İlk Yerli Uçak Yapan Vecihi Hürkuş'un Kısaca Hayatı

6 Ocak 1896 yılında üç çocuklu bir ailenin ikinci çocuğu olarak İstanbul'da doğan Vecihi Hürkuş, erken yaşlarda babasını kaybettikten sonra annesi ve kardeşleri ile birlikte yaşamış evin tüm işlerini de sırtına yüklemiştir. Hem evin ihtiyaçlarını hem de eğitimine önem veren Hürkuş, aldığı eğitim ile beraber uçak mühendisi olmuş zamanında yapmış olduğu yenilikler ve gösterdiği hedeflerle günümüzün havacılık tarihine adını altın harflerle yazdırmış önemli Türk bilim insanlarından biridir.

Vecihi Hürkuş Kimdir?

Tophane Sanat Okulu Güzel Sanatlar bölümünde eğitim gören Vecihi Hürkuş, aynı zamanda gönüllü olarak Balkan Savaşı'na katılmıştır. Diğer yandan 1. Dünya Savaşı'nda Bağdat cephesine giderek burada uçak mühendisi olarak önemli görevlerde bulunmuştur. Özellikle 1917 yılında Kafkas cephesinde bulunduğu sırada bir Rus uçağına düşürerek, ‘Düşman uçağını düşüren ilk Türk pilotu’ unvanını elde etmiştir. Üstelik bu savaşta yaralanmak suretiyle yakalanmasına rağmen kaçarak yeniden yurda dönmüştür.

Vecihi Hürkuş ayrıca başarılı keşif uçuşları yapmasıyla da bilinmektedir. Keşif uçuşu yaptığı sırada bir Yunan düşman uçağı düşürmüş ve İzmir havaalanına inmek suretiyle bu bölgeyi kurtarmıştır. Bu başarıları ile beraber 3 ayrı tasdikname kazanması ile beraber İstiklal Madalyası ile de ödüllendirilmiştir.

Edirne’ye kazayla düşen bir düşman uçağına adının verilmesi üzerine uçak yapma fikri aklına takılan Hürkuş, ilk Türk yapımı uçak olan Vecihi K VI’ı imal etti. Uçağın ilk uçuşunu 28 Ocak 1925 tarihinde gerçekleştirdi.

Türkiye’nin ilk sivil hava yolu şirketi olan Hürkuş Hava Yolları’nı 29 Kasım 1954'de kuran Hürkuş, T.H.Y.’nin elden çıkarttığı uçakları alıp onararak filosunu kurdu. Fakat uçaklarına düzenlenen sabotajlar, uçuşlarının gerekçesiz yere iptal edilmesi gibi sebeplerden dolayı bu projesini verimli bir şekilde sürdüremedi.

Vecihi Hürkuş Hayatı

Türk havacılık dünyasının en önemli ismi olarak öne çıkan Vecihi Hürkuş, aynı zamanda Türkiye'nin ilk uçağını yapmıştır. 28 Ocak 1925 yılında başladığı çalışmalar ile beraber başarılı bir şekilde uçağı tamamlamıştır. Özellikle Edirne'ye kaza ile düşen bir düşman uçağına isminin verilmesi sebebiyle, uçak yapma fikri ilk bu zaman aklına gelmiştir. Yeni aldığı ve gerçekleştirdiği ilk Türk uçağının adı; ‘Vecihi K VI’ olmuştur.

Daha sonra Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün yönlendirmesi ile beraber Türkiye Tayyare Cemiyeti'ne (TTC) katılan Vecihi Hürkuş, 1931 senesinde Türkiye turunu kurum adına gerçekleştirmiştir. Aynı zamanda Vecihi Hürkuş 21 Nisan 1932 senesinde Sivil Tayyare Mektebini kuran kişidir.

Özellikle Türkiye'nin ilk sivil hava yolu şirketi olarak bilinen Hürkuş Hava Yolları'nı 29 Kasım 1954 tarihinde kurarak çok önemli bir kuruma imza attı. Burada Türk Hava Yolları’nın elden çıkardığı uçakları alarak tamirini gerçekleştirdi ve göklerde uçmasını sağladı. Hayatının son yıllarında büyük maddi sıkıntılar çeken Vecihi Hürkuş, geçirdiği beyin kanaması nedeniyle 16 Temmuz 1969 senesinde Gülhane Askeri Tıp Hastanesi'nde hayatını kaybetmiştir.