Likidite nedir / Merkez Bankası'nın likidite kararı ne anlama geliyor / Açık piyasa işlemleri nedir

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası yaptığı açıklamada piyasaya likidite sağlayacaklarını duyurdu. Dolar ve altının sürekli yükselmesi ve Türk Lirası'nın değer kaybetmesi sonrasında Merkez Bankası'nın likidite imkanlarını yarıya indirdiğini açıklaması sonrası vatandaşların likiditenin ne olduğu araştırmaya başladılar. Merkez Bankası likidite sağlarsa ne olur? İşte likide ne demek ve açık piyasa işlemlerinin detaylar...

MERKEZ BANKASI AÇIKLAMASI

Merkez Bankası:"Likidite yönetimi çerçevesinde 10 Ağustos 2020 tarihinden geçerli olmak üzere piyasa yapıcı bankalara Açık Piyasa İşlemleri çerçevesinde tanınan likidite imkân limitleri yarıya düşürülmüştür. Güncellenmiş limitler konusunda bankalara ayrıca detaylı bilgilendirme yapılacaktır." açıklamasında buludu.

LİKİDİTE NEDİR

Sözlük anlamına göre likidite;

1. para ve ticaret işlemlerinde kullanılabilen kısa vadeli anamal.
2. kolaylıkla paraya çevrilebilecek özellikteki varlıklar.

PİYASA LİKİDİTESİ NEDİR?

Piyasa likiditesi, bir bireyin veya firmanın varlık fiyatında önemli bir değişikliğe neden olmadan bir varlığı hızlı bir şekilde satın alabileceği veya satabildiği bir piyasa özelliğidir. Likidite, satışın hızı ile satılabileceği fiyat arasındaki değişimin ne kadar büyük olduğu ile ilgilidir. Likit bir piyasada değiş tokuş hafiftir ve hızlı satış yapmak fiyatı fazla düşürmez. Nispeten likit olmayan bir pazarda, hızlı bir şekilde satmak, fiyatının bir miktar kesilmesini gerektirecektir.

AÇIK PİYASA İŞLEMLERİ NEDİR

Açık Piyasa İşlemleri Merkez Bankası'nın dolaşımdaki para miktarını kontrol edebilmek amacıyla hazine bonosu, tahvil ve hisse senedi alım satımına gitmesidir.

LİKİDİTENİN YATIRIMCILAR İÇİN ÖNEMİ NEDİR

Yatırımcılar yatırım yapmadan önce varlıkların öngörülen likiditesini ve potansiyel kazançlarını ölçerler. Likiditenin yatırımcılar için bir çok önemi vardır. Örneğin, likit varlıklar yatırımcılara fiyatlar düşük olduğunda diğer varlıklara yeniden yatırım için erişilebilir araçlar verirler.

Aynı zamanda likit varlıklar yatırımcıların piyasadaki hareketliliğine çabuk karşılık vermesini garantiye alarak yatırım risklerini azaltırlar. Çok çabuk nakde çevrilebildikleri için yatırımcıların kar etme olasılığı da daha yüksektir.

Likit varlıkların yatırımlar üzerindeki etkilerinin yanı sıra yatırımcıların hayat standartlarında da rolü vardır. Örneğin, emekli bir kişi kendi yatırımlarından anında nakit elde etmek istediğinde likit varlıklarını dönüştürürler. Gayrimenkul yada otomobil yerine para gibi varlıklar kolay ve anında nakde dönüştürüldüğü için büyük avantaj sağlar.

LİKİDİTE TUZAĞI

Likidite tuzağının olduğu durumlarda geçerli faiz oranları düşük, tasarruf oranları yüksek ve para politikaları etkisizdir. Bu durumda tüketiciler faiz oranlarının yakında artacağını düşündükleri için bonolardan kaçınırlar ve fonlarında tasarrufa yönelirler. Bonolar ve faiz oranları arasında ters bir ilişki vardır. Çoğu tüketici varlığında düşüş beklenen varlıkları ellerinde tutmak istemezler. 

LİKİDİTE TUZAĞININ SİNYALLERİ

Düşük faiz oranları likidite tuzağının en temel göstergelerinden biridir. Düşük faiz oranları bono sahiplerini etkiler. Bono sahipleri ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durumu da göz önünde bulundurarak bonolarını satarlar. Fakat bonolarını satarken izledikleri yok ekonomiyi kötü etkileyebilir.

Aynı zamanda tipik tüketici davranışı olarak tüketiciler az riskli ve likiditesi fazla mekanizmalara yatırım yaparlar. Bu da para arzında negatif değişimlere neden olabilir. Faiz oranlarında değişim olmadıkça tüketiciler diğer yatırım seçeneklerine yönelmeye gönüllü olmazlar.