Yetim büyüyüp oligark olan Rus milyarder: Roman Abramovich
Rusya’nın Ukrayna’ya savaş açmasının ardından dünya genelinde tepkilere neden olmuştu. Rusya’ya karşı uygulanan ağır yaptırımlar, oligarkları da etkiledi. Yaptırımlardan nasibini alan Rus milyarderler merak konusu olurken 2003 yılında İngiliz futbol kulübü Chelsea'yi satın alan Rus oligark Roman Abramovich gündeme geldi. Peki Roman Abramovich kimdir, serveti ne kadar?
Rus milyarderler servetleriyle dikkat çekerken futbol kulübü Chelsea'yi satın alan Roman Abramovich hayat hikayesiyle dikkat çekti. Çocuk yaşta annesini ve babasını kaybeden Roman Abramovic, yetimhanede büyüdü. Tüm zor şartlara rağmen şu an dünyanın 120. zengin kişisi olarak Rus milyarderler arasında yerini aldı. Hukuk eğitimi alan Abramovich ticaret hayatına atıldı, üç yılda dolar milyarderi oldu. 2003 yılında İngiliz futbol kulübü Chelsea'yi satın alarak adını kamuoyunda duyurdu. İşte, Roman Abramovich biyografisi...
ROMAN ABRAMOVİCH KİMDİR?
Roman Abramovich, 24 Ekim 1966’da Rusya’nın Saratov kentinde dünyaya geldi. Aslen Yahudi olan Abramovich, çocuk yaşta anne ve babasını kaybetti. Annesi Irina’yı bir yaşındayken kan zehirlenmesinden kaybeden Abramovich 3 yaşındayken de babasını ise inşaatta vinç ile geçirdiği kaza sonrasında kaybetti. Bundan sonra, Abramovich paraları kısıtlı olan akrabaları tarafından büyütüldü ve çok soğuk bir bölge olan kuzeybatı Rusya'daki Komi'de büyüdü. Ebeveynlerinin yaşamını yitirmesinin ardından amcasının yanında yaşamaya başladı, fakat daha sonra yetimhaneye verildi.
Abramovich, daha önce Guardian'a verdiği bir röportajda, “Doğrusunu söylemek gerekirse, çocukluğuma kötü diyemem. Çocukken bazı şeyleri kıyaslayamazsınız: Biri havuç yer, biri şeker yer, ikisinin de tadı güzel. Çocukken aradaki farkı anlayamazsınız” ifadelerini kullanmıştı.
Abramovich, 16 yaşında okulu bıraktı, tamirci olarak çalıştı ve Moskova'da plastik oyuncaklar satmadan önce Kızıl Ordu'da görev yaptı. Ardından, parfüm ve deodorant satmaya başladı. Sovyet lideri Mihail Gorbaçov'un yönetimi altında daha fazla açıklık girişimciler için daha fazla alan sağladığı için servetini artırdı.
Lisans eğitimini Moskova Hukuk Akademisi'nde tamamladı. Moskova Taşımacılık Enstitüsü'nde kısa bir süre eğitim gördü. Abramovich, kısa bir süre askerlik yaptıktan sonra mühendislik okudu ve ilk işinde tamircilik yaptı. Abramovich’in ilk girişimi ise plastik oyuncaklar üretip satmak oldu.
Yetişkin olunca Ukhta şehrinde sanayi enstitüsünde çalışmaya başladı. İş hayatına 1992 yılında başladı. 1995 yılına kadar 5 şirket kurdu. Oyuncak üretimi yaptı. Özellikle ucuz plastik ördekler, çocukları sevindirmek isteyen yoksul kesimde büyük ilgi gördü. 1990'lı yılların ortalarında dolar milyarderi oldu.
Sovyetlerin dağılmasının ardından petrol ve diğer endüstriyel ürünlerin ticaretine başlayan Abramovich’in attığı en büyük adımsa, daha sonra davalık olacağı, Boris Yeltsin dönemi zenginlerinden Boris Berezovski ile kurduğu yakınlık oldu.
Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Rusya'da ortaya çıkan ve gelir kaynağı bilinmeyen seçkin zümreden biri (oligark) olarak görülen Roman Abramovich, çok erken yaşta ailesini kaybetmesi dolayısıyla iş hayatı boyunca çocuklara ve ihtiyaç sahibi insanlara yönelik sosyal sorumluluk projelerinde aktif rol aldı.
1999 yılında Rusya Meclisi'nde milletvekili oldu. 2000-2008 yılları arasında, Rusya sınırları içinde yer alan Çukotka Özerk Bölgesi'nde valilik yaptı. Yoksul kesimin yaşadığı bölgede 'Umut Direği' adlı bir sosyal yardım projesi başlattı. Toplanan parayla burada kolej, hastane, kreş ve otel yaptırdı. Havaalanı ve okullar yenilendi.
2022 yılı itibarıyla olan Roman Abramovich, 1987-1989 yılları arasında Olga Hanım ile evli kaldı. Bu evliliğinden bir oğlu oldu. 1991-2007 yılları arasında Irina Hanım ile evli kaldı. Bu evliliğinden 'Anna' (d.1992), 'Arkadiy' (d.1993), 'Sonya' (d.1995), 'Arina' (d.2011), 'Ilya' (d.2004) adlarında 5 çocuğu oldu.
Roman Abramovich 1.77 metre boyunda, 74 kilo ve akrep burcu. Sosyal medyada herhangi bir resmi hesabı bulunmuyor.
MİLYERDER OLMA YOLUNDA İLK BÜYÜK ADIMI
Abramovich, Berezovski ile 1994 yılında kurduğu temasta bugünkü zenginliğinin temellerini oluşturacak petrol şirketi Sibneft’in kuruluşu için planını aktardı. Berezovski’nin ham petrolün işlenmesi ve dağıtımını hedefleyen projeyi, karşılığında Yeltsin yanlısı propaganda yapacak olan ORT televizyonunu finanse etme teklifini Yeltsin’e açmasından kısa süre sonra Sibneft kuruldu. Şirketin büyük miktardaki hisselerini 19 milyon Dolar karşılığında, tartışmalı bir biçimde satın alan Abramovich, böylece bugünkü servetinin temellerini atmış oldu.
PUTİN’DEN SONRA SERVETİNE SERVET KATTI
Vladimir Putin’in Rusya’da devlet başkanı olmasının ardından, yeni yönetimle ters düşen Berezovski ve birçok Yeltsin dönemi milyarderinin aksine, Abramoviç’in Putin’le geliştirdiği iyi ilişkiler daha da büyümesinin önünü açtı. RusAl isimli alüminyum şirketinin hisselerini alıp satarak servetini katlamaya devam eden Abramovich, 2003 yılında İngiliz futbol kulübü Chelsea’yi satın almasıyla dünya genelinde de üne kavuştu. 2005 yılında Sibneft’teki yüzde 72 hissesini 13.1 milyar dolara Gazprom’a sattı. Rus milyarderin bir diğer gelir kaynağı ise Londra Borsası’nda işlem gören demir çelik şirketi Evraz’dı. Abramovich, 2021’de 14 milyar dolar gelir elde eden şirketin yüzde 29 hissesini elinde bulunduruyor.
ROMAN ABRAMOVİC’İN SERVETİ NE KADAR?
2019 yılının Forbes listesine göre 12,9 milyar dolar olarak tahmin edilen servetiyle Roman Abramovich; dünyanın 120. en zengin kişisi, Rusya'nın en zengin 11. kişisi, İsrail'in 2. en zengin kişisi, Portekiz'in en zengin kişisi.
Roman Abramovich, 'Eclipse' (165 m) adında dünyanın en büyük yatına sahip. 'The Bandit' adlı 30 kişilik yemek salonu, lavaboları, altın kaplamalı mutfağı olan Boeing 767 jeti bulunuyor. Ayrıca iki adet helikoptere sahip.
Başta 'Maybach' limuzin olmak üzere hepsi zırhlı olan otomobil filosuna sahip olmasının yanı sıra Londra'da Eaton Meydanı'nda 6 katlı bir evi var. Ayrıca Moskova, Cote d'Azur, İspanya ve İsrail gibi ülkelerde çok sayıda mülkleri var.
2005 yılında Londra'da açık artırmayla satışa çıkan İtalya'nın Toskana bölgesindeki San Miniato kasabası yakınlarında bulunan 850 gramlık trüf siyah mantarı, 28 bin pound'a satın aldı.
2006 yılında Antalya'nın Kundu bölgesinde beş yıldızlı bir otel ve İzmir'in Çeşme ilçesindeki Çiftlikköy bölgesindeki Kum Beach'i satın aldı.
2020 yılında Norveçli ressam Edvard Munch'un insanın varoluşsal ızdıraplarını anlattığı 'Çığlık' adlı tablosunu 120 milyon dolara satı aldı.
Son 20 yılda Rusya, ABD, İngiltere, Portekiz, Litvanya, İsrail ve başka yerlerdeki Yahudi davalarına 500 milyon dolardan fazla katkı sağladı.
ROMAN ABRAMOVIC, CHELSEA'Yİ NE ZAMAN VE NE KADARA ALDI?
2003 yılında satışa çıkan İngiliz futbol kulübü Chelsea'yi 140 milyon pound değerinde rekor ücretle satın aldı.
Takımın başına getirdiği teknik direktör Jose Mourinho ile iki sezon üst üste şampiyoluk sevinci yaşadı. Chelsea, Roman Abramovich döneminde 3 Premier Lig şampiyonluğu, 2 Lig Kupası şampiyonluğu, 3 FA Kupa şampiyonluğu, 2 UEFA Şampiyonlar Ligi şampiyonluğu ve 2 UEFA Avrupa Ligi şampiyonluğu elde etti.
Roman Abramovich, 2018 yılında İsrail, 2021 yılında Portekiz vatandaşı oldu.
