Tahıl sevkiyatı üssü İstanbul'da açıldı! Bakan Akar'dan dikkat çeken açıklamalar...

Dünyanın en büyük 2 tahıl üreticisi ülkesi konumunda bulunan Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş sonrası, tüm dünya gıda kriziyle karşı karşıya kaldı. Ortaya çıkan krizin çözümü için Türkiye'nin önderliğinde Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler heyetlerinin de katılımıyla oluşturulan Müşterek Koordinasyon Merkezi'nin açılışı bugün resmen yapıldı. Merkezi İstanbul'daki Milli Savunma Üniversitesi içinde yer alacak olan üssün açılış konuşmasını Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar yaptı.

Bakan Akar'ın açıklamalarından satır başları şöyle:

"Türkiye’ye, kıtaların buluşma noktası olan İstanbul’a hoş geldiniz. Tüm dünya için özel bir anlam taşıyan, tamamen insani amaçlar doğrultusunda çalışacak olan bu Merkez’de sizlerle bir arada olmaktan büyük memnuniyet duyuyorum.

AÇLIK VE GÖÇ TEHLİKESİ

Bildiğiniz üzere Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan çatışma, enerji ve gıda krizi riskini artırmıştır. Dünyadaki tahıl arzının yaklaşık üçte biri Rusya Federasyonu ve Ukrayna tarafından sağlanmaktadır.  Ukrayna’dan çıkarılamayan tahıl sorununun devam etmesi, başta Ortadoğu ve Afrika olmak üzere küresel anlamda hem açlık hem de düzensiz göç nedeniyle ciddi bir güvenlik riski de oluşturmaktadır. Dolayısıyla Ukrayna limanlarında bekleyen 25 milyon tondan fazla tahılın güvenli bir şekilde, kısa zamanda ihtiyaç sahibi ülkelere sevki için denizde bir koridor oluşturulması zarureti doğmuştur.

Türkiye; Sn. Cumhurbaşkanımızın, Sn. Putin ve Sn. Zelenski ile görüşmeleri doğrultusunda sorunun çözümü için bir inisiyatif almıştır. Bu çerçevede Bakanlar seviyesinde de birçok görüşme yapılmış; bu görüşmelerde kırmızı hat teşkili kararlaştırılmıştır. Bu karar doğrultusunda Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Türkiye tarafından birer general görevlendirilmiş; görevlendirilen bu özel temsilciler vasıtasıyla yoğun temaslar yürütülmüştür.  Bu temaslar sonucunda 13 Temmuz’da İstanbul Kalender Kasrı’nda ilk kez dörtlü toplantı icra edilmiş, toplantıda genel prensipler üzerinde mutabık kalınmıştır.

Bu uzun ve meşakkatli çalışmalar; bazı ülkelerin gösterdikleri farklı yaklaşımlara rağmen, Sn. Cumhurbaşkanımızın, Sn.Putin, Sn.Zelenski ve Sn.Guterres’in gösterdikleri irade neticesinde 22 Temmuz’da imzalanan anlaşma ile sonuçlanmış; Müşterek Koordinasyon Merkezi Milli Savunma Üniversitesi yerleşkesinde 23 Temmuz itibarıyla hazırlık çalışmalarına başlamıştır.

ASKERİ UNSURLAR YER ALMAYACAK

Merkezin vazifesi; Ukrayna’dan ihraç edilecek tahıl ve benzeri gıda ürünlerinin Odesa, Çernomorsk ve Yuzni limanlarından emniyetle denizden nakliyatını sağlamaktır. Merkez, asker ve sivil olmak üzere Türkiye ile birlikte Rusya, Ukrayna ve BM’den 5’er temsilciden oluşmaktadır. Sahada herhangi bir askeri unsur bulunmamaktadır.

Bu merkez;

- Girişime dâhil olacak ticari gemilerin kaydını ve takibini yapacak, 
- Uydu internet ve diğer muhabere vasıtaları ile ticari gemilerin intikalini teknik olarak takip edecek, 
- Tüm faaliyetlerini taraf ülkeler ve BM ile koordineli olarak yürütecektir.

ANLAŞMA 4 AY GEÇERLİ OLACAK

Ukrayna limanlarındaki yükleme ile Türkiye’deki limanlara varışta uygun görülecek mevkilerde, müşterek denetim timleri tarafından gemilerin kontrolleri yapılacaktır. Mayın temizleme ihtiyacı olursa taraflarca mutabık kalınacak şekilde planlama yapılacaktır. Ancak şu aşamada bir ihtiyaç bulunmamaktadır. Taraflarca imzalanan belge, 120 gün için geçerli olacak, tarafların sonlandırma talebi olmadıkça da devam edecektir.

'FİYATLARIN DÜŞMESİNE KATKI SAĞLAYACAK'

Bu merkez ayrıca Karadeniz’deki tüm ticari gemilerin hareketlerini milli altyapımız ve diğer imkânlarla izleyebilmekte, diğer kurum/kuruluşlarla birebir görüşebilmektedir. Hali hazırda Ukrayna limanlarından çıkacak ilk tahıl yüklü gemilerin hazırlık ve planlamasına devam edilmektedir.

Müşterek Koordinasyon Merkezi vasıtasıyla yapılacak çalışmaların tüm dünyayı etkileyen gıda krizinin aşılmasına, özellikle fiyatların aşağı çekilmesine önemli katkılar sağlayacağına inanıyoruz. Bu merkezde çalışan personel, dünyanın gözünün üzerlerinde olduğunun farkında. Temennimiz, kolektif ve başarılı çalışmalar ile, Merkezin insani ihtiyaç ve barışa azami katkı sağlaması.

'TARİHİ BİR MİLYON ÜSTLENDİK'

Dolayısıyla Merkez’de görev alan personelin sorumlulukları büyüktür. Rusya Federasyonu, Ukrayna, Türkiye ve BM’nin değerli temsilcileri; tarihi, insani ve önemli bir misyon üstlenmiş durumdadır.

Sayın Cumhurbaşkanımızın ifade ettikleri üzere 'Mutabakata taraflarca uyulması en büyük arzumuzdur.' Bu doğrultuda ortaya konulan ortak çalışma iradesi, tüm krizlerin iyi niyet ve diyalogla önlenebileceğini göstermektedir. Nitekim, tüm tarafların burada görev alacak temsilcilerini anlaşmanın imzalanmasının hemen ertesi günü, ivedilikle İstanbul’a göndermeleri önemli ve samimi bir kararlılık göstergesi olmuştur.

'KALICI BARIŞ ORTAMINA ZEMİN HAZIRLAYABİLİR'

Bu bağlamda Müşterek Koordinasyon Merkezinin yapacağı çalışmaların kalıcı barış ortamına da zemin hazırlamasını temenni ediyoruz. Biz her fırsatta barıştan, huzurdan, diyalogdan yana olduğumuzu ifade ettik, ediyoruz.

Sn. Cumhurbaşkanımız; gerginliğin başından itibaren çatışmanın önlenmesi, savaş çıktıktan sonra da ateşkesin sağlanması ve diplomatik çözüm için büyük bir çaba göstermiş, gayretlerini sürdürmüştür."

UKRAYNA DONANMASINDAN SEVKIYAT AÇIKLAMASI

Tahıl sevkiyatı üssünün kurulmasından hemen sonra Ukrayna donanmasından da açıklama geldi. Yapılan açıklamada, 3 limanda ihracata dair hazırlık çalışması başladığı bildirildi.

ANLAŞMA SABOTE EDİLEBİLİR! TAHILLAR AVRUPA’YA GİTMİYOR

Uluslararası İlişkiler Uzmanı Dr. Hüseyin Kazan, süreci şöyle değerlendirdi: “Türkiye’nin arabuluculuğu ile Birleşmiş Milletler katkısıyla iki savaşan ülke arasında yapılan bir anlaşmadır. Sağdaki çatışmalar devam ederken anlaşmaya imza atmaları ve 120 gün gibi önemli süreçte bu anlaşmayı korumaya yönelik taahhütleri son derece önemli. Süreci baltalamak isteyen ülkeler çıkabilir. Ne zaman Türkiye arabulucu olsa Avrupa dahil olmak istiyor. Libya’da bu süreç yaşandı. Tahıllar Mısır, Pakistan, Katar ve Lübnan’a gidecek. Bu tahıllar Avrupa’ya gidecek olsa bugün daha farklı bir yaklaşımla karşı karşıya kalırdık. ABD ve Avrupa ülkelerinin işine geliyor Ukrayna-Rusya savaşı. Anlaşmanın bozulmasının hem siyasi hem de hukuki sonuçları var. Riskler var, Türkiye’nin üstünden sorumluluk yüksek” dedi.