Bodrum sezonu zamlı açtı, lahmacun dudak uçuklatıyor! Ünlü ekonomistten endekse 'yerli' yorum geldi
Her yıl olduğu gibi bu yıl da Bodrum fiyatlarıyla gündeme oturdu. İşletmelerin uyguladığı tarifeler ve tek lahmacuna istedikleri fiyatlar dillerden düşmüyor. ‘Hamburger ekonomisi’ olarak bilinen ‘Big Mag Endeksine karşılık Türkiye’de ‘Lahmacun ayran endeksi’ konuşuluyor. Ekonomi Yazarı Şeref Oğuz da ‘Bodrum’da lahmacun ayran endeksi var’ diyerek zamlı fiyatları duyurdu.
Bodrum'da sezon yüksek zamlarla başladı. Ünlü tatil beldesi yine dudak uçuklatan fiyatları ile gündeme oturdu. Her yıl olduğu gibi bu yıl da lahmacun ve ayran için isteyen fahiş fiyatlar konuşuluyor. Bu kez vatandaş olarak değil ekonomici gözüyle yapılan yorum sosyal medyada gündem oldu. Ekonomi Yazarı Şeref Oğuz ‘Hamburger ekonomisi’ olarak bilinen ‘Big Mag Endeksi’ne Türkiye yorumu kattı 'lahmacun-ayran endeksi' olarak yeniden yorumladı.
“BODRUM’DA LAHMACUN AYRAN ENDEKSİ VAR”
Farklı ülkelerdeki para birimlerinin satın alma gücünü ölçmeye yarayan göstergelerden biri olarak kabul edilen ‘Big Mac Endeksi’ne yerli yorum getiren Ekonomist Şeref Oğuz, yaz sezonu ile birlikte en çok konuşulan Bodrum’daki lahmacun fiyatlarına endeks yorumu getirdi.
LAHMACUN AYRAN FİYATI DUDAK UÇUKLATIYOR
Ekonomi yazarı Şeref Oğuz Sosyal medya paylaşımında "Bodrum'da lahmacun-ayran endeksi var. Geçen sene 450 liraydı, şimdi 900 liraya çıktı. Lahmacun 310'dan 650 liraya, ayran ise 140 liradan 250 liraya çıktı. 2023'te 450 lira olan ayran-lahmacunun baz ücreti şimdi 900 liraya çıktı, yüzde 100 enflasyon." ifadelerini kullandı.
BODRUM FİYATLARI İLE CEP YAKIYOR
Sık sık lahmacun ve ayran fiyatlarının gündem olduğu Bodrum'da bu yıl da sezon açıldı. Bodrum'da 2024 fiyatları belli oldu. Bir tost 650 liraya, lahmacun+ayran ise 900 TL'ye kadar fırladı.
Salataya ahtapot konuldu, bin 600 lira ya satışa sunuldu. Semizotuna 900, hamburgere bin 650 TL fiyat biçildi. Sadece bir bardak çayı 100 TL'ye dolduruldu.
HAMBURGER EKONOMİSİ VEYA BİG MAC ENDEKSİ NEDİR?
Big Mac Endeksi, farklı ülkelerdeki farklı para birimlerinin satın alma gücünü ölçmeye yarayan göstergelerden biri. Big Mac Endeksi, 1986’da dünyanın önde gelen ekonomi dergilerinden The Economist tarafından satın alma gücü paritelerinin daha kolay anlaşılması için ortaya atıldı. Adını da tabii ki, dünyaca ünlü fast food markası McDonald’s‘ın en sevilen hamburgerlerinden Big Mac’ten alıyor.
Çıktığı yıllarda hızlıca kabul gören endeks, temel olarak dolar üzerinden bir ülkede, bir Big Mac hamburger için ödenmesi gereken parayı temsil ediyor. Hesaplama yapılırken tüm para birimleri, dolara çevriliyor ve hesaplamanın yapılacağı ülkede Big Mac’in satış fiyatına göre kaç dolar ödenmesi gerektiği bulunuyor. Bu hesaplama için Big Mac’in tercih edilmesinin başlıca sebepleri var. Bu sebeplerin başında McDonald’s’ın dünyada çok fazla ülkede restoranının olması geliyor. Bir diğer sebep ise, Big Mac’in tüm dünyada standart bir boyuta sahip olması…
Big Mac de burada bir para biriminin satın alma gücünün göstergesi olarak kullanılıyor. Dünyadaki tüm ülkelerde enflasyonu hesaplamak için Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) kullanılıyor fakat bu yöntem kimilerince tartışmalı. Bazı ekonomistler TÜFE’nin çok fazla ürünü kapsaması nedeniyle sonuçların gerçek hayatta karşılığının olmadığını düşünüyor. Ayrıca kurumlar, enflasyon sepetindeki oynamalarla TÜFE’yi manipüle edebiliyor. O yüzden bazı ekonomistler Big Mac Endeksi’nin daha iyi sonuçlar verdiği düşünüyor. Ayrıca Big Mac’in gerçek hayattaki ekonomik duruma işaret ettiğini söyleyen ekonomistler de var.
The Economist, Big Mac Endeksi’ni bilimsel amaç için hazırlamamıştı. Derginin amacı, satın alma gücünü okuyuculara daha basit ve eğlenceli bir şekilde aktarmaktı ama fakat beklenenin aksine endeks, çok büyük bir değer gördü.
