Dünyaca ünlü markaların üretim üssü Türkiye oluyor

Dünyanın en büyük global markaları üretimlerini Türkiye’ye kaydırıyor. Pandemi sebebiyle bozulan tedarik zinciri, enerji krizi nedeniyle Çin’de fabrikaların üretime ara vermesi ve Avrupalı alıcıların ‘karbon ayak izi’ talebi, Türkiye’yi üretim alanında ön plana çıkardı. Özellikle tekstil ve mobilya sektöründe ciddi bir hareketlenme var. Geçtiğimiz haftalarda Polonya merkezli hazır giyim şirketi LLP ve İtalyan Benetton’un üretimlerini Türkiye’de yapma kararı almalarının ardından, İsveç merkezli IKEA’dan da aynı yönde bir adım geldi. Şirket yöneticileri pandemi krizi sebebiyle lojistik maliyetlerin arttığına dikkat çekerek Türkiye’yi fırsat olarak değerlendirdi. Türk üreticiler ise Çin’de yaşanan tedarik sorununun bütün dünyayı derinden etkilediğini, navlun fiyatlarında yaşanan artışın Türkiye’yi üretim üssü hâline getireceğini belirtti.

NAVLUN 10 KAT ARTTI

Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Başkanı Ahmet Güleç “Pandemi döneminde Türkiye’nin İtalya, Almanya, İngiltere ve Fransa’ya mobilya ihracatı yüzde 60-80, ABD’ye ise ilk 9 ayda yüzde 80 oranında arttı. Tedarik zincirinde yaşanan sorunlar ve navlun fiyatlarındaki artış Türkiye’yi cazip ülke konumuna taşıdı. Çin’de birçok şirket pandemi sebebiyle üretimlerine ara verdi. Mevcut fabrikalar ise ellerindeki işleri zor yetiştirebiliyorlar. Örneğin Uzak Doğu’dan Avrupa’ya büyük montanlı siparişler 6-8 ay gibi bir sürede teslim edilirken, biz bunu 6-8 haftada gönderebiliyoruz. Aynı zamanda daha kaliteli üretim yapıyoruz. Dolayısıyla Türkiye bu süreçte ciddi bir fırsat yakaladı” dedi. IKEA gibi şirketlerin üretimlerini Türkiye’ye kaydırması konusuna da değinen Güleç “Bizimde görüştüğümüz global markalar var. Üretimlerini ülkemize kaydırma planı yapıyorlar. Jeopolitik konum, hızlı üretim, kaliteli işçilik ve uygun fiyat, bu tür yatırım planlarında en büyük nedenler” diye konuştu.

TÜRKİYE’DE FIRSAT VAR

İsveç merkezli mobilya devi, Türkiye’deki mevcut üretimine ek olarak koltuk, kanepe, kitaplık, gardırop ve mutfak dolapları kategorilerini de büyük montanlı olarak Türkiye’de ürettirerek Türkiye üzerinden ihraç etmeyi planladığını açıkladı. IKEA Türkiye Genel Müdür Vekili ve CFO’su Kerim Nişel, IKEA’nın navlun fiyatlarında yaşanan artış ve teslimat sorunlarından dolayı üretim bölgelerinde değişikliğe gideceğini ifade ederek şunları kaydetti: Uzak Doğu’dan bir konteyner pandemi öncesinde 2 bin dolara geliyorken, şimdi 12 bin dolara gelebiliyor. Eskiden firmalar bir ürün en ucuz nerede üretiliyorsa orada üretiyordu. Ama dünya değişiyor, navlun fiyatları artıyor, hava kirliliği artıyor. Bu malları tek bir yerde üretip bütün dünyanın dört bir yanına göndermenin doğru bir strateji olmadığı anlaşıldı. Artık firmalar bunu görüyor... Büyük hacimli ürünlerin satıldığı yere yakın bir yerde üretilmesi en makul olanı, o yüzden biz de Türkiye’deki üretimin daha da artırılmasını istiyoruz. Son dönemde pandemi ile birlikte gelen lojistik krizi ile Türkiye’de üretim yaptırma konusunda çok ciddi bir hareketlenme var. IKEA’nın özellikle mobilya kategorisinde kitaplıklar, gardırop, mutfak dolapları vb. ürünlerin de Türkiye’de üretilmesine ilişkin birtakım girişimleri mevcut. Bunların büyük montanlı olarak Türkiye’de üretilmesi için çalışmalar devam ediyor. IKEA olarak üzerinde çalıştığımız bir diğer kategori de koltuk-kanepe grupları. Bunlarla ilgili de Türkiye’den alım yapılabilmek için girişimlerimiz sürüyor.

BENETTON, ASYA’DA KAPASİTEYİ KISACAK

İtalya merkezli Benetton CEO’su Massimo Renon da şirketin 2022 sonuna kadar Asya’daki üretimi yarıya indirme hedefi çerçevesinde Sırbistan, Hırvatistan, Türkiye, Tunus ve Mısır’da üretimi artırarak üretimi büyük pazarlara daha yakın yerlere taşıyacağını söyledi. Renon “Geçmişte bir konteyner için 1.200-1.500 dolar aralığındaki bir kargo maliyeti çıkarken bu rakam günümüzde 10 bin-15 bin dolar aralığında olduğu gibi kesin bir teslimat süresi de verilemiyor” dedi. Öte yandan Hugo Boss üretimi merkeze daha yakına getirmeyi planlarken Lululemon, Gap ve Kohl’s gibi şirketler satışların keskin şekilde arttığı Noel sezonunda ürün stoklarını doldurabilmek için çok daha pahalı olan hava yolu ile taşımayı tercih ediyorlar.

POLONYALI LLP ÜRETİMİ TÜRKİYE’YE KAYDIRIYOR

25 ülkede bin 800’den fazla mağazası bulunan Polonya merkezli LLP, tedarik zincirinin bir kısmını Türkiye’ye kaydırabileceklerini duyurdu. Türk giyim üreticileriyle temasta olduklarını belirten şirketin CFO’su Przemyslaw Lutkiewicz, Türkiye’de üretimin daha pahalı olmasına rağmen Asya’daki üretimlerinin bir kısmını Türkiye’ye kaydırabileceklerini ve arz risklerini düşürebileceklerini söyledi. Şirket, Asya’dan gelecek olan yeni sezon koleksiyon ürünlerinin üç hafta geciktiğini, navlun fiyatlarının 14-15 bin dolara kadar çıktığını ve maliyet baskısının arttığını açıkladı.