Endonezya'dan fiyatları ateşleyecek 'palm yağı' hamlesi: Ayçiçek yağı fiyatları artar mı?

Endonezya, artan küresel gıda enflasyonunu daha da alevlendirebilecek bir hamleyle palm yağının ihracatını yasaklayacağını duyurdu. Uzmanlar kararın oldukça talihsiz ve beklenmedik olduğunu ifade ederken halihazırda devam eden yağ krizini alevlendirebileceğinin altını çizdi. Endonezya, küresel palm yağı arzının yarısından fazlasını oluştururken yetkililer yeni bir yağ krizinin patlak vermesinin masada olduğunu ifade etti. Yasak 28 Nisan'dan itibaren geçerli olacak. İşte yemeklik yağlar, margarin, dondurma, hazır yemek, kozmetik gibi birçok alanda kullanılan palm yağı ihracat yasağının etkileri hakkında bilmeniz gerekenler…

SÜRPRİZ YASAK YAĞ FİYATLARINI ATEŞLEYECEK 

Endonezya Devlet Başkanı Joko Widodo, cuma günü Rusya'nın önde gelen mahsul üreticisi Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından küresel gıda enflasyonunun rekor seviyeye yükselmesinin gıda ürünlerini etkilediğini ifade etti. Ülkede gıda ürünlerinin bulunabilirliğini sağlamak için palm yağı ihracatını yasakladığını duyurdu. Widodo "Böylece iç piyasada yemeklik yağ bol ve uygun fiyatlı hale gelecek" dedi.

Alternatif bitkisel yağ fiyatları açıklamanın ardından 28 Nisan'da yürürlüğe girecek yasağa tepki olarak yükseldi. Rusya Ukrayna Savaşı nedeniyle Türkiye’de artan ayçiçek yağı fiyatlarının da küresel piyasalardan gelen olumsuz haberler ışığında etkilenmesi bekleniyor.

Dünyanın büyük yağ tesislerin Solvent Extractors' Association (SEA) yönetici direktörü BV Mehta ''Bu (karar) ateşe yakıt olarak geldi. Ukrayna-Rusya Savaşı nedeniyle zaten endişe verici bir durumumuz vardı. Bu yasak boşluk kapatılamayacak kadar geniş'' ifadelerini kullandı.

YAĞ FİYATLARI ARTACAK MI?

Palmiye yağı, dayanıklı ve ucuz olması nedeniyle günümüzün en çok kullanılan bitkisel yağlarının başında geliyor. Yemeklik yağlar, margarinler, dondurma, hazır yemek, şekerlemeler gibi işlenmiş gıdaların yanı sıra sıvı deterjan, sabun, şampuan, ruj, ağda ve cilalar, endüstriyel yağlayıcılar ve biyolojik yakıtların içeriğinde bu yağ bulunuyor.

Rusya Ukrayna Savaşı nedeniyle Şubat ayından bu yana artan bitkisel yağ fiyatları Endonezya’nın palm yağı ihracatını durduracağı haberleri ile tekrar gündeme geldi. Yasak kararı küresel piyasalarda bitkisel yağ fiyatlarını etkiledi. En çok kullanılan ikinci bitkisel yağ olan soya fasulyesi yağı, Chicago Ticaret Borsası'nda yüzde 4,5 artarak 83,21 sent/pound ile rekor seviyeye ulaştı. Yetkililer kararın gerçek etkisinin Pazartesi sabahı piyasa açılışıyla ortaya çıkacağına işaret etti.

Foto Galeri

Petrol Sanayi ve Ticaret Merkezi Örgütü (COOIT) başkanı Echoed Suresh Nagpal, ''Endonezya, dünya palmiye yağının neredeyse yüzde 60-70'ini sağlıyor. Ülkelerinde bazı tedarik zinciri aksamaları var ve bu nedenle yasak hükümet tarafından alınan bir panik kararı. Eminim 10-15 gün içinde kararı geri alırlar'' ifadelerini kullandı.

Ayçiçek yağı fiyatları Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonucunda önemli ölçüde arttı. Türkiye'nin yılda 650 bin ton ham ayçiçeği yağı ithal ettiği pazarlar kapanmış oldu. Hem Ukrayna hem de Rusya, ayçiçek yağının ana ihracatçıları olması, savaşın üretim ve tedarik zincirini olumsuz etkilemesi Türkiye’de de ayçiçek yağı fiyatlarını tarihi zirvesine taşıdı. Ayçiçek tohumunun üretiminin azalması sonrası artan petrol fiyatlarının da etkisiyle ayçiçek yağı, aylık yüzde 23,2'lik fiyat artışıyla zirvede yer aldı. Tarım Kredi marketlerinde 5 LT ayçiçek yağı 129 TL’den satılıyor.