'Mısır ile ilişkiler normalleşebilir'

Al Jazeera’ye verdiği röportajda ‘Mısır ile ilişkilerimizi düzeltmek lazım’ ifadelerini kullanan Bülent Arınç’ın sözlerini değerlendiren Sözcü Tanju Bilgiç, Mısır’ın Türkiye’nin ilkesel tutumu çerçevesinde adım atması halinde, Mısır ile ilişkilerin normalleşebileceğini söyledi. Basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Bilgiç, bu adımların neler olabileceğini ise detaylandırmadı, Türkiye'nin 'ilkelerinin' altını çizdi: “Türkiye Ortadoğu’daki dönüşümü yakından izliyor. Mısır’daki gelişmelere de ilkesel yaklaşıyoruz. Tahrir Devrimi’ni, demokrasiyi, insan haklarını en başından beri destekliyoruz. Demokratik seçimler sonucu iktidara gelen bir yönetimin askeri müdahaleyle devrilmesi sonrasında Mısır’da demokrasi kendi mecrasından, akışından saptırıldı. Barışçıl gösteriler düzenleyen sivillere yönelik zalimane bir yaklaşım oldu. İdam cezaları oldu, Mısır halkına orantısız güç kullanıldı. Biz bütün bunları yüksek sesle söyledik. Bunların hepsi bizim ilkesel tutumumuzun gereğiydi. Bu endişeleri biz ifade ettik ama tarihi bağlarımızın bulunduğu Mısır halkıyla bizim hiçbir zaman meselemiz bulunmaz. Biz yaptığımız çağrılarda demokrasiye tam anlamıyla geri dönülmesi, kardeş Mısır halkının özgür iradesinin siyasi ve toplumsal hayata yansıtılması gerektiğini söyledik. Bu hususlar olursa Mısır ile ilişkilerimiz normalleşebilir. Bizim bir takım ilkesel tutumlarımız var yine bu tutumlar içerisinde hareket ediyoruz. Mısır yönetimi ancak kapsayıcı, eşitlikçi, insan haklarına saygılı bir politika izlerse ikili ilişkilerimizin değerlendirilmesine zemin hazırlanacaktır.”

Bülent Arınç, Mısır ile yaşanan gerilimin sona ermesi gerektiği mesajını vermiş, “Bunun için adım atması gereken belki Mısır olacaktır ama bunu temin etmeliyiz” demişti.

Mısır-Katar yakınlaşması

Mısır’daki darbe yönetimine Türkiye ile birlikte tepki gösteren Katar ile Mısır’ın yakınlaşması sorusuna ise sözcü, “Üçüncü ülkelerin kendi aralarındaki ilişkileri değerlendirmem doğru olmaz” yanıtını verdi. Ancak Mısır ile Türkiye arasında Katar’ın arabulucu olacağı iddialarını yalanladı.

20 Aralık’ta Kahire’de Sisi ile bir araya gelen Katar ve Suudi Arabistan’dan temsilciler, ilişkilerin geliştirilmesi ve geçmişteki anlaşmazlıkların sonlandırılması için çaba göstereceklerini açıkladı.

Mısır'daki darbe sonrası kriz

Mısır'da 2013 Temmuz'unda gerçekleşen darbenin ardından devrik lider Mursi’nin de dahil olduğu Müslüman Kardeşler terör örgütü ilan edilmiş, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn yeni yönetime destek vermişti. Bu üç körfez ülkesi, üyelerinin bir kısmı Katar’a sığınınca Müslüman Kardeşler'i desteklemekle suçladıkları Katar'dan büyükelçilerini çekmişti. Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) üyesi altı körfez ülkesinin, Mısır ve diğer Körfez ülkelerinde yasaklanan Müslüman Kardeşler konusunda yaşadığı anlaşmazlık Kuveyt'in arabuluculuğunda giderilmiş ve Doha'daki zirvenin gerçekleşmesi mümkün olmuştu.

9 Aralık’ta Katar'ın başkenti Doha'da toplanan Körfez İşbirliği Konseyi liderleri Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi'nin siyasi programına tam destek kararı almıştı.

Suudi Arabistan, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri, Katar'ın Mısır politikasına tepki olarak Doha'dan çektikleri büyükelçilerini tekrar Katar'a gönderme kararı aldı. Diplomatik temsilciler geçen ay Katar'a geri döndü. Katar’daki Müslüman Kardeşler liderlerinin bir kısmı da Türkiye’ye sığındı.

Mısır’da darbeyle devrilen Muhammed Mursi dönemi milletvekilleri, 20 Aralık’ta İstanbul’da yaptıkları toplantıda yurtdışında meclis oturumları düzenleyerek darbe rejimi düşene kadar mücadeleyi sürdüreceklerini açıkladı.