Turkovac Omicron’a karşı koruyor mu? Yerli aşının ekibinden özel açıklamalar

Türkiye’nin milli aşısı Turkovac’a acil kullanım onayı verilmesinin hemen ardından üretim için düğmeye basıldı ve ilk 150 bin doz Halk Sağlığı Genel Müdürlüğüne gönderildi. Peki Turkovac Kovid-19’a ve varyantlarına karşı ne kadar etkili, özellikle Omicron’a karşı koruculuk oranı nedir, hangi yaş gruplarına vurulmalı, yan etkileri nelerdir, hamilelere vurulmalı mı, hatırlatma dozu olarak ne kadar koruyor, Türkiye’nin aşı ihtiyacı karşılanacak mı, yerli aşı yurt dışına satılacak mı?

TGRT Haber’de Cem Küçük ile Günaydın Türkiye programına katılan Turkovac’ın öncüleri Türkiye Aşı Enstitüsü Başkanı ve Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara ile Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı'ndan (TÜSEB) Prof. Dr. Erhan Akdoğan Turkovac’a ilişkin tüm merak edilenleri cevapladı. 

TURKOVAC'IN ANTİKOR SEVİYESİ YÜKSEK

Prof. Dr. Üyesi Ateş Kara, Turkovac’ın Türkiye’de acil kullanım onayının çok titiz ve detaylı bir değerlendirmenin sonucunda aldığını vurguladı. Klinik çalışmaların Faz-1 aşamasında bile gönüllülere uygulanan aşının antikor ürettiğini belirten Kara, Faz-2 aşamasında da benzer sonuçlar aldıklarını ve özellikle aşının ciddi bir yan etkisinin olmadığını gözlemlediklerini söyledi. Faz-3 aşamasında ise iki çalışma yaptıklarını anlatan Kara, “Bu aşamada bir guruba Turkovac diğer guruba ise başka bir inaktif aşı uyguladık. Turkovac’ın koruyuculuk oranının daha yüksek olduğunu gözlemledik. Bu aşamada bir çalışma daha yaptık. Daha önce aşı olmuş ve süresi dolmuş kişilere Turkovac’ı ve diğer inaktif aşıyı uygulayarak karşılaştırma yaptık. Turkovac’ın hatırlatma dozu olarak çok daha fazla etkili olduğunu gördük. Turkovac aşısı olanlardan yoğun bakıma yatan veya hayatını kaybeden kimse olmadı” dedi. 

TURCOVAK'IN KORUMA ORANI NE?

2 doz Turkovac aşısının 6 aylık süre içinde yüzde 67’den daha fazla koruduğunu belirten Kara, “Yoğun bakıma yatma acısında yüzde 90’dan fazla koruyor” dedi. Kara, iki Turkovac dozu arasındaki sürenin 28 gün olmasını önerdi.  

Kara, Turkovac’ın hem inaktif aşılardan hem de mRNA aşısından sonra hatırlatma dozu olarak kullanılabileceğini söyledi. Turkovac’ın yan etkilerini değerlendiren Kara, “Şu anki verilere baktığımızda ciddi bir yan etkisi görülmedi. Aşının yapıldığı bölgede kızarıklık, kolda ağrı ve hafif şişlik olabilir. Bu yan etkiler, 24 saat içinde geçiyor. Yine halsizlik, yorgunluk ve ateş gibi yan etkilerin de çok seyrek olduğunu ve 16 saat içerisinde geçtiğini gördük. Ciddi yan etki tespit edilmiş değil” ifadelerini kullandı.  

YERLİ AŞI HANGİ GRUPLARA UYGULANACAK? 

Turkovac’ın hangi yaş gruplarına uygulanacağına dair bilgi veren Kara, “Kinik çalışmalar esnasında aşıyı hamilelere uygulamadık. Ancak aşının kişisel olarak hamilelere uygulanabileceği kanaatindeyim. Gençler ve çocuklar açısında 16-18 arası yaş grubuna yönelik çalışmalara başladık. Zamanla bu çalışmalarımızı genişleteceğiz” dedi. Omicron’a karşı kişilerin hastalığı geçirdikten 3 ay sonra tekrar hassaslaştığını kaydeden Kara, “Bu yüzden Kovid-19 geçirdiyseniz 3. ya da 4. ayda aşınızı olunuz. Turkovac ile de olabilirsiniz” şeklinde konuştu.   

TURKOVAC OMİCRON’A KARŞI KORUYOR MU?

Kara, Omicron’un hızlı bulaştığını ve vücut içinde hızlı ilerlediğine dikkat çekti. Bu yüzden daha yüksek bir antikor seviyesine ihtiyaç duyulduğunu kaydeden Kara, şöyle konuştu: 

“Antikorunuz diğer varyantlardan koruyacak düzeyde olabilir ancak Omicron için bu yeterli olmayabilir. Bugüne kadar verilere baktığımızda Turkovac’ın Omicron’a karşı etkili olmasını bekliyoruz. Bunun süresini bilmek biraz zor ve güç. Bu yüzden hatırlatma dozlarını olmamız, aşı olmayanların da iki doz aşılarını yaptırmaları gerekiyor. Turkovac, 2 doz aşı olduktan sonra ya da hatırlatma dozu olarak yeterli antikoru oluşturuyor mu, evet oluşturuyor. Bunlara baktığımızda Turkovac’ın Omicron’a karşı korumasını bekliyoruz.” 

Kara, Omicron’un bulunduğu bölgelerde 15 gün içerisinde ciddi bir yayılma gösterdiğini kaydederek “Ancak Türkiye’de baskın olan varyant Delta’dır. Omicron, virüsün mevsimsel bir virüse dönüştüğünün bir habercisi” dedi. 

TÜRKİYE’NİN AŞI İHTİYACINI KARŞILARIZ 

Prof. Dr. Erhan Akdoğan ise Turkovac’ın başta Avrupa olmak üzere yabancı ülkeler tarafından kabul görüp görmeyeceğine ilişkin soruları şöyle cevapladı:

“Bundan sonraki aşama Dünya Sağlık Örgütünden onay alınmasıdır. DSÖ’ye zaten klinik araştırmalarımızla ilgili bilgi verdik ve DSÖ’den taleplerini istedik. Bu bir süreçtir. Normal standartlarda Sağlık Bakanlığı olarak gereken neyse onu yapıyoruz.”

Turkovac’ın üretim aşamalarına değinen Akdoğan, “Aşının Faz-3 çalışmaları esnasında üretim sürecine başladık. Dün Halk Sağlığı Genel Müdürlüğüne 150 bin doz gönderildi. Önümüzdeki yıl ülkemizin aşı ihtiyacını karşılayabileceğiz. Akabinde ihtiyacı olan ülkelere de göndereceğiz” dedi. Akdoğan, Türkiye’nin ihtiyacını karşılayacak kadar üretim kapasitesine sahip olduklarını kaydetti. 

SIRADA İLAÇ ÜRETİMİ 

Turkovac’ın ilk olarak şehir hastanelerinde uygulanacağını belirten Akdoğan, sonraki aşamalarda yaygınlaşarak tüm sağlık kuruluşlarında vurulabileceğini ifade etti. Türkiye’nin Kovid-19’un tedavisine yönelik ilaç çalışmalarını da yaptığını belirten Akdoğan, “TÜBİTAK tarafından ilaç çalışmaları yapılıyor” ifadesini kullandı.