1.5 derecelik artış, İstanbul'da ölümcül tsunami demek

TGRT HABER

Birleşmiş Milletler, tüm dünyaya iklim değişikliğiyle ilgili en sert uyarıyı yaptı. Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli raporuna göre, dünyamız önümüzdeki 10 yıl içerisinde 1 veya 1,5 santigrat ısınacak. Dünyamız şu anda bile iklim değişikliğinin yansımalarını sel ve kuraklık olarak ağır bir şekilde yaşamaya başladı. Peki Türkiye iklim değişikliğinden nasıl etkilenecek? İstanbul Teknik Üniversitesi Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü öğretim üyesi Prof. Dr. Ömer Lütfi Şen değerlendirmelerde bulundu.

İSTANBULLULAR GAFİL AVLANABİLİR

Şen, iklim değişikliğine bağlı olarak dünyanın her yerinden deniz seviyesinin artacağını söyledi. Türkiye’nin de bu süreçten etkileneceğini belirten Şen, “Türkiye yüksekte olan bir ülke olduğundan çok varlıksal bir sorundur, diyemeyiz. Ancak ülkenin 3 tarafının denizlerle kaplı ve nüfusun önemli bir kısmının kıyılarda yaşaması meseleyi daha ciddi kılıyor. Etkilenecek şehirlerin başında ise İstanbul geliyor. Deniz ya da boğaz sularının 1 cm yükselmesi yatayda 1 metreye yani 100 katı etkiye sahip.  Çünkü fırtına kabarması diye bir durum var. Fırtına suyu kabartıp kıyıya varıyor. Deniz seviyesinin artmasının en ölümcül yönü budur. Boğazın altında meydana gelecek deprem, tsunamiye neden olabilir, deniz seviyesinin yükseldiği bir dönemde tsunami daha etkili olacaktır. Bu durum İstanbulluları gafil avlayabilir” dedi.  

KURAKLIK BU 3 BÖLGEYİ ÇOK ETKİLEYECEK

 İklim değişikliğinin diğer etkilerini kuraklık ve yağış olarak göreceğimizi belirten Şen, “Türkiye’nin her tarafında iklim değişikliğinin yansımalarını göreceğiz” dedi. Denizlerin bir miktar soğutucu etkisinden dolayı diğer ülkelere göre daha şanslı olduğumuzu vurgulayan Şen, “Kuraklık en fazla Akdeniz,  İç ve Doğu Anadolu bölgesinde yaşanacak. Açıkçası sıcaklık daha sıcak; yağış daha şiddetli olacak. Bunu zaten günümüzde görmeye başladık” şeklinde konuştu. Sıcak hava dalgalarının bütün dünyada daha etkili olacağını kaydeden Şen, “Orta enlemde bulunan ülkeler için sorun daha büyük. Çünkü orta enlemde yaz sıcaklıkları kış sıcaklıklarına göre daha fazla artıyor. Türkiye de orta enlemlerde olan bir ülke. Yaz sıcaklıkları daha fazla artıyor. Türkiye, hem ısının artması hem de sıcak hava dalgaları nedeniyle daha çok ısınacak” dedi.

EKOSİSTEMLER DEĞİŞECEK

Türkiye’de yağışlarda azalma olduğunu belirten Şen, “Örneğin Antalya’nın yıllık yağış ortalaması 1000 mm’dir, gelecekte 900 mm’ye düşecek. Rakamlar çok büyük gelmeyebilir ancak her yerin alıştığı bir iklim var. O ekosistem 1000 mm’ye göre oluşmuş, yağmurun 900 mm’ye düşmesi o ekosistemin sıkıntı yaşaması anlamına geliyor. Ayrıca yağışlarda yıldan yıla olan bir değişiklik var. Yıllık ortalama azaldığı için yıldan yıla olan değişiklikler daha etkili oluyor” diye belirtti.

2013’TE ORTAYA KONAN 3 RİSKİ YAŞAMAYA BAŞLADIK

Şen, geçtiğimiz günlerde yaşadığımız orman yangınlarının sebeplerinin kuraklık ve sıcak hava dalgaları olduğunu söyledi. 2013’de Hükümetler Arası İklim Değişikliği panelinin değerlendirme raporunda ortaya konulan Türkiye’nin de içinde yer aldığı Avrupa için 3 riski bugün yaşadığımızı belirten Şen, “Bu üç riskten ilki Kuzey Avrupa kıyılarında ve nehir yataklarında taşkınlardı. Almanya’da gördük, daha fazla olacak. İkincisi su kaynaklarında azalma, Türkiye’nin de içinde olduğu Güney Avrupa’da görülecek. Üçüncü risk ise sıcak hava dalgaları ve bununla beraber gelen orman yangınları. Yunanistan, İtalya, Türkiye koridorunda yaşadık. Daha çok Güney Avrupa’yı etkileyecek. Su kaynaklarında azalmayı ve yangınları görmeye başladık. İspanya’dan Türkiye’ye kadar her yerde yangınlar var, bunlar beklediğimiz şeylerdi “ dedi.  

DİKKAT! ŞİDDETLİ YAĞMURLAR GELECEK

İnsanların meseleye “1 derecelik küresel ısınma nedir ki!” şeklinde baktığını vurgulayan Şen, “Rakamsal olarak küçük gözüken küresel ısınma bizleri şöyle etkilemekte: Yağışlı bir dönem geliyor, şiddetli; kurak bir dönem geliyor, o da şiddetli. Her kuraklığın ardından yağışlar gelecek. Bu bir değişimdir. Önümüzdeki zaman dilimlerinde şiddetli yağışlar gelebilir. Bunları göz önünde bulundurmak lazım. Daha önce şiddetli kuraklık nedeniyle toprak kuruyup sertleşir ve suyu çekemez. Bu nedenle arkadan gelen şiddetli yağmurlar taşkınlara ve sellere neden olur” şeklinde konuştu. Şen, bunlarla ilgili bir kurul oluşturulup öngörüler ve hazırlıklar yapması gerektiğini kaydetti.