Kısa çalışma ödeneğinde prim günü detayı: Pandemi mağdurlarından borçlanma hakkı talebi
Pandemi döneminde kısa çalışma ödeneği prim günü 450 güne indirildi, sonrasında yeniden 600 güne çıkarıldı. Bugün kısa çalışma ödeneği düzenlemesinin de yer aldığı kanun teklifi TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda görüşülecek. Pandemi mağduru işçiler ise ödenek aldıkları süreler için borçlanma hakkı istiyor.
SSK ve Bağ-Kur emeklilerine yapılacak 5 puanlık artış ile kısa çalışma ödeneğine ilişkin düzenlemelerin yer aldığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile ilgili kanun teklifi bugün TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda görüşülecek. Pandemi döneminde kısa çalışma ödeneği için prim gün sayısı 450 güne düşürüldü. Bu dönemde ödenekten yararlananlar ise bu süre için borçlanma hakkı talep ediyor.
MEVCUT YASADA SÜRE 600 PRİM GÜNÜ
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre, kanun teklifinde kısa çalışma ödeneğinden (KÇÖ) yararlanma koşullarının iyileştirileceği öğrenildi. Mevcutta uygulanan kanuna göre, KÇÖ alabilmek için işçinin son 3 yılda en az 600 prim gününün bulunması ve son 120 gün hizmet akdi ile bir işverene bağlı olarak çalışması gerekiyor. Pandemi döneminde daha çok işçinin KÇÖ almasını sağlamak amacıyla 600 gün koşulu geçici olarak 450 güne indirilmişti. Pandemi sonrası yeniden 600 güne çıktı.
KANUN TEKLİFİNDE 450 PRİM GÜNÜ İSTENİYOR
TBMM gündemindeki kanun teklifi uyarınca KÇÖ’nden yararlanabilmek için işçinin son 3 yılda 450 gün priminin bulunması yeterli kabul edilecek ve bu hüküm kalıcı hale gelecek. KÇÖ olarak ödenen süreler, kısa çalışma tarihinden itibaren 3 yıl içindeki hizmet akdi fesihlerine istinaden yapılacak işsizlik ödeneği hak sahipliği sürelerinden düşülecek.
İşsizlik ödeneği, işçinin son 3 yıldaki prim ödeme süresine göre 6 aydan 10 aya kadar değişebiliyor. Yapılacak düzenlemeye göre, toplam 10 ay işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış bir işçi 3 ay KÇÖ aldıktan sonraki 3 yıllık dönemde işverence işten çıkartılırsa en fazla 7 ay işsizlik ödeneği alabilecek.
KÇÖ ALANLAR BORÇLANMA HAKKI İSTİYOR
Pandemi dolayısıyla kısa çalışmada gösterilen işçiler, primlerini kendileri ödeyerek KÇÖ aldıkları süreyi emekliliklerine saydırabilmek için borçlanma hakkı talep ediyorlar. Borçlanma yapan işçiler, her gün için en az günlük asgari ücretin yüzde 32’si oranında prim ödemeyi göze alıyorlar. Bu da 2024 yılı için günlük 213.36 TL prim ödemek anlamına geliyor.
Pandemi mağduru işçiler, KÇÖ aldıkları süreleri borçlanabilmek için uzun süredir seslerini duyurmaya çalışıyorlar. TBMM gündemine gelen kanun teklifi, böyle bir düzenleme için fırsat niteliği taşıyor. İşçilerin haklı taleplerine cevap verilmelidir.
Aslında KÇÖ alınan sürelerin yanı sıra pandemide ücretsiz izne çıkartılarak nakdi ücret desteği verilenler ile işsizlik ödeneği verilen süreler için de borçlanma hakkı tanınması gerekiyor. Bu hak 3201 Sayılı Kanun kapsamında gurbetçi işçilerin yurt dışı borçlanmalarında mümkün bulunuyor. Gurbetçi işçiler, yurt dışında sigortalı çalıştıkları süreler ile sigortalı çalışma arasında boşta geçen sürelerin 1 yıla kadar olan kısmı için borçlanma yapabiliyor. Yurt içindeki işçilere de benzer hakların sağlanması gerekir.
EMEKLİLİK TARİHLERİ GECİKİYOR
Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 tarihinden önce başlayıp pandemide KÇÖ alan işçilerin bir kısmı, geçen yıl mart ayında çıkan emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) kanunu kapsamında yaş şartı aranmaksızın emekli olma hakkına kavuştuğu halde pandemi sırasında primleri ödenmediği için prim günlerini tamamlayamadıklarından dolayı EYT’den yararlanamadılar. 8 Eylül 1999 sonrasında çalışmaya başlayan işçiler de emeklilik yaşı gelinceye kadar prim günlerini tamamlayamazlarsa emeklilik tarihleri gecikecek.
