Türk mühendisler geliştirdi: Doğalgaz hatları 'Robot Göz'e emanet
TÜBİTAK tarafından Türk mühendislerce doğal gaz kaçaklarını tespit eden "Robot Göz" geliştirildi. Üzerinde bulunan 900 sensörüyle Robot Göz'ün İGDAŞ'ın 12 ve 16 inçlik 545 kilometre uzunluğundaki hattında denetim yapacağı kaydedildi.
Türk mühendisler tarafından İstanbul Gaz ve Doğalgaz Dağıtım AŞ (İGDAŞ) için tasarlanan ve TÜBİTAK Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsünün (RUTE) geliştirdiği ve ‘Robot Göz’ adlandırılan ‘Boru İçi Denetleme Robotu’ ile hatlardaki doğal gaz kaçaklarının anında saptanması sağlanacak.
TÜBİTAK RUTE tarafından 4 yıllık çalışmanın sonucunda geliştirilen Robot Göz, üzerinde bulunan 900 sensörüyle Robot Göz, İGDAŞ'ın 12 ve 16 inçlik 545 kilometre uzunluğundaki hattında denetim yapacak.
Konuya ilişkin Twitter hesabından videolu paylaşımda bulunan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Türkiye'nin, ABD'den sonra kendi denetim robotunu geliştiren ikinci ülke olduğunu anımsatarak, "2017'de İstanbul Gaz ve Doğalgaz Dağıtım AŞ (İGDAŞ) için TÜBİTAK'ın başlattığı projede 'Robot Göz' doğal gaz hatlarındaki arıza ve kaçakları tespit ediyor. Böylece milyonlarca lira tasarruf sağlanacak. İstanbul hizmetten de teknolojiden de geri kalmayacak” dedi.
HARİTALAMA YAPABİLİYOR
Projenin detayları hakkında bilgi veren TÜBİTAK RUTE Müdürü Mehmet Ali Çimen ise, proje fikrinin 2017'de İGDAŞ tarafından kendilerine getirildiğini belirtti.
Çimen, "Normalde bunları kiralıyorsunuz ve kilometre başına ücret ödüyorsunuz. Şu anda biz bu teknolojiye sahip olarak dışa bağlılığı ortadan kaldırmış oluyoruz. Bunun ötesinde hem bölgemize hem de dünyaya bu robotla kiralama yoluyla hizmet verebilir hale geliyoruz." ifadesini kullandı.
Türkiye'de sivil bir sektörde böyle gelişmelerin yaşanıyor olmasının kendilerini gururlandırdığını belirten Çimen, "Robotumuz aynı zamanda haritalama yapabiliyor. Gittiği borunun içerisinde nereden geçtiğini söyleyebiliyoruz. Deprem anında boruların depremden sonra kullanılıp kullanılamayacağını, yer değiştirip değiştiremediğini de bu robotla öğrenebileceğiz." değerlendirmesinde bulundu.
.jpg "Türk mühendisler geliştirdi: Doğalgaz hatları 'Robot Göz'e emanet")
KARMAŞIK HATLARDA HAREKET EDEBİLİYOR
TÜBİTAK Robotik Akıllı Sistemler Grubu Baş Uzman Araştırmacısı ve Proje Yürütücüsü Dr. Hüseyin Ayhan Yavaşoğlu da Robot Göz'ün boru içerisindeki 2 buçuk kilometrelik kablosuz haberleşme testini başarıyla tamamladığını aktardı.
Robot Göz'ün en önemli özelliğinin "manyetik akı kaçağı sensörü"nü kaydeden Yavaşoğlu konuya ilişkin bilgileri şöyle paylaştı:
"Robot Göz'ün kalbi burası. Üzerinde 900 sensör var. Bu sensörlerle hem boru içerisindeki hem de dış yüzeyindeki kusurları tespit edebiliyoruz. Robot Göz, 9 modülden oluşuyor. Yılansı bir yapısı var. Yönelme, dönme hareketleri yapabiliyor ve karmaşık şehir boru hatlarında bu yapısı sayesinde rahatlıkla hareket edebiliyor. Kamera modüllerinde lazerlerimiz var. Çember şeklinde lazer yansıtıyoruz. Bu lazerin değişimini inceleyerek borularda deformasyon var mı? Bunları tespit etmiş oluyoruz. Tamamen kablosuz olan Robot Göz, kamera modüllerindeki antenler sayesinde boru içerisinden haberleşiyor. Bu zor bir robot projesi çünkü içerisinde 247 elektronik kart ve 3 mikrobilgisayar var. Bu projenin en zor taraflarından bir tanesi de çalışacağı ortamın çok zorlu olması. Akış varken robotun operasyon yapması gerekiyor. Akışa karşı hareket edebilecek 30 bara kadar basınç altında çalışacak robotik sistem geliştirmeniz gerekiyor."
