Uzmanlar çocuk ve gençler için uyardı! Metaverse daha da tehlikeli

Bugüne kadar bilim kurgu filmlerinde gördüğümüz sanal dünya artık gerçek.  Dünya, sanal gerçeklik olarak adlandırılan Metaverse'e çoktan adım attı bile. Özel alandan kamu hizmetine kadar pek çok alanda Metaverse teknolojisinden yararlanılmaya başlandı. Örneğin Dave ve Traci Gagnon çifti Metaverse evreninde düğün yapan ilk çift oldu. Güney Kore'nin başkenti Seul’de pek çok kamu hizmetinin Metaverse dünyasında gerçekleştireceği açıklandı. Diğer taraftan alışveriş, ticaret de Metaverse dünyasına giriş yaptı. Dünyada bir çok insan, yeni yıla Metaverse dünyasındaki partilerle girdi. Peki eğlenceli ve farklı bir evren olduğunu düşündüğümüz Metaverse’ün ne tür riskleri var? Özellikle oyun ve internet bağımlılığın pençesinden kurtarmaya çalıştığımız gençler ve çocuklar için yeni risk Metaverse mi?

SINIRSIZ GÜÇ DÜNYASI 

Üsküdar Üniversitesinden Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, Metaverse kavramının birçok kişinin yeni duyduğu bir kelime olsa da aslında hayatımıza çok daha önceden girmeye başladığını söyledi. “Evrenin ötesi” anlamına gelen bu kavramın sanal bir evrene işaret ettiğini belirten Bayar, “Yani bildiğimiz, içerisinde yaşadığımız fiziksel dünyadan bağımsız, sanal ve sonsuz ihtimalin bulunduğu dijital bir dünya. İnternetin varlığı ile adım attığımız bu dünyanın ilk temsilcileri çevrimiçi oyunlar ve sanal platformlar diyebiliriz. İnsanların arzuladığı avatarları yarattığı, özelleştirdiği, gerçek yaşamda mümkün olmayan süper güçlere sahip olduğu ya da savaş, dövüş gibi tehlikeli deneyimleri yaşayabildiği bir evren. Film ve dizilere de çokça konu olduğunu görebiliriz. Özellikle Ready Player One, Matrix, Sword Art Online gibi yapımlar metaverse kavramına çok iyi örneklerdir” dedi.  Bayar, sanal bir dünyanın gerçek dünyanın yerine geçemeyeceği gibi bir yanılgıya kapılmamak gerektiğine dikkat çekti.

GERÇEK HAYATIN RİSKLERİNDEN KAÇIŞ

Gerçek dışı dünyanın bu denli popüler olmasının ve insanları etkilemesinin sebeplerine değinen Bayar, özellikle haz, güç ve kontrol ihtiyacının insanları arayışa ittiğini ifade etti. “Sanal dünyanın bu noktada kişiye sunduğu potansiyel ise çok büyüktür” diyen Bayar, “Kişiler Metaverse dünyasında günlük yaşamda elde edemeyeceği kadar güçlü, zengin, varlıklı bir konuma gelebilir. Ya da ahlaki, etik, inançsal, hukuki değerlere takılmadan merak ettiği deneyimleri tecrübe edebilir. İnsanlar karşısında değerli olma gibi içsel ihtiyaçlarını görünürlüğünü arttırarak tatmin edebilir. Influencer olmak, beğeni almak, daha yüksek takipçi sayısına sahip olmak, daha yüksek puanlara sahip olmak gibi birçok durum bu içsel mekanizmaların sonuçlarıdır. Üstelik tüm bu deneyimlere sahip olmak için dış dünyanın risklerini almadan, evde oturduğunuz yerden güvenli bir şekilde bu deneyimleri elde edebilirsiniz. Ayrıca sanal dünyada gerçek yaşınızın, kilonuzun, ne kadar güçlü, zengin ya da güzel olduğunuzun, ten renginizin ya da inancınızın bir önemi yoktur. Yani bir yanıyla daha “eşit” şartlar sunarak rekabet şansını da kişiye verir” dedi. 

GENÇLER VE ÇOCUKLAR İÇİN BÜYÜK RİSK! 

Günümüzde birçok insanın internet, oyun, sosyal medya bağımlılığı olduğunun altını çizen Bayar, ayrıca pek çok insanın da bağımlılık düzeyinde olmasa dahi yaşam içerisindeki aktif rolünü azaltacak ve daha edilgen bir konuma geçecek düzeyde internet ve sosyal medya kullanıcısı olduğuna dikkat çekti.   

“Sanal bir mutluluk veren bu durum özellikle çocuklar ve gençler için daha potansiyel bir risk taşımaktadır” diyen Bayar, “hayata dair aşılması gereken zorlayıcı deneyimler, zamana yayılan ve sabır gerektiren süreçler, bir şeyleri hızlı elde etme arzusu en çok onları cezbetmektedir. Bağımlılık, gelişmeyen sosyal iletişim ve sorun çözme becerileri, kaygıyla başa çıkamamak, duygu yönetiminde güçlük gibi ruhsal sorunların yanı sıra, hareketsizlik nedeniyle obezite, eklem ve kas problemleri gibi farklı bedensel sorunların ayrıca erteleme, ihmal etme ve gereken eforu harcamama yüzünden gerçek hayata dair ekonomik problemler karşılaşılabilecek başlıca sorunlardır. Çünkü sanal dünyada üretilen de tüketilen de gerçek hayata kısıtlı katkı sağlamaktadır” dedi. 

EBEVEYNLERE ÖNERİLER

Yetişkinlere günlük hayatlarını aksatmayacak bir düzen içerisinde bu alana vakit ayırmalarını öneren Bayar, ebeveynlerin ise çocuklarının içinde bulundukları sanal deneyimlerin içeriğine dair bilgi sahibi olmalarını, kullanımlarını uygun kısıtlamalar getirmelerini ve günlük yaşamsal aktivitelerin ihmaline izin vermemelerini önerdi.  Bayar, “Metaverse gibi kaçınılmaz şekilde hayatımıza dahil olacak bu kavramı yok saymak ya da koşulsuz ve sorgusuz kabullenmek yerine kontrollü bir şekilde yaşantımızda yer vermeliyiz” dedi.