Tahran'da üçlü kritik zirve! Erdoğan'dan net terör mesajı: Suriye'den söküp atacağız

Dünyanın gözü İran’da. Astana formatında düzenlenen üçlü zirve Tahran’da başladı. Zirveye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladmir Putin ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi katılıyor. Zirvenin basına açık kısmında üç lider kısa açıklamalarda bulundu.

Türkiye-İran-Rusya üçlü zirve toplantısının açılışında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Milli güvenliğimize kast eden şer odaklarını Suriye'den söküp atmakta kararlıyız" dedi. İran Cumhurbaşkanı Reisi de "Suriye'nin kaderine Suriyeliler karar vermeli, ABD ordsunun Suriye'deki gayrımeşru varlığı ülkeyi istikrarsızlaştırıyor" diye konuştu. Putin ise "Suriye'nin geleceği için Suriyelilerin aralarında anlaşmaları gerekli. Suriye'de teröre karşı ortak çabamızı sürdüreceğiz" dedi.

"Terör örgütlerini Suriye’den atmaktan kararlıyız" açıklaması yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan "Milli güvenliğimize kasteden şer odaklarını Suriye’den kesip atmalıyız Suriye’nin toprak bütünlüğüne tehdit terördür." ifadelerini kullandı. 

PKK/YPG'nin dış destekle Suriye’yi böldüğünü söyleyen Erdoğan, Tel Rıfat ve Münbiç'in terör yatağı haline geldiğini ve buraları terörden temizlemenin vakti geldi dedi. Suriyelilerin onurlu dönüşleri temin edilmelidir diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, krizi Türkiye’nin çıkarmadığını, tüm yükü Türkiye’nin alamayacağını vurguladı.

Rusya Devlet Başkanı Putin, Suriye bölgesinde tamamen çözüm bulunana kadar Astana zirvesinin sürmesi gerektiğini söyledi. Suriye’de dış güçlerin hiçbir baskısı olmadan kendi iradeleriyle karar alınması gerektiğini vurgulayan Putin, Suriye’de teröre karşı ortak çabamızı sürdüreceğiz ifadelerini kullandı.

'TERÖRÜ SURİYE'DEN SÖKÜP ATACAĞIZ'

Rusya lideri Putin'in ardından sözü ele alan Cumhurbaşkanı Erdoğan, üçlü zirvede terörle mücadelede kararlıklık mesajı verdi.

Tel Rıfat ve Münbiç terör yatağı haline dönüşmüştür. Terör örgütleriyle mücadelemiz her daim sürecek. Milli güvenliğimize kast eden şer odaklarını Suriye'den söküp atmakta kararlıyız. Bölücü terör örgütleri Suriye'den tamamen atılmalı. Sözler yaralara derman olmuyor. PKK-YPG unsurlarının sınırımızdan en az 30 km öteye çekilmesi gerek. Zamanında yapılan mutabakatların gereğidir. Ancak bunlar hala gerçekleşmemiştir.

SURİYE'DE TERÖRLE MÜCADELE İÇİN DESTEK ÇAĞRISI

Suriye’deki krizi biz çıkarmadık tüm yükü biz alamayız. Astana garantörleri olarak Rusya Federasyonu ve İran'dan beklentimiz, bu mücadelede Türkiye'ye destek olmalarıdır. Bölgemizin geleceğinde bölücü teröre ve uzantılarına yer olmadığının kesin olarak anlaşılması gerekiyor. Suriyeli sığınmacıların ülkelerine gönüllü, güvenli ve onurlu geri dönüşleri de Astana sürecinin önemli gündem maddelerinden biridir.

"KRİZİ BİZ ÇIKARMADIK, TÜM YÜKÜ ALAMAYIZ"

Tel Rıfat ve Münbiç terör yatağı haline dönüşmüştür. Terör örgütünün sığındığı bu limanları temizlemenin vakti esasen çoktan gelmiştir. Önümüzdeki dönemde de eli kanlı terör örgütlerine yönelik tavizsiz mücadelemizi sürdüreceğiz. Suriye'de Anayasa Komitesinin başarısızlığı Astana sürecinin başarısızlığı olarak görülmektedir. Komitenin hızla somut sonuçlar elde etmesi temin edilmeli. Suriye'de siyasi çözümde ilerleme ve dönmek isteyenlerin kötü muameleye maruz kalmayacaklarından emin olması geri dönüşler için temel teşvik unsurlarıdır. Suriye’deki krizi biz çıkarmadık tüm yükü biz alamayız

BİR SONRAKİ ZİRVE MOSKOVA'DA

Erdoğan sekizinci zirve için Rusya lideri Putin'in teklifini "Değerli dostum Putin'in müteakip zirvemize ev sahipliği yapma teklifini memnuniyetle karşılıyorum" sözleriyle kabul etti.

Üçlü zirvede Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan önce açıklamalarda bulunan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi şunları söyledi. 

İlk sözü zirveye ev sahipliği yapan İran Cumhurbaşkanı Reisi aldı. Reisi'nin öne çıkan açıklamaları;

REİSİ: SURİYE'NİN KADERİNE SURİYELİLER KARAR VERMELİ

Suriye krizinde diplomatik çözümü desteklediklerini belirten İran Cumhurbaşkanı Reisi, Suriye'nin kaderine Suriyeliler karar vermeli, ABD ordsunun Suriye'deki gayrımeşru varlığı ülkeyi istikrarsızlaştırıyor" dedi.

ABD'nin Suriye'deki varlığı hakkında önemli açıklamalarda bulunan Reisi, "ABD, Suriye halkına yönelik ağır yaptırımlar uyguladı ve bu Suriye’de istikrarın sağlanmasını engelledi. Suriye’de savaş yoluyla istediklerini elde edemeyenler tek taraflı yaptırımlar uygulayarak hedeflerine ulaşmak istiyorlar. ABD’nin Suriye’deki bu hukuka aykırı varlığı Suriye’yi istikrarsızlaştırıyor. Siyonist rejimin Suriye topraklarını yok sayma ve bazı haklarını elinden alması bu istikrarsızlığı arttırmaktadır. Aynı şekilde uluslarası hukuku da yok saymaktadır. Umut ediyorum ki bu toplantımızda yapıcı kararlar alınsın ki Suriye’deki istikrar geri dönsün” dedi.

"TÜM YABANCI GÜÇLER SURİYE’DEN AYRILMALI"

Suriye’deki yabancı güçlerin bölgeyi terk etmeleri gerektiğini söyleyen Reisi, “ABD, Suriye’nin doğal kaynaklarını yağmalıyor. ABD, Suriye’nin doğal kaynaklarını yağmalıyor. Tüm yabancı güçler Suriye’den ayrılmalı. ABD, en kısa zamanda Suriye’yi terk etmelidir. Suriye'nin toprak bütünlüğü ile milli egemenliğinin korunması ve bölge ülkeler arasında siyasi çözümün sağlanması gerektiğini vurguluyoruz. Bağımsız bir Suriye sadece oradaki halkın sıkıntılarını gidermeye yardımcı olmayacak aynı zamanda komşu ülkelerin de sıkıntılarını giderecektir. İran olarak güçlü bir şekilde Suriye ve Suriye halkını desteklemeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı. Mülteci konusuna da değinen Reisi, “Suriye’de mülteciler önemli bir konu. Suriyelilerin evlerine dönmeleri için bölge ülkeler olarak yardımcı olmalıyız. Suriyeli mültecilerin sorunlarını anlıyoruz ve bu konuda yardım etmeye hazırız” dedi.

PUTİN: SURİYELİLER GELECEĞİNE KARAR VEREBİLMELİ

Rusya Devlet Başkanı Putin de Suriyelilerin geleceklerine karar verebilmeleri sağlanmalı. Suriye'nin geleceği için Suriyelilerin aralarında anlaşmaları gerekli. Suriye'de teröre karşı ortak çabamızı sürdüreceğiz" dedi.

Reisi'nin ardından konuşan Rusya Devlet Başkanı Putin'in öne çıkan açıklamaları şöyle;

Öncelikle ben İran Cumhurbaşkanına teşekkür ederim. Çünkü Astana sürecindeki 7. Zirve ve yüz yüze görüşme bizim için önemliydi. Bu görüşmede Suriye’de yaşanan sorunları da gözden geçirdik. Genel olarak baktığımızda Türkiye, Rusya ve İran’ın, Suriye çalışmaları önemlidir. Bizim tarafımızdan bakıldığında ise sivillere karşı kullanılan güç azaldı. Astana Zirvesi, Suriye’de tamamen çözüm bulana kadar devam etmeli. Ayrıca bizim prensiplerimiz var. Bağımsızlık, Suriye için çok önemli ve çalışmalarımızı bu yönde sürdürmekte bizim için önemlidir. Üçlü görüşmelerin ilerlemesi de önem arz ediyor” dedi.

PUTİN’DEN ABD’YE SUÇLAMA

Sözlerinin devamında Suriye’nin egemenliğine dikkat çeken ve bu konuda batılı ülkelerin Suriye’deki politikalarını eleştiren Putin, “Suriye konusundaki diyaloglarımızla, Suriye halkının kendi inisiyatifiyle karar almasını sağlamamız lazım. O yüzden anayasa komisyonu oluşturulmuştu. Suriyeliler kendi aralarında anlaşmalı. Bağımsız ülkelerin geleceğini kurmak için bazı adımlar atılmalı. Suriye’de uluslararası terör ocaklarını söndürmek için çabalarımız sürecek. Şunun altını çizmek isterim ki, Suriye’de terör örgütlerinin etkisini görebiliyoruz. ABD ve diğer ülkeler, Suriye’nin değerlerini çalmaya devam ediyor. Rusya, İran ve Türkiye, Suriye halkına yardım etmek için birçok konuya el atıyor. Mülteciler konusunda da elimizden geleni yapıyoruz ve yapmaya devam edeceğiz. Ayrıca uluslararası toplumun diğer üyelerinin de bu yardımlara katılmalı. Bizim görüşmelerimizin olumlu ve faydalı olacağını düşünüyorum. Rusya’da da bazı görüşmeler olacak. Burada bulunan tarafları ülkemizde görmekten mutluluk duyacağız” dedi.

TAHRAN'DA ÜÇLÜ ZİRVE SONA ERDİ

İran'ın ev sahipliğinde Astana formatında düzenlenen üçlü zirve sona erdi. Erdoğan, Putin ve Reisi ortak basın toplantısı düzenliyor...

İran Cumhurbaşkanı Reisi, zirve sonrası açıklamalarda bulundu. 

"SURİYE'NİN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNE VURGU YAPTIK"

Toplantıda 3 ülke cumhurbaşkanı tarafından gündeme getirilen konular oldu. Bu konuların ekseni ise Suriye'nin egemenliğiydi. Suriye'nin toprak bütünlüğüne vurgu yaptık. Suriye'deki halka yardımların ulaştırılması vurgulandı. ABD’nin Fırat’ın doğusundaki varlığı kabul edilemez. Suriye'ye saldırılması uluslararsı hukukun ihlalidir. Türkiye, Rusya ve İran'ın iş birliği çok önemlidir. Konuştuğumuz bir diğer konu da Suriyelilerin ülkelerine geri dönmeleri. Bugün Suriye’de mevcut olan endişeler ve sıkıntılar gerçekten büyük bir sorun. Bunları gidermek için büyük ülkelerin irade ve azmi önemlidir.

PUTİN: SURİYE'DE SORUN DİPLOMASİYLE ÇÖZÜLEBİLİR

Rusya lideri Putin'in zirve sonrası açıklamaları: 

Rusya, İran ve Türkiye olarak Suriye’de sürdürülebilir ve yaşanabilir bir dönüşüm sağlanabilmesi için kararlı olduğumuzu teyit ettik. 3 ülkede Suriye'de çözümün siyasi şekilde olmasında hemfikir. Suriye'de sorun diplmatik yöntemlerle çözülebilir. Suriye’de her türlü terörizmle mücadele konusunda kararlıyız, hemfikiriz.

ERDOĞAN ZİRVE SONRASI TERÖR ÇIKIŞI

Terör örgütleri arasında fark görmüyoruz mücadelemiz her daim sürecektir. Çözüm çabamızın merkezinde insani dram yer alıyor. Suriyelilerin evlerine onurlu, huzurlu şekilde dönmesini istiyoruz

YPG-PKK terörü Suriye'nin toprak bütünlüğüne karşıdır. Suriyeli sığınmacıların ülkelerine geri dönüşünü konuştuk.

Bir sonraki toplantıyı Rusya’da yapacağız. Bu toplantının hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum

ÜÇLÜ ZİRVE ÖNCESİ İKİLİ GÖRÜŞMELER 

4 YIL SONRA İRAN ZİYARETİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan, üçlü görüme öncesi ikili görüşmelerin ilk ayağında İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile görüştü. Türkiye İran İş Birliği Konseyi ortak basın toplantısında, Erdoğan Türkiye’nin terörle mücadelesindeki kararlılığını vurguladı ve bu konuda İran ile iş birliğine dikkat çekti. İran cumhurbaşkanı İbrahim reisi ise Türkiye ile 25 yıllık doğal gaz anlaşmasının süresinin uzatılacağını açıkladı.

İran ile Türkiye arasında 8 ayrı başlık altında iş birliği anlaşmaları imzalandı.

SAVAŞ SONRASI PUTİN İLE YÜZ YÜZE GÖRÜŞME

Erdoğan, üçlü zirve öncesi Rusya Devlet Başkanı Putin ile bir araya geldi. 

İki lider Ukrayna savaşından sonra ilk kez yüz yüze görüştü. Tahran Uluslararası Konferans Salonu'ndaki baş başa görüşme, yaklaşık 1 saat sürdü.

Görüşme öncesi Putin ile kameralar karşısına geçen Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Son İstanbul görüşmelerinde de Rus heyetinin yaklaşım tarzı çok olumluydu. Buradan alacağımız netice tüm dünyayı da olumlu etkileyecektir" dedi. 

Türkiye'nin gıda ve tahıl konularındaki arabuluculuk çabaları için Erdoğan'a teşekkür eden Putin de "Türkiye-Rusya ilişkileri her şeye rağmen gelişiyor, ticaret hacmi hızla artıyor" ifadelerini kullandı.