Anadolu'da deprem fırtınası... Ay tutulmasıyla ilgisi var mı?
Kasım ayında ardı arkası kesilmeyen depremler vatandaşları tedirgin ediyor. Düzce, Malatya, Diyarbakır, Kastamonu, Tokat, Antalya başta olmak üzere bir çok şehir beşik gibi sallandı. Depremlerin ay tutulmasından sonra gerçekleşmesi bir tesadüf mü?
Deprem bölgesinde bulunan Türkiye, Kasım ayında beşik gibi sallandı. Yürekleği ağza getiren 5.2 büyüklüğündeki Düzce depreminden sonra Malatya, Diyarbakır, Kastamonu, Tokat, Antalya, Erzurum art arda sallandı. Düzce depremi, beklenen İstanbul depremi nedeniyle daha çok paniğe neden oldu.
Malatya'nın Pütürge ilçesinde 12 Kasımda meydana gelen depremin ardından Düzce beşik gibi sallandı. Merkez üssü Düzce olan deprem İstanbul başta olmak üzere birçok ilde hissedildi. AFAD depremin büyüklüğünü 5.0 olarak açıklarken Kandilli ise depremin büyüklüğü 5.3 olarak duyurdu.
19 Kasım'da ise Erzurum sallandı. Merkez üssü Köprüköy olan 5,1 büyüklüğünde deprem yerin yaklaşık 6,9 kilometre derinliğinde gerçekleşti. Ardından Kastamonu'nun Avlagıcayırı-Araç bölgesinde 3,0 büyüklüğünde deprem oldu. 20 Kasım'da Tokat'ta meydana gelen 4 büyüklüğündeki depremle bir kez daha kendini hatırlattı. Bölgede 3.6 büyüklüğünde artçı deprem de gerçekleşti.
Antalya'da gece saatlerinde meydana gelen 4,8 büyüklüğünde deprem ise yerin 13.7 kilometre derinliğinde gerçekleşti.
Erzurum 19 Kasım'daki 5.1'lik depremin ardından 22 Kasım'da da bir kez daha sallandı.
DEPREMLERİN NEDENİ AY TUTULMASI MI?
Anadolu'daki deprem fırtınası ise son 581 yılın en uzun Ay tutulmasına gözleri çevirdi. “Ay ve Güneş tutulmaları ile depremlerin ilişkisi var mı?” sorusu yeniden gündem oldu. Ancak, bilim insanları depremler ve ay/güneş tutulmaları ilişkisine dair bilimsel bir kanıtın olmadığı görüşünde.
TÜBİTAK'ın, 1900 ile 2005 tarihleri arasındaki toplam 239 Güneş tutulması ile bu tutulmalardan 10 gün öncesi ve sonrasındaki 6 veya üzeri şiddetteki büyük depremler üzerinde yaptığı incelemede "herhangi bir günün ardından" gerçekleşen depremlerle, Güneş tutulmaları dönemlerinde gerçekleşenler arasında oransal olarak hiçbir fark bulunmadığı belirlendi.
İstanbul Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Prof. Dr. Tansel Ak ise "Deprem ile güneş tutulmaları arasında bir irtibat bulunup bulunmadığı meselesi hep merak konusu olmuştur. Keşke bu tür bir doğa olayı ile depremleri önceden bilebilsek. Fakat bu mümkün değil. 1999 depreminde güneş tutulması yaşanmıştı. 2006 yılında da bir tutulma oldu. O dönem bir araştırma yaptık. Ay’ın evrelerine baktık. Tutulmaları karşılaştırdık. Gerçek astronomik ölçümler yaptık ve teorik olarak deprem ile tutulmalar arasında bağlantı bulamadık. Deprem dediğiniz şey, yıl içinde sürekli olur." dedi.
Benzer görüşleri dile getiren Jeofizik Mühendisleri Odası Başkanı Şevket Demirbaş da şöyle konuştu:
“Güneş tutulmasının ve Ay tutulmasının depremlerle hiçbir alakası yok. Bu tutulmalar Ay’ın, ve Güneş’in Dünya’ya belirli konumundan kaynaklanıyor ve depremlerin üzerinde hiçbir etkisi bulunmuyor” diye konuştu. İstanbul Üniversitesinden Yard. Doç. Dr. Mevlana Başal’a göre tutulmalar depremde sadece yan etki. Başal şöyle dedi: Hepimiz Ay’a bağlı gel git olaylarını biliyoruz. Magma tabakasının, bu kütle çekimden etkilenmemesi mümkün değil. Tutulmalar, depreme yan etki olabilir. Tutulma var, deprem geliyor korsusu yersiz. Ama her halükârda tutulmalar depremleri etkilemez demek de mümkün değil.
