grev ve lokavta geçen süreler borçlanabilir. Bu yıl borçlanmada en düşük günlük prim 53 lira, en yüksek prim de 400 lira.
BAŞVURU ŞARTI
Hizmet borçlanması için başvuru zorunluluğu bulunuyor. Sosyal Güvenlik Kurumu'na bizzat yapılan başvuruların yanında e-devlet kapısından online başvuru hizmeti de tercih edilebilir.
ÇALIŞMAK YERİNE BORÇLANMAK
Askerlik, sigorta başlangıç tarihinden önce yapıldıysa sigorta başlangıç tarihi öne çekilir. Borçlanan kişinin prim ödeme gün sayısını artırır. Emekli olmak için gereken sigortalılık süresi, yaş şartını sağlayan ancak çalıştığı günler emekli olmasına yetmeyen askerlik borçlanması ile emekli olabilir. Örneğin, emekli olmasına 5 ay kalan bir erkek sigortalı, bu süre kadar çalışmak yerine 5 aylık bu süreyi borçlanarak emekliliğe hak kazanabilir. İlk kez sigortalı olduğu tarihten sonra askerlik borçlanması olanlarda sadece prim gün sayısı artar, ancak emeklilik öne çekilmez.
İŞVEREN PRİMİ YATIRAMAZ
SSK'lı çalışanlar için işverenlerce askerlik süresince sigorta primi yatırılmaz. Prim yatırılması durumunda fiili çalışma söz konusu olmadığı için askerlik süresince ödenen primler iptal edilir. Ancak Bağ-Kur'lu olup işinin başında fiilen bulunması gerekmeyenler askerlik döneminde primini ödeyebilir.
ÜCRETSİZ İZİNLER İÇİN BORÇLANILABİLİR Mİ?
Memur, kamu görevlisi olarak Emekli Sandığı'na bağlı olarak çalışma hayatını sürdürülenlere verilen ücretsiz izin süreleri de hizmet borçlanması kapsamında bulunuyor. Yurt içi, yurt dışında yapılan doktora öğrenimi, lisansüstü eğitim, tıpta uzmanlık için geçirilen doktora, uzmanlık, avukatların staj, hekimlerin fahri asistanlık süreleri de borçlanılabiliyor.
BORÇLANMADA VERGİ İADESİ SÜRECİ
Sigorta primlerini borçlanma yoluyla ödeyenler işyerine başvurarak ödedikleri borçlanmaya ilişkin primlerin gelir vergisinden indirilmesini talep edebilir. Ücret geliri elde edenler SGK'ya askerlik, doğum borçlanmasına gidenler ödedikleri paranın yüzde 15'ini vergi indirimi yoluyla geri alabiliyor. Ödedikleri bu primi gelir vergisine esas kazançtan indirebiliyor. Borçlanmaya çalışırken gidilmesi vergi indirimi nedeniyle maliyetleri aşağı çekiyor. Primin ödendiği tarihten itibaren 5 yıllık süre geçmemiş olması koşuluyla düzeltme talebiyle geriye dönük uygulamadan yararlanılabilir.
1 YIL KADAR ÖNE ÇEKEBİLİR
Sigortalı çalışmadan önce askerliğini yapanlar prim günü eksik olmasa da borçlanmaya giderek erken emekliliğe hak kazanabilir. Bazı durumlarda bir günlük borçlanma emeklilik tarihini 1 yıl öne çekebilir.
STAJ DÖNEMİ VE DOĞUM
Eğitim döneminde yapılan stajlar emekliliğe esas olan uzun vadeli sigorta primi olarak ödenmiyor. Bu nedenli sigorta başlangıcı kabul edilmiyor. Ancak doğum borçlanmasında başlangıç olarak kabul ediliyor. Staj sonrası doğum yapan kadın çalışanlar, tescil şartını yerine getirmiş kabul ediliyor.
Emekli aylığı hesaplanırken tüm kazançlara bakılıyor. Geçmiş kazançların yüksek olması ve primlerin de bu tutar üzerinden yatırılmış olması gerekiyor. Sadece doğum borçlanmasını yüksek yatırmak emekli aylığını artırmaz.
İŞ DEĞİŞİKLİĞİNİN ETKİSİ
Gider olarak indirilmeyen kısım yeni iş yerindeki kazançtan düşülebilir. Eski işyerinizden ödenen primlere ait belgenin onaylı suretiyle indirim konusu olmayan tutarı gösteren yazının yeni işyerine verilmesi gerekiyor.
