Herkes birbirini suçluyor, 'plaka ağaları' servetine servet katıyor

İstanbul'daki taksi krizi tartışması gündemden düşmüyor. Vatandaştan her gün yüzlerce şikayet yağıyor ya da taksici-müşteri kavgaları hergün haber bültenlerini işgal ediyor. 1966 yılında satılan 15.514 plakanın üzerine 55 yılda sadece 1.881 yeni plaka eklendi. 1966 yılında İstanbul’un nüfusu 2.milyon 200 binken 2021’de 15 milyonu geçen nüfusa aynı sayıda taksi hizmet veriyor. Üstelik turizm sezonunda kentin nüfusu 20 milyonu buluyor. İstanbul nüfusu 55 yılda 7’ye katlarken taksi plakasının aynı kalması hizmet ile rant arasında ortaya çıkan sorunları tetikleyen en önemli etken olarak karşımıza çıkıyor. Sadece hizmet sorunu değil, 17.395 taksinin bulunduğu İstanbul'da 50 bin korsan taksinin pastadan pay alması da krizin başka bir boyutu olarak karşımıza çıkıyor. 

TGRT Haber’de yayınlaran Erol Köse ve Sevda Türküsev İle Bilmedikleriniz Programı, İstanbul’un bitmeyen çilesi sarı taksi sorununu masaya yatırdı. İBB Trafik ve Ulaşım Komisyonu Üyesi Dr. Suat Sarı ile İstanbul Taksiciler Odası Esnaf Başkanı Eyüp Aksu çarpıcı açıklamalar yaptı. 

KORSAN TAKSİYLE BİRLİKTE 50 BİN TAKSİ İHTİYACI ZOR KARŞILANIYOR

İBB Trafik ve Ulaşım Komisyonu Üyesi Dr. Suat Sarı, İstanbul’da resmi 17.395 adet taksinin olduğunu ancak korsan taksilerle birlikte bu rakamın 50 bine çıktığını söyledi. İstanbul’da korsan taksi gerçeğini hatırlatan Sarı, ancak korsan taksilere binen kişilerin güvende olmadığını ve herhangi bir sorunla karşılaştıklarında şikayetlerini dile getirebilecekleri bir muhatap bulamadıklarını ifade etti. Sarı, korsan taksilerle birlikte 50 bin taksinin bile İstanbul’un ihtiyacını karşılamakta zorlandığını belirterek konuşmasına “Resmi taksiler vatandaşın 3’te 1’inin ihtiyacını ancak karşılayabiliyor. Bu da korsan taksiye alan açıyor” dedi. 

PARAYI PLAKAYI KİRALAYANLAR KAZANIYOR

Suat Sarı, taksicilerin 200 TL kar elde edebilmek için günlük 700 TL kazanması gerektiğine dikkat çekti. Asıl parayı taksi plaklarını pazarlayanların kazandığının altını çizen Sarı, taksi şoförlerinin neden kısa mesafe yolcusu almaktan kaçındığını şöyle anlattı:

“5 ya da 6 firma taksileri, günlük 300 TL’ye şoförlere kiralıyorlar, şoförlerin 200 TL de günlük masrafı var. Yani bu araçların günlük 500 TL sabit gideri mevcut. Bir şoför kar edebilmek için minimum 200 TL daha kazanması gerekiyor. Toplamda günlük 700 TL girdi gerekiyor ki şoförün cebine aylık 6 bin TL girebilsin. Şoförlerin başlangıçta 300 TL olan kira gideri en önemli gideridir. Burada asıl kazancı plakaları pazarlayanlar kazanıyor. Plakaları aylık 10-12 bin TL’ye kadar kiralıyorlar. Doğal olarak günlük 500 TL masrafı olan taksi şoförü yakın mesafeye giden yolcuyu almaktan kaçınıyor.” 

YOLDAN GEÇENİ ŞOFÖR YAPIYORLAR

Taksi sorununda tarafların üstüne düşen görevleri yerine getirmediğini belirten Sarı, “Geçmiş yönetimler taksi sorununu çözememiş. İ Taksi cihazlarını almışlar ama monte edememişler. En azından araç içindeki sorunlar görülürdü.  Biz bu süreçte 15 bin taksiye kamera taktık. İstanbul Taksiciler Odasının görevi aidat toplamak değil. Şoförlere eğitim vermesi gerekiyor. Plakaları şoförlere kiralayan şirketlerin de bir araya gelip kurumsallaşması gerekiyor, yoldan geçeni alıp şoför yapıyorlar. İBB bir şey yapmıyor demek büyük haksızlıktır. İBB, 13 eylül itibari ile 80 personeliyle otogarda taksilerin denetimine başlıyor” ifadelerini kullandı. Taksi şoförlerinin günde 12 saat çalıştığını belirten Sarı, “İnanılmaz yıpranıyorlar, hepsi şikayetçiler. Hepsinin imajı zedelenmiş, herkes onların üzerine oynuyor. Ayrıca kaliteli bir hizmet için şoförlerin maaşlı çalışmaları ve güvencelerinin olması şart” diye konuştu.  

PLAKA BORSASI DOĞAL

İstanbul Taksiciler Odası Esnaf Başkanı Eyüp Aksu ise, şoförlere aylıklı sisteme geçişi önerdiğini ancak kabul görmediğini söyledi. Aksu, taksi plakası borsasını şöyle ise savundu:

“Simsar, mafya, ağalık denilen yer bizim borsamız, pazar yerimizdir. Şirketler alım satım yapılıyor; komisyoncular belgeli ve resmi çalışıyorlar, maliyeye kayıtlılar, bu çok doğal.”

Taksi sorununda İBB’yi kendilerine yetki vermemekle suçlayan Aksu, “Aplikasyonu esnaf odasının ya da özel sektörün yapması gerekiyor. Hiçbir ülkede hiçbir belediye illa bu aplikasyonu kullanacaksın diyemez. Yerli milli firmalar da bu işe girebilmeli. Bize yetki verilsin söz veriyoruz 16 milyon vatandaşımızdan 1 tane şikayet gelmeyecek. İBB’nin İ Taksi aplikasyonu da devam etsin ama bizim de aplikasyon yapmamıza müsaade etsin. Yeni teknolojiye geçilirse, yaptırım, denetim yetkisi odaya verilirse, şoförlere eğitim de verilirse sorun kalkacak” dedi. 

TAKSİ YETERSİZ, DURAKLAR DA SORUN YAŞIYOR

Taksi Durağı İşletmecisi Osman Oruç da “İBB, yüzde 30 zamla tarihi bir rekor kırdı. Bir önceki belediye dönemlerinde yüzde 5 zamlarla ciddi bir makas açığı yaşadık, ezildik. 24 ay zam almadan çalıştık” dedi. Taksi Durağı İşletmecisi Gürcan Çatalbaş, ise “İstanbul’da en büyük sorun trafik sorunudur ve buna bir çözüm bulunmalı. İstanbul’da taksi yetersiz, bu bağlamda taksi durakları zor durumda. Araç eksikliği var” dedi.