Marmara’da son durum: Toplanan müsilaj nereye götürülüyor?

Geçtiğimiz aylarda herkesi endişeye düşüren denizlerdeki müsilaj sorununda sevindirici haberler gelmeye devam ediyor. Müsilajla ilgili son gelişmeleri takip etmek isteyenler için ‘’Müsilaj nedir? Nasıl oluşur? Denizlerdeki müsilaj haritası gibi bilgileri topladık.

MÜSİLAJ NEDİR?

Marmara Denizi’nde birçok noktada görülen müsilajla ilgi her gün yüzlerce haber yapılıyor. Yetkililerin temizlemek için sıkı bir şekilde çalıştığı müsilaj sorununa bilim insanları da kesin bir çözüm bulmaya çalışıyor. Peki müsilaj ne demek?  

Müsilaj, nerdeyse tüm bitkiler ve bazı mikroorganizmalar tarafından üretilen kalın, yapışkan bir maddedir. Yapışkan, sümüksü yapıya sahip olan müsilaj, çeşitli sebeplerden dolayı belirli zamanlarda artış gösterir. Genelde deniz sıcaklığının yükselmesi ile artan bakteriler sonucunda oluştuğu bilinmektedir.

Denizlerdeki müsilaj özellikle balıkçılar için büyük bir sorundur. Balıkçı ağlarına yapışan müsilaj balıkçıların verimli şekilde avlanmasını zorlaştırır. Bitkilerdeki müsilaj, su ve gıdanın depolanmasında, tohum çimlenmesinde ve zar kalınlaşmasında rol oynar. Kaktüsler (ve diğer sukulentler) ve keten tohumları, özellikle zengin müsilaj kaynağı olan bitkilerdir.

Görülmeye başladığı ilk andan itibaren Marmara denizi genelinde yürütülen çalışmalar yavaş yavaş meyvelerini vermeye başladı. ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü'nün araştırma gemisi Bilim-2, Marmara Denizi'nde müsilaj problemini araştırmak üzere bir ay süren araştırma yaptı. Çalışmalar sonunda umut veren açıklamalar yapıldı.  Doç. Dr. Mustafa Yücel, "En önemli bulgu, müsilaj ilk 30 metreye sıkışmış durumda. Üremesinin, büyümesinin biraz durduğunu görüyoruz" açıklamasını yaptı.

MÜSİLAJ NASIL OLUŞUR?

Marmara Denizi üzerinde beyaz bir örtü gibi görüen müsilaj akıllara ‘’Müsilaj neden olur?’’ sorusunu getirdi .İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı öğretim görevlisi Doç. Dr. Muharrem Balcı deniz salyası ile ilgili açıklama yaptı. Balcı, “Deniz salyası, deniz ortamında oluşan mikroorganizmaların aşırı artış göstererek ortama salgıladıkları organik bileşikler sonucunda oluşuyor. Bu organik bileşikler suyla temas ettiklerinde şişiyor, gözle görünür hale geliyor ve deniz salyası oluşuyor. Deniz salyasının oluşması için bazı özel koşullara ihtiyaç vardır. Bu özel koşullar için yüksek derece de azot ve fosfat girdisi ve su sıcaklığına ihtiyaç vardır” şeklinde konuştu.

Müsilajın oluşmasının nedenleri şöyle sıralanabilir:

• Deniz suyu sıcaklığının yükselmesi,
• Denizlerin durgunlaşması,
• Çevre kirliliği,
• Denizlerdeki kirliliğin artması,
• Atıkların çoğalması.

BAKAN KURUM: MARMARA DÜNDEN DAHA TEMİZ

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, dün gerçekleşen TBMM Küresel İklim Değişikliğinin Etkilerinin En Aza İndirilmesi İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu’nda konuştu.

Bakan Kurum, iklim değişikliğinin tüm dünyayı etkileyen bir problem olduğunu vurgularken; "7,5 milyar insanı doğrudan etkileyen, tüm canlı yaşamını tehdit eden hayati bir meseledir, bir krizdir. Bugün artık liderlerin bir araya geldiği tüm toplantılarda gündem maddelerinden biri de muhakkak iklim değişikliğiyle mücadeledir" ifadelerine yer verdi. İklim değişikliğinin ülkemizde neden olduğu sorunlardan birinin de müsilaj olduğunu hatırlatan Bakan Kurum, "Marmara Denizi'nde bu anlamda önemli bir sorun yaşıyoruz. İklim değişikliği sebebiyle artan sıcaklık Marmara'da müsilajın daha yoğun bir şekilde görülmesine sebep oldu. Tabii denizlerde oluşan durgunluk nedeniyle Marmara Denizi'ne baktığınızda bir göl gibi davranmaya başladı. Bu faktörlere kirlilik de eklenince ne yazık ki bugünkü manzara ile karşı karşıya kaldık. Bu kirliliğin yüzde 70'ine baktığınızda karasal kökenli kirleticiler oluşturmakta" dedi.

Müsilaj temizleme çalışmaları hakkında bilgi veren Bakan Kurum, 7 gün 24 saat kesintisiz çalıştıklarının altını çizdi. Kurum, "Bugün itibariyle 500 bölgede yapılan çalışmalar neticesinde 8 bin 405 metreküp müsilajı topladık. Bir taraftan bunu yapıyoruz en kısa vadede Marmara Denizi'ndeki kirliliği kontrol altına almak üzere de yönetmeliklerimizde değişiklikler yapıyoruz. Denetimlerimizi yapıyoruz. 7 ilde bugüne kadar 7 bin 293 denetim gerçekleştirdik ve denetimler neticesinde 112 tesise yaklaşık 15 milyon lira idari para cezası uygulandı. Yalova'da 3, Balıkesir'de 5, Tekirdağ'da 12, Kocaeli'de 1 olmak üzere de 26 işletmenin faaliyetini durdurma kararı aldık. Marmara Denizi için yürüttüğümüz bilimsel çalışmaları temmuz sonuna kadar tamamlayacağız ve alacağımız kararla birlikte denizdeki biyoçeşitliliği de koruma altına alıyoruz" ifadelerine yer verdi.

Özellikle Marmara Bölgesi halkının sıkı bir şekilde takip ettiği deniz salyası gelişmeleri aynı zamanda müsilaj temizlenebilir mi sorusuna da beraberinde getirdi. Marmara Denizi’nin 10 gün önceden çok daha temiz olduğunu belirten Kurum, müsilaj ne zaman biter sorusunu yanıtladı. Müsilajın neden olduğu görüntünün en geç 1 yıl içinde tamamen yok olacağını belirtti.

TOPLANAN MÜSİLAJ NE OLUYOR?

Her gün müsilaj ile ilgili yeni haberler gelmeye devam ederken herkesin merak ettiği birtakım sorular var: Toplanan müsilaja ne oluyor? Müsilaj nereye götürülüyor? DHA toplanan müsilaj ile ilgili yaptığı araştırmaları paylaştı. Öncelikle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın koordinasyonunda yürütülen müsilaj toplama çalışmalarının nasıl yapıldığını anlatalım:

• Müsilaj deniz temizleme araçlarıyla toplanıyor
• Toplanan müsilaj sızdırmaz vidanjörlere aktarılıyor
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştiraklerinden İSTAÇ'a ait olan Şile Kömürcüoda Katık Atık Bertaraf Tesisleri'ndeki Düzenli Depolama Alanı'na getiriliyor
• Çöpleri döküldüğü yerin hemen yanındaki 3 bin metreküplük depolama alanına dökülüyor
• Depolama alanına hem Bakanlığın hem de Belediyenin topladığı müsilaj getiriliyor.

Toplandıktan sonra toprağa dökülen müsilajın kahverengi renk aldığı ve su birikintileri meydana getirdiği kaydedilmiş.