Asgari ücrette tek zam sinyali geldi! Hesap tamamen değişti, işte maaşta yeni tablo ve etkilenecek kalemler

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan "Asgari ücrete önümüzdeki dönemde ara zam yok" mesajı geldi.

Asgari ücrette zam pazarlığı 11 Aralık'ta başlayacak. İşçi tarafını Türk-İş işveren kesimini ise TİSK temsil edecek. Hükümet adına masada Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan olacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “Her zaman olduğu gibi bu süreci işçi ve işveren temsilcilerimizle birlikte uzlaşma ve mutabakat anlayışıyla hassasiyetle yürüteceğiz.” Açıklamasını yaptı.

'BİR KEZ VERİLECEK ZAMLA BU İŞ BİTER'

Taraflar asgari ücret pazarlığına hazırlanırken Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan Dikkat çeken bir açıklama geldi.

Erdoğan, asgari ücrete bundan sonra bir kez zam yapılacağını söyledi.

ERDOĞAN'DAN ASGARİ ÜCRET MESAJI

Erdoğan’ın "Asgari ücret artışı zaten biliyorsunuz yıl içinde bir kezdir. Bir kez verilecek zamla bu iş biter." açıklamasını yapmıştı. Benzer bir açıklama daha önce Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'dan gelmişti.

İŞÇİ KESİMİNDEN TEK ARTIŞA TEPKİ GELDİ

Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, asgari ücrete tek seferlik zam yapılmasına tepki göstermişti. Atalay, “Bakan bu sene bir defa zam olacak diyor. Hiç olmasın, zam da yapmayın, enflasyon da olmasın. Para da vermeyin. Parayı ver yap zammı. Neye yarıyor ki.” demişti.

“ASGARİ ÜCRET YILDA 4 KEZ ARTIRILMALI”

DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu tarafından yapılan açıklamada, asgari ücretin yüksek enflasyon koşullarında yılda dört kez belirlenmesi gerektiği dile getirildi.

"Asgari ücret en düşük kamu işçisi ücreti ve en düşük memur maaşı dikkate alınarak hesaplanmalıdır” diyen Çerkezoğlu, asgari ücretin enflasyonist ortamlarda yılda dört kez belirlenmesi gerektiğini belirtti.

“ENFLASYON SORUNU TARİHE KARIŞACAK”

Asgari ücret şu an itibariyle 11 bin 402 lira olarak uygulanıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, tarafları mağdur etmeden bir neticeye varmak istediklerini vurguladı. Erdoğan, “Biz vatandaşımızı bugüne kadar enflasyona ezdirmedik ve ezdirmeyiz. Ekonomi yönetimimiz bir yandan da enflasyonu dizginleyici adımlar attı, bunlar da sürüyor. İşaretler olumlu. Enflasyon sorununu da tarihe karıştıracağız.” diye konuştu.

ASGARİ ÜCRET İLE İLGİLİ TAHMİNLER GELMEYE BAŞLADI

Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 13 bin 414 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 11 bin 402 lira 32 kuruş olarak uygulanıyor. Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 15 bin 762 lira 4 kuruş. Bunun 13 bin 414 lira 50 kuruşu brüt asgari ücret, 2 bin 79 lira 25 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 268 lira 29 kuruşunu işveren işsizlik sigorta primi oluşturuyor.

Yeni asgari ücret ile ilgili tahminler de gelmeye başladı. Beklentilere göre, yüzde 30 ile 55 arasında zam yapılması öngörülüyor. Yüzde 30 zam yapılması halinde yeni asgari ücretin 14 bin 822 lira, yüzde 55 zam yapılması halinde ise 17 bin 763 liraya çıkması bekleniyor.

YENİ ASGARİ ÜCRET TÜM KESİMLERİ DOLAYLI OLARAK ETKİLEYECEK

Asgari ücret tutarı artışı birçok ödemeyi de etkileyecek. Asgari ücretle birlikte kimilerinin eline geçen ücret tutarı artarken kimilerinin de üzerindeki mali yük artacak. Çalışanlardan işsizlere hemen herkese etki edecek zam pek çok kesimin kazancını arttırırken, prim ve kesintilerde mali kayba neden olacak. Yeni ücret, 2024 yılına ait işsizlik maaşı başta olmak üzere, doğum-askerlik borçlanmasından 65 yaş ve engelli aylıklarına kadar pek çok ödeme ve maaşı değiştirecek.

İŞSİZLİK MAAŞI DEĞİŞECEK

İşsizlik maaşı en düşük brüt asgari ücretin yüzde 40’ı en yüksek de brüt asgari ücretin yüzde 80’i kadar olabiliyor. Asgari ücrete yüzde 30 zam yapılması halinde en düşük işsizlik maaşının 6922 liraya, yüzde 55 zam yapılması halinde ise 8253 liraya çıkması bekleniyor. En yüksek işsizlik maaşı ise yüzde 30 zam ile 13 bin 845 liraya, yüzde 55 zam olması durumunda da 16 bin 507 liraya çıkması öngörülüyor.

RAPOR ÜCRETLERİ YÜKSELECEK

Sigortalı bir çalışanın, hastalık, iş kazası, doğum gibi durumlarda Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilmiş olan sağlık kuruluşları veya hekim raporlarında yazan istirahat süresince geçici bir süre iş yapamaması durumunda verilen geçici iş göremezlik raporunda kişiye ödenen rapor paraları asgari ücret artışıyla artacak. Asgari ücretlilerin 2024 yılı için ayakta tedavi ve yatarak tedavide günlük rapor parası da artacak. Buna göre, asgari ücrete yüzde 34,04 zam gelmesiyle birlikte ayakta tedavide günlük 300 lira, yatarak tedavide ise 224,76 lira ödeme yapılacak.

GSS PRİMİ ÖDEMESİ ARTACAK

Geliri asgari ücretin üçte birinin üzerinde olanlar asgari ücretin yüzde 3’ü üzerinden GSS primi ödüyor. Buna göre asgari ücrete yüzde 30 zam yapılırsa GSS primi aylık 402 lira, yüzde 55 zam olursa 623 liraya çıkıyor. Yıllık olarak ise asgari ücrete yüzde 30 zam yapılırsa GSS primi en düşük 4829 liraya, yüzde 55 zam yapılırsa da en yüksek 7484 liraya çıkıyor.

SİGORTALILARIN BORÇLANMA TUTARI GÜCELLENECEK

Doğum ve askerlik borçlanması ile yurt dışı borçlanma ödemeleri asgari ücrete bağlı olarak artıyor. Emekliliği gelmiş ama prim günü eksik olan sigortalıların emekli olabilmesinde avantaj sağlayan borçlanma hesabı da 2024 asgari ücret artışıyla değişecek. Emeklilik için eksik primi olanlar için maliyetler de katlanacak. 1 Ocak itibarıyla yani bir günlük farkla asgari ücretteki artış oranı kadar borçlanma tutarları artacak. Bağ-Kur’luların ödeyecekleri prim tutarları ile SGK tarafından kesilen idari para cezalarının tutarı da asgari ücret tutarına göre yeniden belirlenecek. Doğum, askerlik, avukatlık stajı, doktora gibi zamanlarda geçen sürelerin borçlanma primleri de artıyor. Asgari ücrete yüzde 30 zam gelmesi halinde en düşük borçlanma günlük 185 liraya, yüzde 55 zam gelmesi halinde ise 221 liraya çıkacak. Asgari ücrete yüzde 30 zam gelmesi halinde en yüksek borçlanma günlük 1394 liraya, yüzde 55 zam olursa da 1663 liraya çıkacak.

İSTEĞE BAĞLI SİGORTA PRİMLERİ DE ETKİLENECEK

İsteğe bağlı sigortalılıkta ödenecek prim tutarını kişi kendi belirlese de primin üst ve alt sınırı var. En az brüt asgari ücretin yüzde 32’si, en çok da brüt asgari ücretin 7,5 katının yüzde 32’si kadar prim ödenebiliyor. Bu rakamlar da asgari ücrete gelen zamla birlikte artacak.

İsteğe bağlı sigorta primleri, asgari ücrete yüzde 30 zam gelirse en düşük 5579 liraya, yüzde 55 zam gelirse 6652 liraya çıkıyor.

İsteğe bağlı sigorta priminin en yükseğine yüzde 30 zam gelirse aylık 41 bin 852 liraya, yüzde 55 zam gelirse de aylık prim ödemesi 49 bin 900 liraya çıkıyor.

Bağ-Kur primleri de asgari ücrete yüzde 30 zam gelirse 6016 liraya, yüzde 55 zam gelirse 7173 liraya çıkıyor.

ENGELLİ VE 65 YAŞ AYLIKLARINA ZAM GELECEK

Sosyal Güvenlik Kurumundan (SSK, Emekli Sandığı, BAĞ-KUR) gelir ve aylık hakkından yararlanmayan, 65 yaşını doldurmuş olan, sosyal Güvenlik Kurumuna prim ödemeyen, muhtaçlık sınırından az geliri olan ve bu durumu Valiliklerce/Kaymakamlıklarca tespit edilen kişilere verilen 65 yaş aylığı, yeni asgari ücret kapsamında yeniden hesaplanacak. 65 yaş aylıkları da asgari ücrete yüzde 30 zam gelirse 4139 liraya, yüzde 55 zam gelirse 4935 liraya yükselecek.

Engelli aylıkları da asgari ücret zammıyla yükselecek. Yüzde 40-69 arası engelli olanların maaşlarına yüzde 30 zam gelirse 3411 lira, yüzde 55 zam gelirse 4067 liraya çıkacak. Yüzde 70 ve üzeri engelliliği bulunanların maaşlarına yüzde 30 zam gelirse 4956 liraya, yüzde 55 zam gelirse 5910 liraya çıkacak. 18 yaş altı engelli aylığına yüzde 30 zam gelirse 3304 liraya, yüzde 55 zam gelirse 3940 liraya çıkacak.

STAJYER MAAŞLARI DA YÜKSELİYOR

Okullardan işletmelere ve şirketlere staj için giden lise ve Üniversite öğrencilerine ödenen staj ücreti de yeni asgari ücret artış oranı kadar yükseliyor. Staj yapan öğrenciler net asgari ücretin yüzde 30'undan az olmamak kaydıyla ücret alıyor. Asgari ücrete yüzde 30 zam gelirse stajyer maaşı 4446 liraya, yüzde 55 zam gelirse 5301 liraya çıkacak.

KIDEM TAZMİNATI DEĞİŞECEK

Asgari ücretli bir çalışanın 1 yıllık çalışmasının karşılığında hak ettiği kıdem tazminatı yeni asgari ücretle birlikte yükselecek. Asgari ücret alanların kıdem tazminatı hesaplamaları da yeni zamma göre yeniden hesaplanacak. 1 yıldır çalışan asgari ücretli biri eğer asgari ücrete yüzde 30 zam gelirse 17 bin 438 lira, yüzde 55 zam gelirse 20 bin 791 lira kıdem tazminatı alacak. 10 yıl çalışan asgari ücretli yüzde 30 zamla 174 bin 380 lira, yüzde 55 zamla 207 bin 910 lira kıdem tazminatını hak edecek. Örnek hesaplama sadece kıdem tazminatını içeriyor, ihbar tazminatı, izin hakları ve diğer yan hakları kapsamıyor.

ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?

Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört kez toplanıyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde Komisyon başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.